Bloedplasma en coronavirus SARS-CoV-2

		Experimentele behandeling covid-19 met monoklonaal antilichaam
		Medisch Contact - Henk Maassen 11 november 2020

		De Amerikaanse geneesmiddelenautoriteit, de FDA, heeft de experimentele
		behandeling met het monoklonale antilichaam bamlanivimab goedgekeurd voor
		gebruik tegen milde tot matige covid-19 bij volwassenen, inclusief patiënten van
		65 jaar en ouder, en bij pediatrische patiënten.

		Uit preklinische studies was al gebleken dat neutraliserende antilichamen in verschillende
		diermodellen veelbelovende resultaten laten zien, met duidelijke verminderingen van de virale
		belasting in de bovenste en onderste luchtwegen. Bamlanivimab is zo’n monoklonaal
		antilichaam dat met hoge affiniteit bindt aan het receptorbindende domein van SARS-CoV-2. De
		resultaten van een vorige week in de NEJM gepubliceerde fase-2-studie naar de werkzaamheid
		en veiligheid van het middel bij patiënten in een poliklinische setting zijn veelbelovend, met
		gunstige effecten op de viral load, symptoomscores en klinische uitkomsten.

		De behandeling met het monoklonale antilichaam is alleen bedoeld voor mensen met milde tot
		matige symptomen die het risico lopen om een ernstigere vorm van de ziekte te ontwikkelen.
		De FDA heeft bamlanivimab nadrukkelijk niet goedgekeurd voor patiënten die al in het
		ziekenhuis zijn opgenomen en zuurstof nodig hebben. De therapie moet zo snel mogelijk na
		een positieve covid-19-test en binnen tien dagen na het begin van de symptomen worden
		toegepast.

		Voor de productie van bamlanivimab wordt gebruikgemaakt van antilichamen die zijn geïsoleerd
		uit het bloed van mensen die zijn hersteld van de ziekte. Massaproductie van monoklonale
		antilichamen is echter complex en vooral een zeer kostbare zaak. Daarom zijn er grote zorgen
		over de vraag hoe arme landen dit en soortgelijke middelen moeten bekostigen.

		Dit is een verschil met ‘convalescent plasma'-behandelingen, die bestaan uit een complex
		mengsel van antilichamen, geoogst uit het bloed van mensen die zijn hersteld van covid-19.

		In Nederland hebben Sanquin Bloedbank en plasmaproducent Sanquin Plasma Products (SPP)
		de afgelopen maanden uit gedoneerd bloed vierduizend doses met antistoffen tegen het
		coronavirus geproduceerd. Dit medicijn is nu klaar om ingezet te worden. Het zal in eerste
		instantie worden toegepast om besmetting en ziekte bij mensen met een verzwakt
		immuunsysteem te voorkomen.

		Er komt ook een onderzoek naar de effectiviteit van de antistoffen als preventief medicijn bij
		ouderen in verpleeghuizen. De werkgroep adviseert dit te toetsen in verpleeghuizen waar de
		covid-19-infectiedruk hoog is. De eerste resultaten worden in de zomer van 2021 verwacht.

		Naar schatting zeventig antilichaambehandelingen zijn momenteel in ontwikkeling, zo meldt
		Nature; een aantal daarvan is al onderwerp van klinische trials.

		Het volledige artikel: Medisch Contact - Henk Maassen 11 november 2020

		Dit zijn de 9 meest kansrijke coronabehandelingen - een medicijn
		tegen Covid-19 is ook nodig als er een vaccin is
		Business Insider US - Andrew Dunn 26 augustus 2020

		De mens heeft in het verleden slechts één virus totaal weten te elimineren: de pokken.

		Net als vrijwel alle andere virussen zal het nieuwe coronavirus dat de wereld nu teistert,
		waarschijnlijk nooit helemaal verdwijnen. Daarom moet het virus worden bestreden met een mix
		van maatregelen om de gezondheid te beschermen: behandelingen met medicijnen én een
		vaccin.

		In het meest positieve scenario kan de productie van een vaccin eind dit jaar beginnen. Tegen
		die tijd zullen er wereldwijd nog vele honderdduizenden doden extra zijn gevallen.

		En zelfs als er een vaccin is, zal het nog lang duren voordat genoeg mensen dit toegediend
		hebben gekregen en groepsimmuniteit zal ontstaan. Er moeten nog veel hindernissen worden
		genomen voordat goed beschermende vaccins massaal kunnen worden geproduceerd en
		gedistribueerd.

		Dus naast een vaccin zijn er ook behandelingen en therapieën nodig tegen Covid-19.

		Er zijn de afgelopen maanden honderden mogelijke coronabehandelingen toegelaten tot de
		klinische testfase. Deze variëren van nieuwe medicatie die het virus direct te lijf kan gaan tot al
		bestaande medicijnen tegen andere ziektes die een immuniteitsrespons teweeg moeten
		brengen.

		“We hebben echt medicijnen nodig die helpen voorkomen dat besmette patiënten in het
		ziekenhuis belanden, of die in elk geval de duur van ernstige klachten beperken”, zei de
		Amerikaanse virusexpert en regeringsadviseur Anthony Fauci in juli tegen Facebook-oprichter
		Mark Zuckerberg.

		Business Insider heeft een overzicht gemaakt van negen behandelingen die volgens de
		wetenschappelijke gemeenschap het meest kansrijk zijn. De meeste daarvan worden al op
		mensen getest en sommigen zijn zelfs al goedgekeurd voor gebruik bij noodgevallen. Dat geldt
		bijvoorbeeld voor de plasmatherapie die onder druk van de Amerikaanse president [...]
		versneld werd goedgekeurd.

		In de tabel hieronder staan deze negen veelbelovende medicijnen en behandelingen op
		alfabetische volgorde.



		Lees verder voor een toelichting op de werking van de meest kansrijke coronabehandelingen:
		Business Insider US - Andrew Dunn 26 augustus 2020

		Het volledige artikel: Business Insider US - Andrew Dunn 26 augustus 2020

		Sanquin start met productie coronageneesmiddel
		Pharmaceutisch Weekblad 13 augustus 2020

		De Bloedbank heeft de eerste drieduizend kilo plasma dat rijk is aan antistoffen
		tegen het coronavirus overgedragen aan Sanquin Plasma Products. Dit bedrijf
		verwerkt het plasma tot een geneesmiddel. Als een klinische studie in oktober de
		werkzaamheid bevestigt, kan dit middel worden ingezet om kwetsbare groepen
		te beschermen tegen het coronavirus.

		Daphne Thijssen, directeur Bloedbank en lid van Sanquins Raad van Bestuur vindt dat in korte
		tijd grote stappen zijn gemaakt in de strijd tegen het coronavirus. “Eind juli hadden we de
		tienduizendste donor verwelkomd, waren tienduizend donaties gerealiseerd, hadden we duizend
		donoraanmeldingen op één dag, en hadden we de eerste donor met tien donaties.”

		Het uiteindelijke doel is zestienduizend donoren die binnen twintig weken tot wel vijftigduizend
		donaties kunnen doen om de gewenste dertigduizend kilo bloedplasma te produceren. Daarvan
		is nu dus 10% gerealiseerd. Eerder al is honderd kilo plasma geleverd voor de klinische studie
		van de internationale CoVIg Plasma Alliantie. Deze alliantie onderzoekt of het
		plasmageneesmiddel daadwerkelijk effectief is. Blijkt dat het geval dan kan Sanquin Plasma
		Products de ampullen met geconcentreerde antistoffen inzetten voor risicogroepen in Nederland.

		Het volledige artikel: Pharmaceutisch Weekblad 13 augustus 2020

		Een spuitje met corona-antistoffen kan deze herfst al klaar zijn. Hoe
		werkt dit medicijn?
		Trouw - Jasmijn Missler 27 juli 2020

		Een vaccin is er nog niet, maar een tijdelijk wapen tegen corona komt dichterbij.
		Daarvoor heeft bloedbank Sanquin de antistoffen van nog achtduizend ex-
		coronapatiënten nodig.

		Een coronavaccin laat nog op zich wachten, maar een spuitje met antistoffen zou deze herfst al
		klaar kunnen zijn. Dat zegt Hans Zaaijer, hoogleraar bloedoverdraagbare infecties aan de
		Universiteit van Amsterdam en arts-microbioloog bij Sanquin. Voor zo’n injectie haalt de
		bloedbank antistoffen uit het bloed van ex-coronapatiënten. Om aan deze opdracht van het
		ministerie van volksgezondheid te voldoen, zijn in totaal 16.000 donoren nodig. Hoe werkt het
		middel, en wie is ermee geholpen? Zeven vragen en antwoorden.

		Het volledige artikel: Trouw - Jasmijn Missler 27 juli 2020

		Helaas: Bloedplasma versnelt herstel coronapatiënten waarschijnlijk
		niet
		Welingelichte Kringen - Jeanette Kras 6 juli 2020

		Wetenschappers hoopten dat het toedienen van bloedplasma met antistoffen het herstel van
		ernstig zieke coronapatiënten zou bespoedigen. Dat lijkt helaas niet het geval te zijn,
		concluderen onderzoekers van het Erasmus MC en bloedbank Sanquin.

		De onderzoekers behandelden 86 patiënten die vanwege corona in het ziekenhuis waren
		opgenomen met bloedplasma van genezen patiënten. De antistoffen in het plasma zouden het
		herstel moeten bevorderen. Een tussentijdse evaluatie heeft uitgewezen dat de patiënten zelf
		al antistoffen aanmaakten op het moment dat ze in het ziekenhuis terechtkwamen. Het
		toegediende bloedplasma had dus geen effect meer.

		Het onderzoek is stilgelegd vanwege een gebrek aan resultaat en omdat er nog maar weinig
		patiënten worden opgenomen. De wetenschappers gaan zich nu richten op zieke mensen die
		nog geen antistoffen aanmaken.

		“We denken daarbij aan patiënten die na een aantal dagen ziekte niet vanzelf lijken te
		genezen, maar nog niet zijn opgenomen in een ziekenhuis”, zegt hoofdonderzoeker Bart
		Rijnders. “Ook mensen die al kwetsbaarder zijn en dus een grotere kans hebben om alsnog
		opgenomen te worden, zouden daarvoor in aanmerking kunnen komen,” klinkt het.

		Het volledige artikel: Welingelichte Kringen - Jeanette Kras 6 juli 2020

		Duur immuniteit na covid-19 mogelijk vaak kort
		Medisch Contact - Henk Maassen 26 juni 2020

		Twee nieuwe studies werpen licht op de duur van de immuniteit tegen covid-19 nadat iemand de
		ziekte heeft doorgemaakt. In een nog niet peerreviewed studie door Tao Liu e.a. (te vinden op
		medrxiv.or) vergeleken de onderzoekers 1470 covid-19-patiënten in het Chinese Wuhan, met
		ruim 3832 zorgverleners, 1616 patiënten die niet vanwege covid-19 opgenomen waren geweest
		en 19.555 overige personen.

		90 procent van de ex-covid-19-patiënten bleek IgG antilichamen te hebben tegen 1-5 procent
		in de overige groepen. Dat dus 10 procent geen detecteerbare antilichamen meer had wijst er
		volgens Liu e.a. op dat na een SARS-CoV-2-infectie heel wat ex-patiënten vrij snel niet meer
		beschermd zijn tegen een nieuwe infectie met het virus. Er was overigens ook meteen kritiek op
		de studie: het zou goed kunnen dat het bij die 10 procent om fout-negatieven zijn. De test die
		werd gebruikt had namelijk een sensitiviteit van 89 procent.

		In een tweede studie, verschenen in Nature Medicine, keken Quan-Xin Long e.a. naar de
		immuunrespons van 37 asymptomatische maar positief voor SARS-CoV-2 geteste personen en
		naar evenzoveel positief geteste individuen met ernstige symptomen. 40 procent van de eerste
		groep was in de vroege herstelfase van de ziekte alweer seronegatief, tegen bijna 13 procent in
		de tweede groep.

		Er doemen twee, voorlopige conclusies op: groepsimmuniteit is waarschijnlijk onbereikbaar langs
		natuurlijke weg en de wetenschap dat niet iedereen een even sterke immuunreactie ontwikkelt,
		heeft mogelijk ook gevolgen voor de effectiviteit van een vaccin.

		Het volledige artikel: Medisch Contact - Henk Maassen 26 juni 2020

		Het Hadassa ziekenhuis behandelt virus patiënt met nieuw
		geconcentreerd vaccin
		Joods.nl - Joop Soesan 24 juni 2020

		Het Hadassah Medical Center in Jeruzalem / Ein Kerem heeft zijn eerste COVID-19- patiënt
		behandeld met een nieuw ‘passief vaccin’. Het middel is samen met het Israëlische
		biofarmaceutische bedrijf Kamada ontwikkeld. Volgens Hadassah-directeur Zeev Rotstein
		‘reageerde de patiënt positief op de behandeling’.

		Het antilichaam concentraat (immunoglobuline of IgG) is ontwikkeld met behulp van plasma dat
		Hadassah heeft afgenomen bij ex-corona-patiënten die de ziekte hebben gehad en nu negatief
		testen op het virus.

		Passieve immunisatie is wanneer een patiënt de voorgevormde antilichamen krijgt toegediend.
		Bij een actief vaccin wordt de patiënt geïnjecteerd met een dode of verzwakte versie van een
		virus waardoor het immuunsysteem zelf antilichamen gaat aanmaken.

		Hoewel dit het eerste antilichaam concentraat is dat aan een patiënt wordt toegediend, zijn
		verschillende Israëlische patiënten via transfusie behandeld met bevroren plasma. In april
		verbeterde de situatie van een 29-jarige haredi coronavirus-patiënt die wordt behandeld in
		het Samson Assuta Ashdod University Hospital naar verluidt van ernstige naar ernstige maar
		stabiele toestand. Patiënten werden ook behandeld in onder meer het Yitzhak Shamir Medical
		Center in Be’er Ya’acov.

		Volledig artikel: Joods.nl - Joop Soesan 24 juni 2020

		Bloedplasma van de buurman als medicijn
		PlusOnline - Heleen Croonen 23 juni 2020

		De overheid betaalt bloedbank Sanquin 10 miljoen euro voor het verzamelen van bloedplasma
		van herstelde corona-patiënten. Dit plasma wil Sanquin testen als medicijn tegen coronaziekte.

		Er zijn volgens de Stichting Werkgroep Antibioticabeleid alleen nog maar resultaten van twee
		kleine Chinese onderzoeken naar deze behandeling. Maar er wordt hard gewerkt aan nieuw
		onderzoek, want er is wel goede hoop, omdat het eerder bij een SARS en MERS ook werkte.

		Het volledige artikel: PlusOnline - Heleen Croonen 23 juni 2020

		Medicijn van antistoffen uit bloed Amsterdamse coronapatiënten
		NRC Handelsblad - Sander Voormolen 17 juni 2020

		Met monoklonale antistoffen kan het virus heel direct bestreden worden. Ook kunnen ze
		beschermen tegen infectie.

		Nederlandse onderzoekers hebben uit het bloed van drie Amsterdamse Covid-19-patiënten
		sterke antistoffen geïsoleerd die mogelijk kunnen worden ingezet als medicijn tegen corona.
		Deze zogeheten monoklonale antistoffen binden heel sterk aan het spike-eiwit dat het
		coronavirus nodig heeft om menselijke cellen te infecteren. De onderzoekers presenteren hun
		resultaten deze week in een artikel in het wetenschappelijke blad Science.

		De geïdentificeerde antilichamen worden ‘monoklonaal’ genoemd omdat het geïsoleerde
		afweermoleculen zijn uit een hele zwerm van verschillende antistoffen die het lichaam aanmaakt
		om een infectie te bestrijden. De sterkst werkende antistoffen kunnen eruit gepikt worden,
		zodat die met moleculair-biologische technieken in grote hoeveelheden nagemaakt kunnen
		worden. Daarmee kan dan vervolgens heel gericht het virus worden bestreden.

		Begin mei beschreven onderzoekers in Utrecht en Rotterdam al een monoklonaal antilichaam
		tegen corona, dat zij per toeval nog bewaard bleken te hebben in de vriezer. Dat was destijds
		gemaakt in het onderzoek naar SARS, maar bleek ook het virus SARS-CoV-2 te neutraliseren.
		De Utrechters en Rotterdammers werken samen met het farmaceutische bedrijf Abbvie om het
		antilichaam verder te ontwikkelen tot medicijn.

		Monoklonale antilichamen kunnen helpen het virus te bestrijden bij mensen die al besmet zijn
		met het virus, de eigen afweer van de patiënten krijgt dan met deze antistoffen een duwtje in
		de rug. De monoklonale antilichamen kunnen ook ingezet worden als tijdelijke bescherming
		tegen infectie; zo lang ze in het bloed circuleren van iemand die ermee is behandeld krijgt het
		coronavirus geen kans.

		Het volledige artikel: NRC Handelsblad - Sander Voormolen 17 juni 2020

		Amsterdam UMC haalt krachtige antistoffen uit coronavirus
		RTL Nieuws 15 juni 2020

		Het Amsterdam UMC is erin geslaagd twee krachtige antilichamen tegen het coronavirus uit het
		bloed van ex-coronapatiënten te halen. Die antilichamen kunnen in de toekomst mogelijk
		worden gebruikt om coronapatiënten te behandelen of besmetting te voorkomen.

		In eerdere onderzoeken werden antistoffen gebruikt die kwamen van SARS- en MERS-patiënten,
		twee oudere coronavirussen. Dat deze antistoffen van het nieuwe coronavirus komen, is volgens
		de onderzoekers een groot voordeel.

		"Deze nieuwe antistoffen zijn honderd keer sterker dan de antistoffen die er lagen", zegt
		onderzoeksleider Marit van Gils. Dat ze zo krachtig zijn, betekent volgens Van Gils dat je er
		weinig van nodig hebt en dat ze relatief goedkoop te maken zijn. De onderzoekers willen de
		antilichamen dan als het ware gaan klonen.

		Of het toedienen van deze antistoffen veilig is en werkt, moet nog worden onderzocht. Dat
		gebeurt eerst bij proefdieren. Als de stoffen op een veilige manier de virusdeeltjes in dieren te
		lijf gaan, dan wordt getest op proefpersonen. Van Gils hoopt dat het testen op proefpersonen
		begin 2021 kan beginnen. Het zal daarna nog anderhalf tot twee jaar duren voordat het middel
		op de markt komt.

		Ook viroloog Gorben Pijlman van de Universiteit Wageningen is voorzichtig enthousiast over de
		bevindingen van het Amsterdam UMC. Pijlman werkt zelf aan een vaccin tegen het coronavirus,
		maar hij is niet betrokken bij dit onderzoek.

		Zodra het lukt om het DNA van de antilichamen te klonen, kun je daar zoveel van maken als je
		wilt, zegt hij. Hij ziet voor zich dat de antilichamen gebruikt worden voor patiënten die net zijn
		besmet met het coronavirus.

		De onderzoekers gaan intussen verder op zoek naar antistoffen die mogelijk nóg krachtiger
		zijn. Die moeten dan in de verre toekomst kunnen worden gebruikt voor een kortwerkend vaccin
		tegen het virus. Dat zou een vergelijkbare werking hebben als pillen tegen malaria, die alleen
		geslikt worden door mensen die naar malariagebied gaan.

		Pijlman denkt dat zo'n kortwerkend of 'passief' vaccin zinvol kan zijn voor bijvoorbeeld
		zorgpersoneel, dat een grotere kans loopt om besmet te worden. Maar hij verwacht niet dat het
		voor iedereen beschikbaar wordt. "Het is geen injectie van een paar euro."

		De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Science.

		Het volledige artikel: RTL Nieuws 15 juni 2020

		St. Antonius levert belangrijke bijdrage aan corona-onderzoek
		Utrecht Nieuws 15 juni 2020

		Over de hele wereld wordt er volop gezocht naar een behandeling tegen het coronavirus. Ook
		het St. Antonius Ziekenhuis levert een belangrijke bijdrage aan deze zoektocht. In het
		ziekenhuis is een speciale Taskforce Covid Research opgericht, dat zich bezighoudt met liefst 25
		verschillende onderzoeken.

		“Dankzij de Taskforce Covid Research (TCR) kunnen we onze krachten bundelen en een zo
		groot mogelijke impact met de verschillende onderzoeken maken”, legt Evelien Geertsema,
		adviseur wetenschap van het St. Antonius uit. Veel van de studies waar het St. Antonius vanuit
		de TCR bij betrokken is, draaien om de zoektocht naar een geneesmiddel. “Tot nu toe is er nog
		altijd geen medicijn tegen Covid-19 gevonden en weten we dus niet goed hoe we deze
		infectieziekte kunnen behandelen.”

		Tocilizumab is een medicijn waar het St. Antonius sinds vorige maand onderzoek naar doet. Het
		geneesmiddel is ontworpen om de werking van het eiwit interleukine 6 (IL-6) te blokkeren. Dit
		eiwit speelt een rol bij het immuunsysteem en is een sleutelfactor bij ontstekingen. Het wordt al
		gebruikt bij reumatische aandoeningen en kan mogelijk ook werken bij coronapatiënten met
		ernstige (long)ontstekingen. Een aantal patiënten met ernstige Covid-19 van het St. Antonius
		doet mee aan de studie en krijgt via een infuus tocilizumab óf een placebo toegediend. “Het is
		nog te vroeg om iets te zeggen over de resultaten. We wachten nu op wat er uit de analyse van
		de eerste data komt”, aldus hoofdonderzoeker en longarts Jan Grutters.

		Een ander onderzoek waar het ziekenhuis aan meedoet, is het toedienen van plasma met
		antistoffen als behandeling bij Covid-19. Deze antistoffen komen van mensen die het
		coronavirus hebben gehad. “Door deze antistoffen toe te dienen aan patiënten met Covid-19
		wordt hun afweersysteem ondersteund in de verdediging tegen het coronavirus”, legt
		Geertsema uit. Het St. Antonius werkt hierin samen met andere ziekenhuizen verspreid door het
		hele land.

		Veel van de onderzoeken uit de Taskforce Covid Research richten zich ook op het krijgen van
		meer kennis over Covid-19. “Er is erg weinig bekend over het ziekteproces. We verzamelen
		daarom informatie over onze patiënten met Covid-19, hun behandeling en het ziekteverloop in
		databases.” Hiervoor hebben artsen van het St. Antonius een dashboard ontwikkeld, waar
		allerlei data verzameld wordt. “Door deze data te bundelen en overzichtelijk weer te geven,
		kunnen we veel efficiënter werken en het ziekteverloop van andere patiënten beter voorspellen.”

		Een belangrijke rol voor onderzoek naar Covid-19 binnen het St. Antonius is weggelegd voor de
		biobank. Hierin bewaart het St. Antonius al meer dan 15 jaar lichaamsweefsel van patiënten met
		zeldzame longziekten ten behoeve van onderzoek. In deze biobank zijn nu ook cellen, bloed
		en DNA van zo’n 150 coronapatiënten te vinden. “Onderzoek van dit materiaal geeft ons inzicht
		in het ziekteverloop en in bijvoorbeeld de invloed van bepaalde eiwitten of genen. Hierdoor
		kunnen we bijvoorbeeld beter inschatten hoe ziek een patiënt met Covid-19 zal worden en
		kunnen we eventueel sneller ingrijpen met medicatie.”

		Volgens Geertsema helpen al deze onderzoeken echt in de strijd tegen corona. “Het is een
		nieuwe en ernstige ziekte, waar we waarschijnlijk nog lang mee te maken gaan krijgen. Daarom
		is alle kennis die we kunnen vergaren noodzakelijk én belangrijk, zodat we patiënten
		uiteindelijk sneller en beter kunnen behandelen.”

		Het volledige artikel: Utrecht Nieuws 15 juni 2020

		Horizonscan COVID-19
		Horizonscan Geneesmiddelen 10 juni 2020

		De COVID-19-pandemie, veroorzaakt door SARS-CoV-2, heeft door snelle wereldwijde
		verspreiding ingrijpende gevolgen voor de samenleving. Dit brengt een grote urgentie met zich
		mee voor ontwikkeling van geneesmiddelen en vaccins. Het Zorginstituut heeft een overzicht
		gemaakt van de belangrijkste ontwikkelingen op het gebied van geneesmiddelen.

		Vanuit de Horizonscan Geneesmiddelen willen wij ook voor COVID-19 vroegtijdig inzicht geven in
		welke geneesmiddelen op de markt komen en wat de mogelijke effecten hiervan zijn. Het
		overzicht is gebaseerd op informatie van AIHTA, Adis Insight, de EMA en de FDA. Ook zijn meer
		algemene bronnen geraadpleegd zoals de Europese Commissie en het RIVM.

		Vaccins vallen in principe buiten de scope van de Horizonscan Geneesmiddelen, omdat vaccins
		normaal gesproken gefinancierd worden vanuit het rijksvaccinatieprogramma en de Horizonscan
		tot doel heeft een hulpmiddel te zijn bij de betaalbaarheid en toegankelijkheid van nieuwe
		geneesmiddelen. Om die reden spitst de scan voor COVID-19 zich toe op medicijnen en dan in
		het specifiek medicijnen die het verst zijn in hun ontwikkeling. Vaccins zijn, zeker met
		betrekking tot COVID-19, wel van groot publiek belang. Daarom is in dit overzicht wel
		achtergrondinformatie opgenomen en is zoveel mogelijk verwezen naar meer
		informatiebronnen.



		Het volledige artikel: Horizonscan Geneesmiddelen 10 juni 2020

		Israëlisch biologisch instituut vraagt patent aan voor 8 coronavirus
		antilichamen
		Joods.nl - Joop Soesan 17 mei 2020

		Het Israëlisch biologisch instituut heeft een antilichaam gevonden tegen het coronavirus. Naar
		nu blijkt uit een persbericht van het ministerie van Defensie heeft het instituut patent
		aangevraagd op maar liefst acht antilichamen die het heeft geïsoleerd.

		De antilichamen zullen worden gebruikt voor de ontwikkeling van een toekomstig medicijn om
		de ziekte te behandelen die wordt veroorzaakt door het nieuwe coronavirus, COVID-19.

		Shmuel Shapira, hoofd van de Ness Ziona-faciliteit van IIBR noemde de stap ‘een andere
		belangrijke stap in het ontwikkelen van een remedie. IIBR werkt de klok rond om een
		levensreddende oplossing te vinden”.

		Deze wetenschappelijke doorbraak heeft drie belangrijke elementen: het antilichaam is
		monoklonaal, nieuw en verfijnd en bevat een uitzonderlijk laag gehalte aan schadelijke eiwitten;
		het instituut heeft aangetoond dat het antilichaam het nieuwe coronavirus kan neutraliseren; en
		het antilichaam werd specifiek getest op het agressieve coronavirus.

		“Op basis van uitgebreide wetenschappelijke publicaties lijkt het erop dat de IIBR de eerste
		instelling is die een wetenschappelijke doorbraak realiseert die alle drie de bovengenoemde
		parameters tegelijkertijd bereikt”, zei het ministerie van Defensie in een verklaring namens het
		instituut.

		Het instituut is ook betrokken bij de plasma-verzameling van mensen die hersteld zijn van een
		infectie met het nieuwe coronavirus, in de hoop dat dit het onderzoek kan helpen.

		Het volledige artikel: Joods.nl - Joop Soesan 17 mei 2020

		Coronapatiënten in Martini Ziekenhuis kunnen bloed krijgen van
		genezen patiënten: onderzoek naar effect toedienen antistoffen
		Dagblad van het Noorden 13 mei 2020

		Het Martini Ziekenhuis doet als enige ziekenhuis in Noord-Nederland mee aan een grootschalig
		wetenschappelijk onderzoek onder leiding van Erasmus MC in Rotterdam. Coronapatiënten
		krijgen hierin bloedplasma van genezen patiënten toegediend. Vorige week kreeg de eerste
		coronapatiënt in het Martini Ziekenhuis bloedplasma toegediend.

		„Het onderzoek is een samenwerking tussen het Erasmus MC, bloedbank Sanquin en bijna
		twintig Nederlandse ziekenhuizen", licht internist-infectioloog Imro Vlasveld van het Martini
		Ziekenhuis toe in een persbericht. ‘Samen proberen we zo snel mogelijk voldoende
		deelnemers te betrekken om de effecten van het toedienen van bloedplasma van genezen
		patiënten te kunnen vaststellen. Op dit moment is er nog geen bewezen effectieve behandeling
		voor coronapatiënten.’

		Tijdens de SARS-uitbraak in 2003 bleek behandeling met donorplasma van genezen SARS-
		patiënten te leiden tot een gunstig effect op de opnameduur. Dit principe wordt nu onderzocht
		bij coronapatiënten.

		Volledig artikel: Dagblad van het Noorden 13 mei 2020

		Nieuw Belgisch onderzoek naar veelbelovend middel tegen corona:
		"Zou veel leed besparen en druk op systeem verlichten bij mogelijke
		tweede golf"
		Nieuwsblad België - Anton Goegebeur 13 mei 2020

		Ons land [België] begint een grootschalig onderzoek dat nagaat of bloedplasma van genezen
		Covid-patiënten kan dienen als geneesmiddel tegen corona. Deze therapie leverde eerder al
		beloftevolle resultaten. Nu moet blijken of de techniek ook op grote schaal kan worden
		toegepast.

		De beste en goedkoopste behandeling tegen Covid-19 hoeven we misschien niet ver te zoeken.
		Het bloedplasma van genezen personen bevat antistoffen die het immuunsysteem van
		patiënten kunnen helpen om de ziekte te bestrijden. In Gent werd een patiënt al genezen
		verklaard, nadat hij plasma kreeg toegediend van een dokter die het virus al had
		doorgemaakt.

		Vandaag start een nationaal onderzoek waar 384 patiënten uit 25 ziekenhuizen aan
		deelnemen. Het UZ Leuven doet de coördinatie, de middelen, zo’n 2 miljoen euro, komen van
		het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE).

		Geert Meyfroidt, intensivist aan het UZ Leuven en coördinator van deze studie, hoopt dat de
		therapie patiënten weghoudt van de beademingsmachines. “Door het plasma vroeg te geven,
		hopen we te voorkomen dat het virus zich snel kan vermenigvuldigen in het lichaam. Dat kan
		de patiënt van de beademing houden. Het bespaart hem veel leed en verlicht de druk op het
		gezondheidssysteem bij een mogelijke tweede golf.”

		Het plasma wordt ingezameld via het Rode Kruis. Zij vonden intussen 76 geschikte donoren op
		359 kandidaten. Niet iedere genezen patiënt heeft bruikbaar plasma, zegt Frank Hulstaert,
		senior onderzoeker van het Federaal Kenniscentrum Gezondheidszorg (KCE). “De donor moet
		voldoende neutraliserende antistoffen hebben of het werkt niet. Daar screenen we eerst op
		want gewoon plasma toedienen kan zelfs een tegenovergesteld effect hebben, er zijn
		antistoffen die het virus juist vlugger in de cellen trekken.”

		Elders in Europa lopen vergelijkbare studies. De resultaten worden op regelmatig basis met
		elkaar gedeeld. “Als een buitenlandse studie aantoont dat de therapie werkt, dan worden de
		andere studies in principe stopgezet en wordt de therapie gewoon routine”, zegt Hulstaert. De
		eerste resultaten worden in 2021 verwacht. Dat kan sneller gaan als we in een tweede golf
		terechtkomen.

		Volledig artikel: Nieuwsblad België - Anton Goegebeur 13 mei 2020

		Sanquin neemt deel aan internationale plasma-alliantie om COVID-19
		medicijn te ontwikkelen
		FOK! - Monique Verlind 12 mei 2020

		Sanquin heeft zich aangesloten bij een internationale plasma-alliantie met als doel antistoffen
		uit plasma te verwerken tot een geneesmiddel als mogelijke behandeling voor patiënten met
		risico op ernstige complicaties door COVID-19. Door medewerking te verlenen aan deze
		alliantie, hoopt Sanquin een belangrijke bijdrage te leveren aan de mogelijke ontwikkeling van
		dit geneesmiddel.

		De internationale farmaceutische bedrijven Takeda, CSL Behring, Biotest, BPL, LFB en
		Octapharma hebben begin april de zogenaamde CoVIg-19 Plasma Alliantie opgericht. Intussen
		is deze alliantie uitgebreid tot tien mondiale en lokale plasmaverwerkende partijen, en ook
		organisaties buiten de plasma industrie verlenen hun steun en medewerking.

		Het doel van samenwerking is om de ontwikkeling van dit potentiële geneesmiddel te
		versnellen, de kansen op succes te vergroten en de levering en beschikbaarheid van het
		potentiële geneesmiddel te vergroten als het wordt goedgekeurd. Door informatie te delen en
		gebruik te maken van de collectieve expertise en bestaande infrastructuur, is de overtuiging
		dat veel meer, veel sneller kan worden gedaan. Juist in die periode dat de druk van de
		pandemie vraagt om snelle actie.

		De ontwikkeling van een op plasma gebaseerd geneesmiddel dat constante hoge niveaus van
		antilichamen tegen het nieuwe coronavirus bevat, wordt een hyperimmune globulin (H-Ig)
		genoemd en vereist de inzameling van plasma van donoren die genezen zijn van COVID-19,
		en wiens plasma antilichamen bevat die het coronavirus bestrijden. Eens verzameld, wordt dit
		“convalescent plasma” getransporteerd naar productiefaciliteiten waar het verder behandeld,
		getest en uiteindelijk verwerkt wordt tot een finaal product.

		Het door Sanquin beschikbaar stellen van het schaarse convalescent plasma aan de CoVIg-19
		Plasma Alliantie vereist grootschalige inzameling. Sanquin kan dit verzorgen door, in overleg
		met de minister van VWS, tijdelijk afnamecentra uit te breiden en meer personeel aan te
		trekken. Op deze manier draagt Sanquin bij aan de behandeling en de preventie van COVID-
		19.

		Volledig artikel: FOK! - Monique Verlind 12 mei 2020

		Goed nieuws in strijd tegen corona: Gentse wetenschappers
		ontdekken nieuwe 'supercel'
		Nieuwsblad België 9 mei 2020

		Onderzoekers van het VIB-UGent Centrum voor Inflammatieonderzoek hebben een nieuw type
		cel van het afweersysteem ontdekt. Deze cel speelt een cruciale rol in het bestrijden van
		luchtweginfecties en verklaart verder ook hoe plasma een gunstig effect kan hebben bij de
		afweer tegen virusinfecties, zoals Covid-19.

		“Dit was een grote verrassing voor ons”, aldus onderzoeker Bart Lambrecht. “Vroeger dachten
		we dat andere cellen de strijd aangingen tegen ziekte, maar dit onderzoek bracht aan het licht
		dat het een nieuw type cel is dat eigenlijk al het werk verricht. Dit verandert wat we weten over
		het immuunsysteem en levert belangrijke nieuwe inzichten voor virale luchtweginfecties en
		andere ontstekingsziekten.”

		De bevindingen van het onderzoek hebben verder een direct belang voor de huidige Covid-19-
		pandemie, veroorzaakt door een ander virus dat de luchtwegen infecteert. Een noodbehandeling
		die momenteel wordt overwogen is het gebruik van convalescent plasma, bloedplasma van
		herstelde patiënten.

		“Deze studie toont voor het eerst aan dat toediening van convalescent plasma, met daarin de
		virus-specifieke antilichamen, de werkzaamheid van de supercel nog verder versterkt”, eindigt
		Cedric Bosteels. “En biedt dus een nieuw perspectief voor de behandeling van virale infecties
		en andere ontstekingsziekten.”

		Volledig artikel: Nieuwsblad België 9 mei 2020

		Bloedplasma tegen covid-19: populair, maar slecht onderzocht
		Medisch Contact - Sophie Broersen 8 mei 2020

		Bij uitblijven van goede behandelingen tegen covid-19, wordt soms gehoopt op de heilzame
		werking van bloedplasma van genezen patiënten. Het ontbreekt aan gerandomiseerd
		onderzoek, wat wel nodig is, zegt internist-infectioloog Bart Rijnders.

		Het klinkt zo logisch: dien een patiënt met een infectieziekte bloedplasma toe van iemand die
		daarvan al genezen is. De antistoffen in het plasma helpen bij het bestrijden van de infectie et
		voilà: betere kans op genezing. Niet verwonderlijk dat plasmabehandelingen al bij allerlei
		infectieziektes zijn ingezet. Wel verwonderlijk dat de werkzaamheid ervan nooit goed is
		aangetoond. Internist-infectioloog Bart Rijnders (Erasmus MC) begrijpt dat echter wel: ‘Deze
		behandelingen worden meestal tijdens ziekte-uitbraken ingezet. Het is heel moeilijk om een
		gerandomiseerde multicentertrial op te zetten tijdens een pandemie: men is druk met
		andere zaken.’ Rijnders is niet voor niets al twee maanden met drie fulltimeonderzoekers en
		acht studenten bezig met het opzetten van de Concovid-studie: gerandomiseerd onderzoek
		naar de werking van bloedplasma van genezen patiënten die een bewezen SARS-CoV-2-
		infectie hebben doorgemaakt. De studie moet duidelijk maken of plasmatoediening zinvol
		is. Hiervoor wordt bloedplasma gebruikt dat verzameld is door Sanquin en waarvan de
		antistoftiter boven een bepaalde waarde is. Ook moet er sprake zijn van neutraliserende
		antistoffen, dat wil zeggen dat het plasma in vitro het virus uitschakelt.

		Eerdere publicaties over de therapie zijn hoopvol. Toch verwacht Rijnders geen wonderen: ‘Er zijn
		wat series, van soms vijf of tien patiënten die zijn behandeld: uitkomsten daarvan zeggen
		totaal niets. Niets is onvoorspelbaarder dan het beloop van covid-19, zelfs bij opgenomen
		patiënten. De één kan na drie dagen naar huis, een ander moet dan juist naar de ic. Je moet
		veel meer patiënten bestuderen om het effect van een behandeling te kunnen zien. Ik denk
		zelf dat alleen een subgroep van patiënten er baat bij zal hebben, mensen die nog geen
		antilichamen hebben aangemaakt. Daarom wil je liefst zo vroeg mogelijk toedienen.
		Anderzijds ga je dit niet inzetten bij mensen die gewoon thuis kunnen herstellen.’ Aan de
		Concovid-studie moeten ruimen 400 patiënten meedoen, is berekend. Enige inclusiecriterium:
		in het ziekenhuis opgenomen zijn met een bewezen infectie. Rijnders: ‘We starten het liefst zo
		snel mogelijk na een positieve test, dus niet bij mensen die al een week op de ic liggen.’

		Eerder werd bekend dat bij een aanzienlijk deel van de patiënten die op de ic ligt met covid-19,
		trombotische complicaties een rol spelen. In bloedplasma zitten stollingsfactoren; is toediening
		daarvan dan niet erg risicovol? Rijnders: ‘Ik verwacht daar weinig effect van. We dienen 300 ml
		plasma toe aan een totaal bloedvolume van 5 liter, dat zal niet direct tot stolling leiden. We
		gaan na of er meer trombotische events optreden bij behandelde patiënten, maar bij de
		eerste vijftig is nog niet het signaal naar voren gekomen dat dit het geval is.’

		Naast de kleine reeksen patiënten waarover is gerapporteerd in bekende vakbladen, is er nog
		veel meer aandacht voor plasmabehandeling. Toch valt het tegen hoeveel onderzoek er is
		opgestart, zegt Rijnders: ‘In de VS zijn dokters die het als behandeling inzetten, zonder dat er
		sprake is van een studieverband. De studies die gebeuren, zijn klein, of hebben geen
		controlearm. Wij zoeken zelf internationale partners die willen meedoen met ons protocol.
		Daar is interesse voor, maar één land wilde geen controlegroep. Dan houdt het op. In
		andere landen is er geen mogelijkheid om zelf plasma te verzamelen en te testen, of zijn
		er nog weinig donoren omdat de uitbraak nog meevalt.’ In afwachting van buitenlandse
		partners roept Rijnders nu dan ook nog meer Nederlandse ziekenhuizen op om mee te
		doen: ‘Er doen er nu achttien mee, maar hoe meer hoe beter, zeker nu het aantal
		opnames sterk terugloopt. Zelfs al zie je maar één patiënt per maand: doe mee.’

		Volledig artikel: Medisch Contact - Sophie Broersen 8 mei 2020

		Hoe goed Covid-19 in kaart is gebracht? Koopmans: 'Nul komma nul
		nul'
		Erasmus Magazine - Marko de Haan 8 mei 2020

		Viroloog Marion Koopmans stelt in een podcast van het Erasmus MC dat we het huidige
		coronavirus eigenlijk nog niet goed in kaart hebben gebracht.
		Op een vaccin is in de nabije toekomst geen garantie, zegt ze. Koopmans stelt in de podcast
		een methode voor waarbij risicogroepen preventief bloedplasma krijgen.

		Een van de presentatoren vraagt viroloog Marion Koopmans: “Van een schaal van 1 tot 10, hoe
		goed is het virus nu in kaart gebracht?” Koopmans reageert: “Nul komma nul, nul. Een virus
		zoals dit virus, zeker als het zo blijft circuleren, blijft veranderen.” Dus zullen de virologen
		continu bezig moeten zijn met het in kaart brengen van het virus, stelt Koopmans.

		Wat werkt dan wel op korte termijn? “We kunnen misschien toch iets wat sneller werkt bij die
		hele kwetsbare groepen, de ouderen, bedenken. Bijvoorbeeld de studie die hier (bij het
		Erasmus MC, red.) gestart is met plasmatherapie.” Dat zou misschien ook preventief kunnen
		gebeuren, stelt Koopmans voor.

		Volledige podcast: Erasmus Magazine - Marko de Haan 8 mei 2020

		Onderzoek: Enschedese coronapatiënt maakt kans op injectie met
		antistoffen
		Tubantia - Frank Timmers 8 mei 2020

		Op korte termijn kunnen coronapatiënten in ziekenhuis Medische Spectrum Twente in (MST)
		Enschede plasma met antistoffen toegediend krijgen. De Raad van Bestuur heeft donderdag
		ingestemd met een onderzoek naar het effect daarvan.

		MST heeft besloten mee te doen aan het zogenoemde ConCovid-onderzoek van het Erasmus
		Medisch Centrum in Rotterdam en Bloedbank Sanquin. Antistoffen uit het bloed van covid-
		patiënten worden daarbij ingespoten bij nieuwe patiënten.

		Volledig artikel: Tubantia - Frank Timmers 8 mei 2020

		Oostenrijkse coronapatiënten genezen door bloedplasma herstelde
		virusdragers
		NRC Handelsblad - Boris van der Spek 8 mei 2020

		Specialisten in een ziekenhuis in het Oostenrijkse Graz hebben drie Covid-19 patiënten
		genezen door ze bloedplasma toe te dienen van mensen die hersteld waren van het virus.
		Dat melden Oostenrijkse media.

		De leeftijd van de genezen patiënten is niet bekendgemaakt. Wel meldden de specialisten
		nog dat ze alle drie een zwak afweersysteem hadden. Twee van de drie patiënten hadden
		ook nog andere ziektes.

		Hoewel grootschalig onderzoek naar de effectiviteit van bloedplasma’s ontbreekt, wordt er
		in Oostenrijk na de positieve resultaten op grotere schaal mee geëxperimenteerd. Twintig
		patiënten hebben bloedplasma toegediend gekregen, terwijl tweehonderd Oostenrijkers
		plasma gedoneerd hebben na een oproep van het Rode Kruis.

		Het is niet voor het eerst dat er genezingen hebben plaatsgevonden na het toedienen van
		bloedplasma bij Covid-19-patiënten. In Zuid-Korea genazen in april al twee mensen dankzij
		het bloedplasma van herstelde mensen.

		Volledig artikel: NRC Handelsblad - Boris van der Spek 8 mei 2020

		Waar blijft toch de pil die covid-19 geneest? 4 mogelijke medicijnen
		tegen coronavirus
		De Volkskrant - Maarten Keulemans 5 mei 2020

		Corona moet uitwoeden, heet het al snel: een virusziekte kun je niet genezen. Of wel? Achter
		de schermen is de zoektocht in volle gang naar een middel dat de ziekte nog een béétje in
		toom houdt. Misschien ligt het redmiddel zelfs al gewoon bij de apotheek. We peilen de stand
		van zaken, aan de hand van vier medicijnen.

1		De lieveling: remdesivir
2		De zeepbel: chloroquine
3		De stormdemper: Kevzara
4		De scherpschutters: antistoffen

		Volledig artikel: De Volkskrant - Maarten Keulemans 5 mei 2020

		We kunnen de zestigplussers beschermen
		NRC Handelsblad - Jaap Goudsmit 4 mei 2020

		Passieve immuniteit Voordat er een vaccin is kan de huisarts een cruciale rol spelen om ons
		met virustests en antistoftherapie te verlossen van de ‘lockdown’.

		In Nederland zijn 4,3 miljoen mensen boven de 60 jaar. Vanaf die leeftijd beginnen
		ouderdomsziekten zich op te hopen en Covid-19 komt daar nog eens bovenop. Dit aspect is
		veronachtzaamd.

		Wel kunnen we het rijksvaccinatieprogramma voor 60-plussers uitbreiden met zogeheten
		passieve immunisatie, via het toedienen van antistoffen aan ouderen boven de 60 jaar als ze
		een bewezen coronavirusinfectie hebben en progressieve luchtwegklachten.

		Er zijn inmiddels de eerste proeven gedaan die erop wijzen dat deze strategie, mits op tijd
		begonnen, succes kan hebben. De lokale productie van een coronavirusantistofpreparaat –
		‘hyperimmuun globuline’ – moet worden opgeschaald tot een voorraad voor minstens 20.000
		ouderen. Alle 60-plussers zouden deze passieve immunisatie van de huisarts moeten kunnen
		krijgen bij het eerste teken van aanhoudende kortademigheid.

		Volledig artikel: NRC Handelsblad - Jaap Goudsmit 4 mei 2020

		Onderzoek: Bloedplasma kan patiënt helpen
		NRC Handelsblad - Sander Voormolen 9 april 2020

		Onderzoek Covid-19-patiënten herstellen mogelijk sneller als ze bloedplasma van ex-patiënten
		krijgen. In Rotterdam start een proef.

		Een transfusie met bloedplasma van ex-Covid-19-patiënten kan helpend en mogelijk
		levensreddend zijn voor mensen die nu ernstig ziek worden van het nieuwe coronavirus. In
		Nederland gaan twee wetenschappelijke onderzoeken van start naar deze experimentele
		therapie. In het Erasmus MC in Rotterdam is de studie al begonnen. Een andere, vanuit het
		LUMC in Leiden in samenwerking met bloedbank Sanquin, begint over vier weken.

		Al in het begin van de epidemie is de behandeling in China bij enkele honderden Covid-19-
		patiënten toegepast. Ook in de Verenigde Staten zijn vorige week diverse onderzoeksprojecten
		gestart hiernaar.

		Volledig artikel: NRC Handelsblad - Sander Voormolen 9 april 2020

		Coronapatiënten krijgen bloedplasma met antistoffen. De grote vraag:
		gaat het werken?
		De Volkskrant - Ellen de Visser 5 april 2020

		Afgelopen week hebben de eerste genezen patiënten bloedplasma gedoneerd met daarin
		antistoffen die zij tegen het virus hebben aangemaakt, in de hoop dat het kan fungeren als
		een soort levend medicijn voor ernstig zieken.

		Het plasma gaat naar minstens zeventien ziekenhuizen, waar patiënten het via een infuus
		krijgen toegediend. In tal van landen wordt de behandeling de aankomende weken in
		sneltreinvaart beproefd. De Amerikaanse gezondheidsdienst FDA heeft het Rode Kruis vrijdag
		opdracht gegeven gegeven om in het hele land bloed in te zamelen en ook in China, Duitsland,
		België en Frankrijk wordt plasma inmiddels gezien als een potentieel geneesmiddel.

		Het idee erachter is logisch en heet passieve immuniteit. Als patiënten zelf onvoldoende
		antistoffen tegen het virus aanmaken en dus ernstig ziek worden, zijn ze misschien gebaat bij
		die van een ander. Het zou een tijdelijke oplossing kunnen bieden, om permanent beschermd
		te zijn moet het lichaam worden getraind om zelf die stoffen aan te maken. Maar zolang er
		geen medicijnen in beeld zijn en vaccins op zich laten wachten, kan zo mogelijk tijd worden
		gewonnen en de druk op de ziekenhuizen worden verminderd.

		In het Leidse LUMC werkt hoogleraar klinische transfusiegeneeskunde Jaap Jan Zwaginga aan
		een protocol voor vijf academische ziekenhuizen die het bloedplasma naar verwachting over een
		paar weken gaan inzetten op de verpleegafdelingen. Het Rotterdamse Erasmus MC geeft leiding
		aan een studie in twaalf tot vijftien ziekenhuizen, bij patiënten op de ic. Mogelijk doen ook
		Belgische ziekenhuizen mee.

		Chinese artsen hebben de afgelopen maanden plasma met antistoffen gegeven aan enkele
		honderden patiënten met covid-19. Hun onderzoek bij de eerste tien patiënten (gepubliceerd
		maar nog niet door collega-wetenschappers beoordeeld) levert opmerkelijk resultaten op: na
		drie dagen ging het aanzienlijk beter met de patiënten, bij zeven van hen was het virus niet
		meer in het bloed terug te vinden.

		Ook vrouwen mogen doneren, terwijl normaal gesproken hun bloedplasma niet rechtstreeks aan
		patiënten wordt gegeven omdat dan soms een afweerreactie optreedt. Nu de nood aan de man
		is, wordt een uitzondering gemaakt.

		Volledig artikel: De Volkskrant - Ellen de Visser 5 april 2020

		Medicamenteuze behandelopties bij patiënten met COVID-19
		SWAB Stichting Werkgroep Antibioticabeleid 3 april 2020

		Voor coronavirusinfecties bestaan geen geregistreerde medicijnen en (op het moment van deze
		publicatie) geen grote gerandomiseerde studies die de klinische effectiviteit van een bepaald
		geneesmiddel duidelijk onderbouwen. Wel zijn er in vitro data en is er in kleine onderzoeken
		bij personen met een infectie met SARS-CoV (type 1), MERS-CoV en SARS-CoV-2 geprobeerd
		te behandelen met een aantal antivirale middelen op experimentele basis. De uitkomsten
		geven slechts een matige onderbouwing voor een therapeutisch advies bij deze
		coronavirusinfecties.

		Op basis van de gegevens die op dit moment beschikbaar zijn, worden in dit document off-label
		medicamenteuze behandelopties besproken voor patiënten met COVID-19 (infectie met SARS–
		CoV-2). Het betreft m.n. patiënten die opgenomen zijn vanwege (matig) ernstige symptomen
		van ziekte.

		Er bestaat een online interactie-checker, waarbij gekeken kan worden of medicatie die de
		patiënt gebruikt samen kan gaan met off label therapeutische medicijnen.

		SWAB Stichting Werkgroep Antibioticabeleid 3 april 2020

		Eerste coronapatiënten krijgen plasma met antistoffen
		Het Parool - Adrianne de Koning 31 maart 2020

		De eerste coronapatiënten in het Erasmus MC en Maasstad Ziekenhuis krijgen deze week
		plasma met antistoffen toegediend, in de hoop dat deze behandeling helpt om sneller te
		herstellen van het coronavirus. Het plasma komt van mannen die net genezen zijn. Het zal
		enige tijd duren voor de onderzoekers kunnen stellen dat het daadwerkelijk helpt. Bij mensen
		is dat nog niet zeker, maar heel recent onderzoek in het Erasmus MC laat zien dat apen
		antistoffen maken die het virus uitschakelen.

		Vrouwen kunnen niet helpen, omdat plasma van een vrouwelijke donor meer kans heeft op
		heel erg zeldzame, maar ernstige bijwerkingen. Vandaar dat alleen mannen zich kunnen
		aanmelden.

		Plasma dat op de juiste manier is afgenomen en toegediend zou een veilige behandelmethode
		zijn, zo stelde Rijnders eerder. Het is vergelijkbaar met een bloedtransfusie, want het plasma is
		een onderdeel van je bloed. Maar dan wel met antistoffen tegen het virus dat de patiënt zo ziek
		maakt. Belangrijk is echter dat een patiënt plasma van de eigen bloedgroep krijgt, daarom is
		nog niet duidelijk hoeveel patiënten deze week hun eerste transfusie krijgen. Bovendien komt
		er ook een controlegroep om te zien of er verschil is.

		Volledige artikel: Het Parool - Adrianne de Koning 31 maart 2020

		New York gaat bloedplasma van genezen coronapatiënten toedienen
		aan zieken
		HLN 27 maart 2020

		Het bloed van mensen die hersteld zijn van Covid-19 blijkt veel antilichamen te bevatten die het
		virus bestrijden. Die bevinden zich in het bloedplasma. Dat bloedplasma wordt al jaren gebruikt
		in de strijd tegen andere infectieziekten, zoals de griep en het ebolavirus.

		Onderzoekers van het Mount Sinai Hospital in New York slaagden er als een van de eerste in de
		Verenigde Staten in om een test te ontwikkelen die antilichamen kan opsporen bij genezen
		coronapatiënten. Het Amerikaanse FDA – het federale agentschap dat onder meer de kwaliteit
		van medicijnen controleert – gaf dinsdag groen licht om het bloedplasma experimenteel te
		gebruiken om zieken te behandelen.

		Het volledige artikel: HLN 27 maart 2020

		Sanquin start met inzameling plasma van genezen coronapatiënten
		Sanquin 25 maart 2020

		Sanquin Bloedvoorziening start met het inzamelen van bloedplasma van genezen
		coronapatiënten. In een onderzoeksopzet kijken ziekenhuizen of de afweerstoffen in het
		plasma van genezen coronapatiënten helpen bij het verminderen van corona-symptomen bij
		andere patiënten.

		Het volledige artikel: Sanquin 25 maart 2020

↑ Back to Top

Vaccins en medicijnen tegen coronavirus SARS-CoV-2 | Liliane Limpens | Disclaimer | update 09 januari 2021