 |
|
Ons immuunsysteem
gefopt
en aan de bak tegen covid19 met nep-spikes |
|
|
Scientias - Monique Siemsen 26 juli 2020 |
|
|
|
|
|
Wereldwijd wordt met man en macht aan een
coronavaccin gewerkt. Men werkt daarbij met
RNA, |
|
|
mRNA en nu ook:
nagemaakte spikes van
de corona-partikel. Zal dit de doorbraak
zijn, die we |
|
|
zo hard nodig hebben? |
|
|
|
|
|
Wetenschappers van het Laboratorium voor
Virologie van Wageningen University Research
|
|
|
hopen het van harte. Het onderzoek is een
Europees initiatief van de farmaceutische
industrie |
|
|
en de universiteiten in
Kopenhagen
en
Tübingen, die de hulp inriepen van
Wageningen, maar |
|
|
ook van het Leids
Universitair Medisch Centrum. Daar heeft men
de knowhow in huis om met |
|
|
het infectieuze coronavirus te werken. Met
als gevolg een aanpak, die anders blijkt dan |
|
|
anderen: de wetenschappers werken aan de
fabricatie van de inmiddels zo bekende
spikes, die |
|
|
op de corona-partikel prijken. |
|
|
|
|
|
De bedoeling is dat ons
immuunsysteem
alarm slaat en antistoffen gaat aanmaken
tegen het |
|
|
coronavirus, zonder dat dit virus zelf
verwerkt hoeft te worden in een vaccin. Het |
|
|
immuunsysteem hoeft slechts de spikes te
herkennen van de infectieuze boosdoener,
zonder |
|
|
daar daadwerkelijk mee te maken te krijgen.
Als het immuunsysteem antistoffen aanmaakt |
|
|
tegen de nep-spikes, zullen deze antistoffen
aan het werk gaan, als zij de echte spikes
van |
|
|
het schadelijke virus
ontwaren en is er dus immuniteit. |
|
|
|
|
|
De spikes-eiwitten worden gemaakt van
insectencellen, een methode die bij de WUR
ook |
|
|
gebruikt wordt in het maken van vaccins
tegen bijvoorbeeld het zikavirus. Volgens
viroloog dr. ir. |
|
|
Gorben Pijlman van de
Universiteit Wageningen, zitten daar
duidelijke voordelen aan. “Met
|
|
|
insectencellen kunnen snel en veilig grote
hoeveelheden eiwitten worden aangemaakt. In |
|
|
Wageningen gebruiken we cellen uit de
nachtvlinder Spodoptera frugiperda. Daarin
wordt de |
|
|
DNA-code geïntroduceerd van de
spikes, die op de buitenkant van het
coronavirus zitten.” |
|
|
|
|
|
De methode zal zich prima lenen voor
fabricage op grote schaal, wat natuurlijk
belangrijk is als |
|
|
het gaat om een vaccin, dat in grote
hoeveelheden gemaakt moet kunnen worden. “In
ons lab |
|
|
hebben we bioreactoren van één tot vijftien
liter. Die zijn voldoende groot om snel
testeiwitten |
|
|
te maken voor dierproeven. Als blijkt dat de
methode van ons consortium succesvol is en
je |
|
|
het daadwerkelijk als vaccin op de markt
wilt gaan brengen, wordt opgeschaald naar
grotere |
|
|
bioreactoren. In de industrie werken ze bij
dit soort kweekprocessen bijvoorbeeld met
reactoren |
|
|
die tot wel tweeduizend liter groot zijn,”
aldus Pijlman. |
|
|
|
|
|
Het kan nog wel anderhalf jaar duren voordat
een hierop gebaseerd vaccin, ingezet kan
worden. |
|
|
Mogelijk zijn er al eerder andere vaccins
beschikbaar. Dat is geen zorg voor Pijlman.
“We zien |
|
|
dit niet als een wedstrijd. Er is grote
saamhorigheid en openheid onder
onderzoekers. Het is |
|
|
alleen maar goed dat er verschillende
methodes zijn, waarmee nu een vaccin wordt
ontwikkeld. |
|
|
Daarnaast leveren alle strategieën
uiteindelijk wellicht een gecombineerde
aanpak op. |
|
|
Bijvoorbeeld een
combinatie van twee vaccins die een
verschillend werkingsmechanisme hebben, |
|
|
en elkaar zo versterken.” |
|
|
|
|
|
Overigens is het niet zo dat het werk met de
nep-spikes tot de ontwikkeling van alleen
een |
|
|
vaccin hoeft te leiden. Het onderzoek is ook
geschikt voor andere toepassingen, zoals het |
|
|
ontwikkelen van tests. Er kan mee in kaart
worden gebracht of mensen al immuun zijn.
Als |
|
|
iemand namelijk al antistoffen van
het virus heeft aangemaakt, zullen deze
antistoffen ook |
|
|
reageren op de nep-spikes.
Op basis van die feiten, kunnen er dus heel
goed corona-tests |
|
|
ontwikkeld worden met dit
onderzoek. |
|
|
|
|
|
De vraag is nu wanneer het vaccin gereed zou
zijn en ingezet kan worden. Pijlman meent
dat |
|
|
het project goed op schema ligt. “Binnen ons
consortium zijn al de eerste succesvolle |
|
|
dierproeven gedaan met een kandidaat-vaccin,
dat is gebaseerd op het RBD oftewel receptor- |
|
|
bindend
domein van de spikes. Dit is het
belangrijkste onderdeel van de spikes en kan
|
|
|
mogelijk op zichzelf al voldoende herkend
worden door het immuunsysteem. De spikes die
in |
|
|
Wageningen en bij andere partners worden
ontwikkeld, zijn groter en completer en dus
nog |
|
|
beter herkenbaar dan het RBD, maar zijn
ook wat lastiger om te produceren. We
verwachten dat |
|
|
onze spikes na de zomer ook getest zullen
worden. Vervolgens is het afwachten of het RBD- |
|
|
vaccin goede resultaten
geeft bij klinische testen. Als dat niet zo
is, kunnen we, mits de |
|
|
dierproeven succesvol zijn, terugvallen op
de completere spikes van ons of van collega- |
|
|
onderzoekers.” |
|
|
|
|
|
Waar we de spikes van het virus-partikel
gedurende lange tijd niet konden luchten of
zien, |
|
|
kijken we nu dan reikhalzend uit naar
het succes van de kunstmatige versies. En
naar de |
|
|
vaccins en testen die ermee gemaakt kunnen
worden. |
|
|
|
|
|
Het volledige artikel:
Scientias - Monique Siemsen 26 juli 2020 |
|
|
|