|
|
|
|
|
|
|
 |
|
Ruim 5 procent van Nederlanders beschikt
over corona-antistoffen |
|
|
Nu.nl 18 november 2020 |
|
|
|
|
|
Bij 5,1 procent van de Nederlandse bevolking
waren begin oktober corona- |
|
|
antistoffen aanwezig. Ook waren bij 94
procent van de deelnemers aan de
|
|
|
Pienter Corona Studie zes maanden na de
infectie nog antistoffen |
|
|
waarneembaar, blijkt uit de tussentijdse
rapportage van het RIVM. |
|
|
|
|
|
Deze informatie werd dinsdag gedeeld door
minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) in
de |
|
|
Stand van Zakenbrief (pdf).
Het RIVM laat woensdag in een reactie weten
dat het hier om een |
|
|
tussenrapportage gaat en dat de
volledige resultaten eind deze
maand worden gepubliceerd. |
|
|
|
|
|
"De aangemaakte
antistoffen
vertoonden tevens een stijging in het
vermogen tot binding aan |
|
|
het virus. Dit zijn gunstige resultaten",
aldus De Jonge. |
|
|
|
|
|
Het
RIVM
verzamelt voor de Pienter Corona Studie
informatie over de aanwezigheid van corona- |
|
|
antistoffen in het bloed van mensen.
Hierdoor weet het instituut hoeveel
Nederlanders in |
|
|
aanraking zijn gekomen met het virus. |
|
|
|
|
|
Het is inmiddels de derde keer dat het RIVM
de Pienter Corona Studie uitvoerde. De
eerste |
|
|
ronde was in april met 3.200 deelnemers.
Toen werd de aanwezigheid van antistoffen
tegen het |
|
|
coronavirus bij 2,8 procent vastgesteld. In
juni (7.300 deelnemers) steeg dit percentage
naar |
|
|
4,5 procent. Het is niet bekend hoeveel
bloedmonsters voor de recentste studie zijn
onderzocht. |
|
|
|
|
|
Mensen die het coronavirus oplopen, maken in
de meeste gevallen antistoffen aan. Volgens
het |
|
|
RIVM is iemand daarna enige tijd beschermd.
Het is niet duidelijk hoelang die
bescherming |
|
|
duurt. Antistoffen worden ook aangemaakt bij
inenting met een toekomstig coronavaccin. |
|
|
|
|
|
Het volledige artikel:
Nu.nl 18 november 2020 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
Goed nieuws: 'Immuniteit na coronabesmetting
houdt wél lang aan' |
|
|
Welingelichte Kringen - Jeannette Kras 6
november 2020 |
|
|
|
|
|
De grote vraag is hoe lang je na een
coronabesmetting immuun blijft tegen het
virus. |
|
|
Wetenschappers komen met het sterkste bewijs
tot nu toe dat mensen voor lange tijd,
mogelijk |
|
|
jaren, immuun zijn. Daarover schrijft
The Guardian. |
|
|
|
|
|
Onderzoekers van de New Yorkse Rockefeller
University ontdekten dat het immuunsysteem
zich |
|
|
niet alleen het virus blijft herinneren,
maar ook de kwaliteit van de beschermende
antilichamen |
|
|
verbetert nadat de infectie voorbij is.
Dringt het coronavirus voor een tweede keer
je lichaam |
|
|
binnen dan is je immuunsysteem dus snel en
goed in staat om het te verdrijven. |
|
|
|
|
|
“Dit is heel goed nieuws,” zegt hoofd
moleculaire immunologie van Rockefeller,
Michel |
|
|
Nussenzweig over de studie.
“De verwachting is dat mensen in staat zijn
om snel antilichamen te |
|
|
produceren en meerdere keren een infectie
kunnen weerstaan.” |
|
|
|
|
|
Het is nog onduidelijk hoelang het geheugen
van het immuunsysteem het virus opslaat,
maar |
|
|
Nussenzweig zegt dat je potentieel voor
jaren beschermd bent. De ontdekking kan
verklaren |
|
|
waarom herbesmettingen tot nu toe zo
zeldzaam zijn. |
|
|
|
|
|
Het volledige artikel:
Welingelichte Kringen - Jeannette Kras 6
november 2020 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
Israëlische wetenschappers komen met nieuw
antilichamen medicijn |
|
|
tegen coronavirus |
|
|
Joods.nl - Joop Soesan
16 oktober 2020 |
|
|
|
|
|
Uit een onlangs vrijgegeven maar nog niet
door vakgenoten bestudeerde studie die is
|
|
|
gepubliceerd in BioRxiv, van
Israëlische
wetenschappers onderleiding van Dr. Natalia
Freund en |
|
|
promovendus Michael Mor van de Sackler
Geneeskunde Faculteit van de Tel Aviv
Universiteit, |
|
|
blijkt dat een door hen ontwikkelde nieuwe
antilichaamcocktail weken, en mogelijk zelfs
|
|
|
maanden, natuurlijke immuniteit tegen
COVID-19 kan bieden. |
|
|
|
|
|
Volgens een universitaire aankondiging
isoleerde en karakteriseerde het team zes
antilichamen |
|
|
die waren afgeleid van het bloed van ernstig
zieke COVID-19-patiënten, en combineerde |
|
|
vervolgens drie
antilichamen
tegelijk voor een krachtige
in-vitro-cocktail tegen SARS-CoV-2, het
|
|
|
virus dat COVID-19 veroorzaakt. De
wetenschappers hebben patent aangevraagd op
de |
|
|
antilichamen via Ramot, de Technology
Transfer Arm van de Universiteit van Tel
Aviv. Hun |
|
|
onderzoek wordt momenteel ook bestudeerd
door het peer-reviewed medische tijdschrift
PLOS |
|
|
Pathogens. |
|
|
|
|
|
In een telefonisch interview met NoCamels
legt Dr. Freud uit dat “De antilichamen zich
op |
|
|
verschillende plekken aan het virus binden
en neutraliseren het virus met verschillende |
|
|
mechanismen”. De antilichamen “waren
effectiever wanneer ze werden gecombineerd
dan |
|
|
alleen, en we kregen een zeer efficiënte
neutralisatie van het virus in
weefselkweek.” |
|
|
|
|
|
In afwachting van succesvolle klinische
proeven met mensen, ondersteunen de gegevens
van |
|
|
de studie “het gebruik van gecombineerde
antilichaamtherapie om COVID-19 te voorkomen
en |
|
|
te behandelen”, schreven de wetenschappers
in hun studie. |
|
|
|
|
|
Het onderzoek begon in april, ongeveer een
maand na de eerste blokkering van het
nationale |
|
|
coronavirus door Israël. De wetenschappers
rekruteerden 18 van Israëls eerste COVID-19- |
|
|
patiënten – 10 met milde of geen symptomen,
en acht ernstig zieke patiënten die in het
|
|
|
ziekenhuis werden opgenomen, en waarvan
sommigen zelfs werden beademd, in de
medische c |
|
|
entra Ichilov en Kaplan. Alle deelnemers
herstelden van de ziekte. |
|
|
|
|
|
Ze ontdekten dat slechts een klein deel van
de licht zieke deelnemers neutraliserende |
|
|
antilichamen ontwikkelde en sommigen geen.
Ondertussen bevatte het bloed van alle
ernstig |
|
|
zieke patiënten neutraliserende
antilichamen. |
|
|
|
|
|
Deze bevindingen suggereren dat mensen met
een milde of asymptomatische infectie de
ziekte |
|
|
mogelijk een tweede keer kunnen oplopen,
terwijl degenen die hersteld zijn van een
ernstigere |
|
|
infectie mogelijk beschermd zijn, aldus de
verklaring van de universiteit. |
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
“We hebben de cellen die deze antilichamen
produceren gesequenced, deze cellen worden
B-l |
|
|
ymfocyten genoemd, dit zijn cellen van het
immuunsysteem ”, legt Dr. Freund uit,
waarbij ze |
|
|
benadrukt dat ze van nature in het lichaam
voorkomen. |
|
|
|
|
|
“Uiteindelijk waren we in staat om zes
verschillende antilichamen te isoleren die
het virus |
|
|
neutraliseerden, en produceerden ze in het
laboratorium. Dus we reproduceerden in feite
de |
|
|
antilichamen en maakten een monoklonale (in
het laboratorium gemaakte identieke |
|
|
immuuncellen die allemaal klonen zijn van
een unieke oudercel) antilichamen, en we
mengden |
|
|
deze en testten hun gebruik bij het
neutraliseren van het virus, alleen en in
combinatie met |
|
|
elkaar, ”, voegde ze eraan toe. |
|
|
|
|
|
De cocktail van de Israëlische
wetenschappers, legt dr. Freund uit, wordt
op natuurlijke wijze |
|
|
verkregen door het immuunsysteem van de
patiënt, wat betekent dat het waarschijnlijk
veiliger |
|
|
is
om te gebruiken “omdat het natuurlijke
menselijke antilichamen zijn, en er zijn
geen |
|
|
verwachte nadelige effecten”, vertelt ze aan
NoCamels. |
|
|
|
|
|
De cocktail is in een celcultuur getest op
het levende virus, maar nog niet op mensen.
Omdat |
|
|
de antilichamen op natuurlijke wijze zijn
ontwikkeld door het immuunsysteem van de
patiënt, |
|
|
zijn ze waarschijnlijk veilig voor gebruik,
zei Freund. |
|
|
|
|
|
“Omdat deze antilichamen stabiel zijn in het
bloed, kan een preventieve injectie enkele
weken |
|
|
en mogelijk zelfs maanden bescherming
bieden”, zei ze. |
|
|
|
|
|
De volgende fase in het onderzoeksproject is
het testen van de cocktail op mensen. |
|
|
|
|
|
Het volledige artikel:
Joods.nl - Joop Soesan
16 oktober 2020 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
Hoe onze afweer worstelt met corona |
|
|
NRC Handelsblad - Sander Voormolen 9 oktober
2020 |
|
|
|
|
|
Immunologie |
|
|
Waarom wordt de ene persoon doodziek van
corona, terwijl een |
|
|
ander niet of nauwelijks iets merkt van de
infectie? |
|
|
|
|
|
Alsof je midden in een dramatische film
valt, zonder het begin te hebben gezien. Dat
gevoel |
|
|
heeft medisch immunoloog Jacques van Dongen
van het LUMC in Leiden als hij in zijn
|
|
|
onderzoek probeert de reactie van het
afweersysteem tegen het coronavirus
SARS-CoV-2 te |
|
|
ontrafelen. „Bij mensen die positief testen
op het virus heeft de infectie al minimaal
vier dagen |
|
|
daarvoor plaatsgevonden. Patiënten die met
corona in het ziekenhuis belanden hebben het
|
|
|
virus nog veel langer onder de leden. Al die
tijd is het immunologische proces al
onderweg. Maar |
|
|
ik ben zo benieuwd hoe de afweer reageert op
het moment dat het virus binnenkomt.” |
|
|
|
|
|
De manier waarop het immuunsysteem reageert
op dit nieuwe coronavirus gaat soms tegen
alle |
|
|
verwachtingen in. In de wetenschappelijke
literatuur verschijnen regelmatig nieuwe
verrassende |
|
|
inzichten. Wetenschappers doen hun best om
het te rijmen met hun bestaande kennis. Maar
|
|
|
eenduidig is het verhaal nog niet, ieder
legt vanuit zijn eigen achtergrond een ander
accent. |
|
|
|
|
|
Van Dongen benadrukt het belang van goede
antistoffen,
die zich richten tegen het gedeelte |
|
|
van het spike-eiwit waarmee het virus
menselijke cellen binnendringt. Zijn collega
van het UMC |
|
|
Groningen, vaccinoloog en immunoloog Debbie
van Baarle, ziet juist een hoofdrol voor de
|
|
|
afweer op basis van T-cellen. En viroloog
Lia van der Hoek van het Amsterdam UMC legt
de |
|
|
nadruk op de trukendoos van het virus,
waarmee het aan de afweer ontsnapt. |
|
|
|
|
|
Het volledige artikel:
NRC Handelsblad - Sander Voormolen 9 oktober
2020 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
'Neusspray in de maak, die mogelijk
beschermt tegen corona' |
|
|
Welingelichte Kringen - Jeannette Kras 29
september 2020.
Bron: The Guardian. |
|
|
|
|
|
Wetenschappers werken aan een neusspray die
een besmetting met het coronavirus in de
kiem |
|
|
kan smoren. De resultaten van onderzoek bij
fretten zijn alvast veelbelovend. |
|
|
|
|
|
Een medicijnachtig molecuul in de spray kan
in de neusgaten in contact komen met
viruscellen |
|
|
om zo het
immuunsysteem
van het lichaam te activeren. INNA-051,
zoals het werkzame |
|
|
bestanddeel heet, zet een aantal processen
in werking, waaronder de vrijlating van de
inmiddels |
|
|
bekende immuuncellen, cytokines. Die
stimuleren dan het mechanisme dat voorkomt
dat het |
|
|
virus zich vermenigvuldigt in cellen. |
|
|
|
|
|
Een uitgebreide studie van onder meer
onderzoekers van Public Health
England bij
fretten was |
|
|
heel succesvol. Onderzoek bij mensen moet nu
uitwijzen of het middel veilig en effectief
is |
|
|
tegen het coronavirus. Mensen zouden dan de
neusspray enkele keren per week kunnen
|
|
|
gebruiken als een voorzorgsmaatregel, te
beginnen bij risicogroepen en
zorgmedewerkers. |
|
|
|
|
|
“De hoop is dat het middel de duur en de
ernst van de symptomen vermindert. Als je
het aantal |
|
|
virusdeeltjes in de neus kunt verkleinen, is
mogelijk ook de kans op transmissie
kleiner,” |
|
|
denkt professor in de infectieziekten,
Roberto Solari van het Imperial College
London, die zelf |
|
|
niet bij het onderzoek betrokken was. |
|
|
|
|
|
Het olledige artikel:
Welingelichte Kringen - Jeannette Kras 29
september 2020.
Bron: The Guardian. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
Herbesmetting
Studie naar oude coronavirussen: eind dit
jaar golf van |
|
|
herbesmettingen mogelijk |
|
|
De Volkskrant - Maarten Keulemans 14
september 2020 |
|
|
|
|
|
Binnen een jaar is immuniteit tegen
coronavirussen uitgewerkt. Daarop duidt Amsterdams
|
|
|
onderzoek naar
de vier verkoudheidscoronavirussen die al
decennia rondgaan. Geldt dat ook |
|
|
voor het nieuwe virus, dan kunnen we in ons
land eind dit jaar een golf herbesmettingen
|
|
|
verwachten. |
|
|
|
|
|
‘Er is geen enkele reden te bedenken waarom
dit niet zou opgaan voor het nieuwe
coronavirus’, |
|
|
zegt viroloog en onderzoeksleider Lia van
der Hoek (Amsterdam UMC). ‘De vier
coronavirussen |
|
|
die we hebben bekeken zijn onderling
behoorlijk verschillend. Toch zien we steeds
hetzelfde |
|
|
patroon: je bent grofweg twaalf maanden
beschermd tegen de volgende infectie.’ |
|
|
|
|
|
Wel is de vraag hoe ziek men de tweede keer
wordt. Een 33-jarige Hongkonger bij wie het
|
|
|
nieuwe coronavirus onlangs al na amper een
halfjaar voor de tweede keer werd
vastgesteld, |
|
|
merkte daarvan in elk geval niets. ‘Maar dat
is maar één geval’, zegt Van der Hoek. ‘En
|
|
|
minstens zo belangrijk is dat hij echt een
besmetting doormaakte, waarbij het virus
zich |
|
|
vermenigvuldigde en hij andere mensen had
kunnen besmetten.’ |
|
|
|
|
|
Het volledige artikel:
De Volkskrant - Maarten Keulemans 14
september 2020 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
Studie: 'Antilichamen tegen corona tot vier
maanden na herstel |
|
|
aanwezig' |
|
|
HLN 2 september 2020 | bron ANP |
|
|
|
|
|
Antilichamen tegen het nieuwe coronavirus
zijn tot vier maanden in hogere
|
|
|
concentraties aanwezig in meer dan 90
procent van de herstelde coronapatiënten
|
|
|
in IJsland. Dat wordt gesteld in een studie
die gisteren is verschenen in het New
|
|
|
England Journal of Medicine. |
|
|
|
|
|
In eerdere studies werd juist waargenomen
dat het aantal antilichamen tegen het
longvirus |
|
|
binnen een aantal maanden na het herstel
scherp afnam. Daardoor rezen vragen over de
|
|
|
eventuele duur van de verhoogde immuniteit
na een besmetting. |
|
|
|
|
|
De nieuwe IJslandse bevindingen dragen bij
aan de kennis over herbesmettingsrisico’s en
de |
|
|
duurzaamheid van eventuele vaccins, stelt
Kari Stefansson, de topman van deCode
Genetics, |
|
|
het biotechbedrijf dat de studie uitvoerde. |
|
|
|
|
|
De wetenschappers onderzochten bloedmonsters
van meer dan 30.000 IJslanders. Van de 1.215 |
|
|
mensen die volgens pcr-tests besmet zijn
geweest, had 91 procent een toename van het
aantal |
|
|
antilichamen in de twee maanden na de
diagnose. |
|
|
|
|
|
Daarna bleef het aantal stabiel, aldus de
onderzoekers. De resultaten, die
gepubliceerd zijn in |
|
|
het New England Journal of Medicine,
betreffen een homogene populatie binnen één
land. De |
|
|
kans is dus groot dat soortgelijke studies
onder andere populaties in andere landen ook
andere |
|
|
resultaten opleveren. |
|
|
|
|
|
Het volledige artikel:
HLN 2 september 2020 | bron ANP |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
Onderzoek: 'Immuunsysteem vrouwen pakt
coronavirus effectiever |
|
|
aan' |
|
|
Margriet - Ilse van Roekel 2 september 2020 |
|
|
|
|
|
Jong of oud, man of vrouw: het coronavirus
kan iedereen treffen. Maar wat wel
|
|
|
opvallend is, is dat het virus dodelijker
blijkt te zijn voor mannen dan voor
|
|
|
vrouwen. Zestig procent van de mensen die
aan het coronavirus is overleden, is
|
|
|
van het mannelijke geslacht. Onderzoekers
hebben nu een mogelijke oorzaak
|
|
|
gevonden voor dit verschil. |
|
|
|
|
|
Dat mannen vaker dan vrouwen overlijden aan
het coronavirus, heeft te maken met de |
|
|
immuunreactie van het lichaam. Bij vrouwen
zou het immuunsysteem het coronavirus |
|
|
effectiever aanpakken. Dat schrijven
wetenschappers in het wetenschappelijke
tijdschrift Nature. |
|
|
|
|
|
De onderzoekers ontdekten dat het
immuunsysteem van mannen en vrouwen dus
anders |
|
|
reageert, wat de reden is dat mannen
vatbaarder zijn voor ernstige klachten door
het virus. Dat |
|
|
ontdekten de onderzoekers door bloed, neus-
en wangslijm van coronapatiënten te
bestuderen, |
|
|
en op basis daarvan de immuunrespons te
analyseren. Al snel bleek dat er grote
verschillen |
|
|
waren tussen de mannelijke en vrouwelijke
patiënten. Deze ontdekkingen zouden
essentieel |
|
|
kunnen zijn bij de ontwikkeling van
een vaccin: hebben mannen en vrouwen een
andere |
|
|
dosering van de prik nodig? |
|
|
|
|
|
Mannen maakten bijvoorbeeld opvallend veel
meer ontstekingseiwitten – zogenoemde |
|
|
cytokinen – aan. Die zorgen voor de
ontsteking die ontstaat na besmetting met
een virus, en |
|
|
zetten het immuunsysteem aan het werk. Bij
patiënten met een ernstige vorm van het
|
|
|
coronavirus was er vaak sprake van een
cytokinestorm. Hierbij worden er eigenlijk
te veel |
|
|
cytokinen aangemaakt, waardoor er
verschillende ontstekingsreacties ontstaan
in het lijf. Onder |
|
|
meer de longen en de hartspier kunnen
daaronder lijden, wat ernstige gevolgen
heeft. Dat |
|
|
mannen meer van die cytokinen aanmaken, kan
er ook voor zorgen dat zij vaker ernstige
|
|
|
klachten hebben, stellen de onderzoekers. |
|
|
|
|
|
Daarnaast zeggen de onderzoekers dat
T-cellen een hoofdrol spelen in het verschil
in |
|
|
immuunsysteem van mannen en vrouwen.
T-cellen zijn witte bloedcellen die het
virus |
|
|
herkennen en elimineren. Samen met
de antistoffen vallen deze onder het
zogenaamde |
|
|
‘aangeleerde deel’ van je immuunsysteem.
Deze cellen maak je aan terwijl je het virus
hebt, en |
|
|
ze zorgen samen met antistoffen voor je
immuniteit tegen het virus. Vrouwen maakten
meer |
|
|
van die T-cellen aan en hun immuunsysteem
kan ze beter activeren dan dat van mannen.
Ook |
|
|
de leeftijd van mannen speelt hierbij een
rol: hoe ouder de man, hoe slechter de
reactie van |
|
|
deze afweercellen. Bij vrouwen neemt die
hoeveelheid en effectiviteit van T-cellen
niet af. |
|
|
|
|
|
Waar de verschillen precies vandaan komen is
nog niet bekend, maar helemaal uit het niets |
|
|
komt dit onderzoek niet. Er is al langere
tijd bekend dat het immuunsysteem van mannen
net |
|
|
iets anders werkt dan dat van vrouwen. Zo
hebben vrouwen bijvoorbeeld veel vaker last
van |
|
|
auto-immuunziekten, omdat hun immuunsysteem
een stuk harder werkt. Daarmee is het niet
|
|
|
alleen in staat om ziektemakers sneller te
vernietigen dan bij mannen, maar is de kans
ook |
|
|
groter dat gezonde cellen aangevallen worden
door dit afweersysteem. |
|
|
|
|
|
Het volledige artikel:
Margriet - Ilse van Roekel 2 september 2020 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
Niet iedereen die
Corona
krijgt maakt ook
antilichamen aan |
|
|
Innovation Origins - Petra Wiesmayer 26
augustus 2020 |
|
|
|
|
|
Wetenschappers van het universitair
ziekenhuis van Jena onderzoeken verder of
|
|
|
deze mensen die geen antistoffen hebben, ook
geen immuniteit hebben |
|
|
opgebouwd. |
|
|
|
|
|
Duitse
wetenschappers van
het Universiteitsziekenhuis van Jena (UKJ)
hebben aangetoond dat |
|
|
niet iedereen die ziek wordt door het
coronavirus, ook
antilichamen
tegen dat virus aanmaakt. |
|
|
Of ze ook geen
immuniteit
opbouwen, is nog de vraag. Dat mensen in elk
geval twee keer |
|
|
Corona kunnen krijgen, bleek vorige week. In
Hong Kong werd een man die in april COVID-19
|
|
|
opliep, opnieuw met deze ziekte
geïnfecteerd. |
|
|
|
|
|
De UKJ begon in mei een studie in Neustadt
in Thüringen. De dorp, die iets minder dan
1.000 |
|
|
inwoners telt, stond vanaf 22 maart 2020
twee weken onder quarantaine. Aan het einde
van |
|
|
deze periode bleek dat er 49 mensen besmet
waren. Twee van hen stierven. |
|
|
|
|
|
Een tienkoppig team van wetenschappers
onderzocht alle inwoners op het virus. Zowel
door |
|
|
middel van uitstrijkjes voor acute
infecties, als door middel van
antilichaamtests voor vroegere |
|
|
infecties. Ze namen bloed- en
keelspoelwatermonsters, vroegen hen naar de
details van de |
|
|
symptomen en de mogelijke blootstelling aan
het virus. |
|
|
|
|
|
De wetenschappers rond Prof. Mathias Pletz,
directeur van het Instituut voor |
|
|
Infectiegeneeskunde en Ziekenhuishygiëne van
de UKJ, kwamen tot een nog veel verrassender
|
|
|
uitkomst van hun onderzoek. Niet alle mensen
die aan het begin van het jaar als
geïnfecteerd |
|
|
werden gediagnosticeerd, hadden antistoffen
in hun bloed. |
|
|
|
|
|
“We waren verbaasd dat de helft van de
besmette mensen, bij wie het virus 6 weken
eerder was |
|
|
ontdekt, geen antilichaamtiters (titer=
hoeveelheid bepaalde antilichamen in het
bloed; red.) |
|
|
had, hoewel we er met zes verschillende
tests naar zochten”, zegt Prof. Pletz. “Dit
verrassende |
|
|
resultaat roept veel nieuwe vragen op. Het
is duidelijk dat zelfs met een negatieve
|
|
|
antilichaamtest niet echt kan worden
uitgesloten dat er eerder een COVID-infectie
is geweest.” |
|
|
|
|
|
Bovendien is het ook niet duidelijk “of het
gebrek aan antilichaam productie na een
COVID- |
|
|
infectie kan worden gelijkgesteld met het
gebrek aan immuniteit,” zei de infectioloog.
Om deze |
|
|
vraag tot op de bodem uit te zoeken, voeren
wetenschappers van het Instituut voor |
|
|
Immunologie onder leiding van Prof. Dr.
Thomas Kamradt nu verder onderzoek uit. |
|
|
|
|
|
Ze zoeken naar specifieke
afweercellen in studiedeelnemers die ondanks
een bevestigde |
|
|
infectie geen antilichamen
hebben aangemaakt. Deze onderzoeken zijn
echter uitgebreid en |
|
|
lopen nog steeds. Daarnaast
plannen de onderzoekers volgend najaar
verder onderzoek in |
|
|
Neustadt. |
|
|
|
|
|
Het volledige artikel:
Innovation Origins - Petra Wiesmayer 26
augustus 2020 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
Is er op sommige
plekken echt al sprake van groepsimmuniteit
tegen |
|
|
corona? |
|
|
NewScientist - Jessica Hamzelou 25 augustus
2020 |
|
|
|
|
|
Is er op plekken als Madrid al
groepsimmuniteit tegen het coronavirus?
Sommige |
|
|
deskundigen denken van wel, anderen claimen
dat we helemaal niet kunnen
|
|
|
berekenen wanneer dat het geval is. |
|
|
|
|
|
Groeps- of kudde-immuniteit heeft een
hobbelige rit doorgemaakt tijdens de
coronapandemie. |
|
|
In sommige landen werd het concept
aanvankelijk opgevoerd als een haalbare
strategie om de |
|
|
verspreiding van COVID-19 tegen te gaan.
Later werd het verworpen. |
|
|
|
|
|
Nu melden sommige krantenkoppen echter dat
er plekken zijn waar al sprake zou zijn van |
|
|
groepsimmuniteit,
zoals Groot-Brittannië en delen
van Londen,
New York en
Mumbai.
Anderen |
|
|
waarschuwen echter dat er miljoenen doden
zullen moeten vallen voordat we dat punt
bereiken. |
|
|
|
|
|
De werkelijkheid is veel rommeliger, deels
doordat wetenschappers het er niet eens met
elkaar |
|
|
over eens zijn wat groepsimmuniteit precies
ís – laat staan hoe we er moeten komen. Hoe
w |
|
|
eten we dan of populaties beschermd zijn
tegen het coronavirus? |
|
|
|
|
|
De definitie van groepsimmuniteit hangt af
van wie je ernaar vraagt. Maar laten we
aannemen |
|
|
dat het begrip verwijst naar een situatie
waarin een voldoende groot deel van een
populatie |
|
|
immuun is voor een ziekteverwekker om te
voorkomen dat die zich verder verspreid door
de |
|
|
gemeenschap. Zij die er wel ontvankelijk
voor zijn, worden indirect beschermd door de
|
|
|
immuunrespons van anderen. Die immuunrespons
kan zich ontwikkeld hebben nadat iemand
|
|
|
door een ziekteverwekker besmet werd, of
door een vaccin. |
|
|
|
|
|
Onze ervaring met andere virussen laat zien
hoe groepsimmuniteit kan ontstaan. |
|
|
Seizoensvirussen zoals verkoudheid gaan vaak
door een populatie heen totdat genoeg |
|
|
mensen de ziekteverwekker zijn tegengekomen
en er een beschermende immuunrespons |
|
|
tegen hebben ontwikkeld. De inzet van het
BMR-vaccin leidde in sommige landen tot
|
|
|
groepsimmuniteit voor mazelen. |
|
|
|
|
|
Maar groepsimmuniteit is niet noodzakelijk
blijvend. Virussen kunnen evolueren en
veranderen. |
|
|
En als minder mensen zich laten vaccineren,
kan een virus een comeback maken. |
|
|
|
|
|
Bij het coronavirus
zijn er nog meer uitdagingen. Om te beginnen
weten we niet welk percentage |
|
|
van een populatie
immuun moet zijn om te mogen spreken van
groepsimmuniteit. Dit |
|
|
percentage wordt meestal geschat op basis
van het basale reproductiegetal, R0, van een
virus. |
|
|
Dat geeft weer hoeveel andere mensen iemand
die het virus heeft infecteert. |
|
|
|
|
|
Uit de meeste schattingen blijkt dat tussen
60 en 70 procent van een populatie immuun
moet |
|
|
zijn voor het coronavirus om ervoor te
zorgen dat het zich niet meer in een
gemeenschap kan |
|
|
verspreiden. Daarbij wordt uitgegaan van een
R0 tussen 2,5 en 3. |
|
|
|
|
|
Maar zelfs als we dit niveau zouden
bereiken, garandeert dat niet dat het virus
zich helemaal |
|
|
niet meer verspreidt. Het kan onder bepaalde
omstandigheden nog steeds worden doorgegeven |
|
|
van iemand die geïnfecteerd is naar iemand
die kwetsbaar is. |
|
|
|
|
|
Het is moeilijk te bepalen wanneer
kudde-immuniteit bereikt is, maar een afname
in het aantal |
|
|
gevallen zou een goede indicatie zijn. Het
probleem is alleen dat mensen zich niet als
|
|
|
kuddedieren gedragen. De berekening voor de
drempel van groepsimmuniteit gaat ervan uit
|
|
|
dat mensen zich op gelijke afstanden van
elkaar bevinden en gelijkelijk contact met
elkaar |
|
|
hebben. Met andere woorden, ‘er zitten geen
muren, barrières, auto’s of ramen tussen’,
zegt |
|
|
viroloog Julian Tang van de Universiteit van
Leicester in Engeland. In werkelijkheid
leven |
|
|
mensen natuurlijk in allerlei omgevingen,
reizen ze en hebben ze in verschillende mate
contact |
|
|
met elkaar. |
|
|
|
|
|
Verder variëren schattingen van R0 en
verandert het getal in de loop der tijd. Ons
gedrag kan |
|
|
het getal ook
beïnvloeden. Lockdowns, social
distancing en
andere maatregelen om infecties te |
|
|
voorkomen, zullen de R0 in veel gebieden
bijvoorbeeld hebben verlaagd. |
|
|
|
|
|
Deze manier van redeneren bracht wiskundige
Gabriela Gomes van de Universiteit van
|
|
|
Strathclyde in Schotland en collega’s ertoe
om de drempel voor groepsimmuniteit opnieuw
te |
|
|
berekenen. Het team ontwikkelde een
wiskundig model gebaseerd op de eenvoudige
|
|
|
groepsimmuniteitsberekening, maar probeerde
daarbij rekening te houden met verschillen
|
|
|
tussen individuen. |
|
|
|
|
|
In theorie neemt die variatie de verschillen
in ontvankelijkheid voor het virus mee,
alsmede de |
|
|
kans dat mensen ermee in contact komen. Hoe
meer variatie daar in zit, des te lager de |
|
|
drempel voor groepsimmuniteit, zegt Gomes.
Volgens de berekeningen van haar team hoeft |
|
|
maar 10 tot 20 procent van een populatie
immuun te zijn voor het virus om
groepsimmuniteit te |
|
|
bereiken. |
|
|
|
|
|
Volgens die schatting hebben sommige plekken
al groepsimmuniteit bereikt. Meer dan 10
|
|
|
procent van de bevolking van Madrid zou
bijvoorbeeld al een vorm van immuniteit voor
het virus |
|
|
hebben. ‘In Europa zitten de meeste landen
volgens mij dicht bij dat punt’, zegt Gomes.
Dat |
|
|
suggereert dat de epidemie momenteel zijn
piek doormaakt op plekken als Madrid. |
|
|
|
|
|
Epidemioloog Samir Bhatt van Imperial
College London is het er niet mee eens. ‘Ik
geloof niet |
|
|
dat we ook maar in de buurt zijn van
groepsimmuniteit’, zegt hij. |
|
|
|
|
|
Bhatt wijst op
gebieden met extreem grote uitbraken, zoals
Bergamo in Italië, waar 57 procent
|
|
|
van de mensen die
tussen april en juni getest zijn antilichamen
tegen het virus had.
‘Als 10 |
|
|
procent genoeg zou zijn, hoe kon het
percentage daar dan zo hoog worden?’, vraagt
Bhatt zich |
|
|
af. |
|
|
|
|
|
Een probleem is dat schattingen voor de
drempel voor groepsimmuniteit zo ver uit
elkaar lopen, |
|
|
van 10 tot 70 procent. ‘Het is onmogelijk om
daadwerkelijk groepsimmuniteit uit te
rekenen’, |
|
|
zegt Bhatt. ‘Er is geen simpel antwoord’,
zegt ook biotechnoloog Luis Barreiro van de
Universiteit |
|
|
van Chicago in de Verenigde Staten. |
|
|
|
|
|
Gezien de onzekerheid vinden de meeste
wetenschappers het onethisch om te wachten
tot |
|
|
genoeg mensen geïnfecteerd zijn met het
virus om groepsimmuniteit te bereiken.
Schattingen |
|
|
van landen die het zwaar te verduren hebben
gehad zoals Frankrijk, Spanje en Brazilië
|
|
|
suggereren dat maar 5 tot 10 procent van de
bevolking het virus heeft gehad, waardoor de
|
|
|
overgrote meerderheid nog kwetsbaar is. ‘Het
aantal mensen dat zou sterven aan het virus
zou |
|
|
astronomisch zijn’, zegt Barreiro. |
|
|
|
|
|
In theorie kan een vaccin een veiligere
route bieden naar groepsimmuniteit. Maar er
zijn nog |
|
|
veel vragen over hoe effectief zo’n vaccin
zal zijn. We weten bijvoorbeeld nog steeds
niet hoe |
|
|
lang iemands immuunrespons aanhoudt – of die
nu is ontstaan door een virusinfectie of
door |
|
|
een vaccin. En als een vaccin bijvoorbeeld
iemands infectierisico maar met 50 procent |
|
|
verlaagt, ‘wordt de drempel voor
groepsimmuniteit veel hoger, en wordt het in
feite onmogelijk |
|
|
om groepsimmuniteit te bereiken’, zegt
Barreiro. |
|
|
|
|
|
Zelfs als een vaccin een goede bescherming
biedt, werkt het misschien niet voor
iedereen. |
|
|
Sommige vaccins beschermen bijvoorbeeld wel
jonge mensen, maar niet ouderen die niet zo
|
|
|
sterke immuunrespons meer kunnen opbrengen. |
|
|
|
|
|
De publieke perceptie van een vaccin is ook
van belang. Een recente Gallup-enquête
suggereert |
|
|
dat 35 procent van de inwoners van de VS
een vaccin tegen het virus zou weigeren. Uit
een |
|
|
enquête in het Verenigd Koninkrijk bleek dat
16 procent van de Britten een
vaccin ‘waarschijnlijk |
|
|
niet’ of ‘zeker niet’ zou halen. ‘Als 20 tot
30 procent van de bevolking een vaccin
weigert, |
|
|
bereiken we waarschijnlijk nooit
groepsimmuniteit’, zegt Barreiro. |
|
|
|
|
|
Het volledige artikel:
NewScientist - Jessica Hamzelou 25 augustus
2020 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
Nieuwe studies bieden
hoop:
ook zonder besmetting heb je mogelijk
|
|
|
weerstand tegen corona |
|
|
Trouw - Marco Visser 22 augustus 2020 |
|
|
|
|
|
Onderzoek naar de rol van zogeheten T-cellen
biedt hoop dat mensen in hun
|
|
|
immuunsysteem meer wapens hebben om het
coronavirus te verslaan dan
|
|
|
gedacht. |
|
|
|
|
|
Bij sommige mensen lijkt het
immuunsysteem
het coronavirus te herkennen als gevaarlijke
|
|
|
indringer, zonder dat deze personen ooit
eerder zijn besmet met het virus. Diverse
studies die |
|
|
de afgelopen weken verschenen, laten dat
zien en leiden tot opwinding bij
immunologen. Als de |
|
|
eerste bevindingen blijken te kloppen,
hebben mensen een extra wapen tegen
Covid-19. |
|
|
|
|
|
Het coronavirus dat eind vorig jaar in China
opdook werd aanvankelijk het ‘nieuwe
coronavirus’ |
|
|
genoemd. Eigenlijk klopt dat niet. Het virus
was al lang onder ons, alleen niet in
mensen. Het |
|
|
is dus geen gif uit een ander sterrenstelsel
dat ineens opduikt en waarvoor alle aardse
wetten |
|
|
niet gelden. Reacties in het lichaam die
optreden bij andere virussen, kunnen
wetenschappers |
|
|
op het spoor zetten om meer te leren over
Sars-Cov-2. |
|
|
|
|
|
Precies dat gebeurde toen immunologen keken
naar de respons van zogeheten T- en B-cellen |
|
|
in het afweersysteem. In bloedmonsters van
Nederlanders, Amerikanen, Duitsers, Engelsen
en |
|
|
Singaporezen zagen zij afweerreacties
terwijl de personen van wie het bloed
afkomstig was, |
|
|
nooit waren geïnfecteerd. |
|
|
|
|
|
De T-cellen zijn samen met de B-cellen het
geheugen en de opruimingsdienst van het
|
|
|
immuunsysteem. Is een klus eenmaal geklaard,
dan wordt dat keurig in het geheugen |
|
|
opgeslagen zodat zij bij een hernieuwde
infectie met het virus direct de juiste
|
|
|
bestrijdingsmiddelen kunnen inzetten. Maar
komt er een geheel nieuw virus binnen, dan
moet |
|
|
het immuunsysteem helemaal bij het begin
opstarten. Dat duurt een aantal dagen. Met
alle |
|
|
gevolgen van dien voor de zieke patiënt. |
|
|
|
|
|
Bekend was al dat er soms kruisreacties
kunnen optreden. Zo heet het effect als het
geheugen |
|
|
van de B- en T-cellen de nieuwe indringer
nog nooit hebben gezien, maar toch menen te
|
|
|
herkennen aan de hand van eerder
onschadelijk gemaakte virussen. Dat die
kruisreacties ook |
|
|
lijken op te treden bij Sars-Cov-2, was nog
niet bekend. Vandaar het enthousiasme toen
|
|
|
wetenschappers in diverse internationale
wetenschappelijke tijdschriften dit effect
beschreven. |
|
|
|
|
|
In
Nederland
doet immunologe Mirjam Heemskerk aan het
Leids Universitair Medisch Centrum |
|
|
onderzoek naar onder meer T-cellen. Ook zij
zag in een kleine proef hoe kruisreacties
|
|
|
optraden. “Wij zagen dat immuunsysteem
reageerde op Sars-Cov-2 in bloedmonsters uit
2018, |
|
|
de tijd dus voor Covid-19. Wij hebben de
monsters van vijf individuen bekeken en bij
één |
|
|
monster zagen we een T-cel-respons. Het was
weliswaar een andere respons dan
bloedmonsters |
|
|
van zieke patiënten lieten zien, maar er was
wel degelijk een reactie. Het is dus niet zo
dat we |
|
|
helemaal geen immuniteit hebben tegen dit
virus. Waarschijnlijk hebben we dat wel door
|
|
|
eerdere coronavirussen die we hebben gehad.” |
|
|
|
|
|
Onderzoekers gaan ervan uit dat ongeveer 20
tot 50 procent van de mensen T- en B-cellen
|
|
|
heeft die het nieuwe coronavirus kunnen
herkennen. Dat zou direct verklaren waarom
zoveel |
|
|
mensen geen klachten krijgen terwijl ze toch
positief zijn getest. Het Amerikaanse RIVM,
het |
|
|
CDC, schat dat 40 procent van de
geïnfecteerden asymptomatische klachten
heeft. Dat wil |
|
|
zeggen: milde of geen klachten. In de
sloppenwijken van India ligt dat percentage
waarschijnlijk |
|
|
nog hoger. Daar lijkt het virus nauwelijks
greep te krijgen op de bevolking. |
|
|
|
|
|
“De B- en T-cellen kunnen daar deels een
verklaring voor zijn”, zegt Heemskerk. “Wat
ook |
|
|
meespeelt is dat het immuunsysteem van
mensen in sloppenwijken alerter is. Zij
komen veel |
|
|
meer in aanraking met pathogenen als
virussen en bacteriën, waardoor het virus al
wordt |
|
|
opgeruimd voordat de B- en T-cellen aan de
slag gaan. Hierdoor is het percentage van
mensen |
|
|
met asymptomatische klachten in de
sloppenwijken van India mogelijk hoger dan
in Europa of |
|
|
de Verenigde Staten.” |
|
|
|
|
|
Heemskerk is niet zo somber als sommige
virologen die met afgrijzen zien hoe
antilichamen |
|
|
tegen Covid uit het bloed verdwijnen.
“Antilichamen verdwijnen omdat ze niet meer
nodig zijn |
|
|
als het virus er niet is. Maar je hebt je
geheugencellen die ervoor zorgen dat de
antistoffen |
|
|
direct weer aangemaakt worden als dat nodig
is. Het hele vaccinatiebeleid is op dat
principe |
|
|
gebaseerd.” |
|
|
|
|
|
Door de kruisreactiviteit van het
immuunsysteem ziet de toekomst er volgens
Heemskerk beter |
|
|
uit dan soms wordt geschetst. “Er is
namelijk een percentage van de mensen dat
via T- en B- |
|
|
cellen waarschijnlijk minder ziek wordt.”
Toch is er nog veel meer onderzoek nodig om
dit te |
|
|
bevestigen, zegt ze. |
|
|
|
|
|
Dat zegt ook Eric Snijder, viroloog in het
Leids Universitair Medisch Centrum. Hij
vindt het nog |
|
|
veel te vroeg voor conclusies. “De responsen
van T-cellen bij mensen zijn zwaar |
|
|
onderbestudeerd,” zegt hij. Wel acht hij het
waarschijnlijk dat kruisreacties bij T- en
B-cellen |
|
|
optreden als virussen sterk op elkaar
lijken. “Zowel Sars-Cov-1 als Sars-Cov-2
zijn beta- |
|
|
coronavirussen”, zegt hij. “Twee gangbare
verkoudheidsvirussen behoren ook tot de beta- |
|
|
coronavirussen. Zij staan dus genetisch
relatief dicht bij Sars-Cov-2. Die twee
zouden in mijn |
|
|
ogen een interessante bron kunnen zijn voor
een studie. Het is allemaal nog erg
speculatief, |
|
|
maar het begint wel te borrelen. Toch moeten
we niet vergeten dat er heel veel factoren
zijn die |
|
|
het verloop van een infectie bepalen. Van
virologische, immunologische kant en
genetische |
|
|
kant.” |
|
|
|
|
|
Het volledige artikel:
Trouw - Marco Visser 22 augustus 2020 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
Hoe
zit dat nu met
immuniteit na een coronabesmetting? "Studie
wijst erop dat |
|
|
je zeer waarschijnlijk
beschermd bent" |
|
|
VRT NWS - Joris Truyts
18 augustus 2020 |
|
|
|
|
|
Kan je een tweede keer besmet raken met het
coronavirus? Of levert een
|
|
|
besmetting minstens een tijdlang
immuniteit
op? Het is een vraag waar al
|
|
|
maandenlang over gedebatteerd wordt. Een
nieuwe studie wijst erop dat een
|
|
|
eerdere coronabesmetting wel degelijk
beschermt tegen een nieuwe infectie.
|
|
|
Viroloog Johan Neyts is voorzichtig
optimistisch. "Dit is vooral belangrijk
omdat |
|
|
het aangeeft dat een vaccin allicht zal
werken." |
|
|
|
|
|
Het onderzoek waarvan sprake is een studie
van de universiteit van Washington, in de
VS, die
|
|
|
eerder toevallig tot stand kwam. Ze
onderzochten een corona-uitbraak op een
visserschip. De |
|
|
122 bemanningsleden waren voor het uitvaren
getest en iedereen testte negatief. Toch
moest |
|
|
het schip, dat in mei was vertrokken, al na
18 dagen terugkeren omdat er COVID-19 was
|
|
|
uitgebroken. Maar liefst 103 bemanningsleden
(86 procent) bleken besmet. |
|
|
|
|
|
Er was dus toch zeker één besmette persoon
door de mazen van het net geglipt, met grote
|
|
|
gevolgen. Maar wat bleek ook? Drie
bemanningsleden bij wie op voorhand
antistoffen waren |
|
|
waargenomen, testten negatief. Zij hadden
dus eerder al een besmetting doorgemaakt en
ze |
|
|
waren niet opnieuw besmet geraakt. |
|
|
|
|
|
"Het is een kleine studie, maar het geeft
een goede evidentie dat een initiële
besmetting |
|
|
beschermt tegen een nieuwe infectie",
reageert viroloog Johan Neyts (KU
Leuven) in
"De wereld |
|
|
vandaag" op Radio 1. "Het wijst erop dat als
men al besmet is geweest met coronavirus en
|
|
|
men een tijdje later opnieuw in contact komt
met het virus, men zeer waarschijnlijk
beschermd is |
|
|
tegen de infectie." |
|
|
|
|
|
Maar er zijn toch al verschillende berichten
geweest over mensen die een tweede keer
besmet |
|
|
waren geraakt? Dat klopt, maar het gaat tot
nog toe over anekdotische verhalen waar
mogelijk |
|
|
andere verklaringen voor waren. "Nu en dan
is daar inderdaad wat berichtgeving over,
maar er |
|
|
zijn geen goede studies die aantonen dat
iemand al twee keer besmet is geweest",
aldus Neyts. |
|
|
|
|
|
Immuniteit na een coronabesmetting werd ook
in vraag gesteld omdat uit onderzoek -ook in |
|
|
ons land- is gebleken dat de antistoffen in
het bloed snel afnemen. Die antistoffen zijn
stoffen |
|
|
die het afweersysteem van ons lichaam
aanmaakt om indringers aan te vallen, zoals
het |
|
|
coronavirus. Soms blijven ze in het lichaam
en maken ze ons immuun. Dat wil zeggen dat
we |
|
|
niet meer door dezelfde indringer ziek
gemaakt kunnen worden. |
|
|
|
|
|
Dat ze in dit geval al na enkele maanden
lijken te verdwijnen, werd gezien als slecht
nieuws |
|
|
voor de immuniteit. Maar ons immuunsysteem
zit complex in elkaar en wetenschappers |
|
|
vermoeden dat ook zogenoemde T- en
B-geheugencellen een belangrijke rol spelen.
Zij zouden |
|
|
snel in actie komen bij een nieuw contact
met het virus. Maar hoe dat precies werkt en
hoelang |
|
|
de immuniteit duurt, blijven open vragen. |
|
|
|
|
|
Het volledige artikel en het radio-interview
met viroloog Johan Neyts:
VRT NWS - Joris Truyts
18 augustus 2020 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
Ons immuunsysteem
gefopt
en aan de bak tegen covid19 met nep-spikes |
|
|
Scientias - Monique Siemsen 26 juli 2020 |
|
|
|
|
|
Wereldwijd wordt met man en macht aan een
coronavaccin gewerkt. Men werkt daarbij met
RNA, |
|
|
mRNA en nu ook:
nagemaakte spikes van
de corona-partikel. Zal dit de doorbraak
zijn, die we |
|
|
zo hard nodig hebben? |
|
|
|
|
|
Wetenschappers van het Laboratorium voor
Virologie van Wageningen University Research
|
|
|
hopen het van harte. Het onderzoek is een
Europees initiatief van de farmaceutische
industrie |
|
|
en de universiteiten in
Kopenhagen
en
Tübingen, die de hulp inriepen van
Wageningen, maar |
|
|
ook van het Leids
Universitair Medisch Centrum. Daar heeft men
de knowhow in huis om met |
|
|
het infectieuze coronavirus te werken. Met
als gevolg een aanpak, die anders blijkt dan |
|
|
anderen: de wetenschappers werken aan de
fabricatie van de inmiddels zo bekende
spikes, die |
|
|
op de corona-partikel prijken. |
|
|
|
|
|
De bedoeling is dat ons
immuunsysteem
alarm slaat en antistoffen gaat aanmaken
tegen het |
|
|
coronavirus, zonder dat dit virus zelf
verwerkt hoeft te worden in een vaccin. Het |
|
|
immuunsysteem hoeft slechts de spikes te
herkennen van de infectieuze boosdoener,
zonder |
|
|
daar daadwerkelijk mee te maken te krijgen.
Als het immuunsysteem antistoffen aanmaakt |
|
|
tegen de nep-spikes, zullen deze antistoffen
aan het werk gaan, als zij de echte spikes
van |
|
|
het schadelijke virus
ontwaren en is er dus immuniteit. |
|
|
|
|
|
De spikes-eiwitten worden gemaakt van
insectencellen, een methode die bij de WUR
ook |
|
|
gebruikt wordt in het maken van vaccins
tegen bijvoorbeeld het zikavirus. Volgens
viroloog dr. ir. |
|
|
Gorben Pijlman van de
Universiteit Wageningen, zitten daar
duidelijke voordelen aan. “Met
|
|
|
insectencellen kunnen snel en veilig grote
hoeveelheden eiwitten worden aangemaakt. In |
|
|
Wageningen gebruiken we cellen uit de
nachtvlinder Spodoptera frugiperda. Daarin
wordt de |
|
|
DNA-code geïntroduceerd van de
spikes, die op de buitenkant van het
coronavirus zitten.” |
|
|
|
|
|
De methode zal zich prima lenen voor
fabricage op grote schaal, wat natuurlijk
belangrijk is als |
|
|
het gaat om een vaccin, dat in grote
hoeveelheden gemaakt moet kunnen worden. “In
ons lab |
|
|
hebben we bioreactoren van één tot vijftien
liter. Die zijn voldoende groot om snel
testeiwitten |
|
|
te maken voor dierproeven. Als blijkt dat de
methode van ons consortium succesvol is en
je |
|
|
het daadwerkelijk als vaccin op de markt
wilt gaan brengen, wordt opgeschaald naar
grotere |
|
|
bioreactoren. In de industrie werken ze bij
dit soort kweekprocessen bijvoorbeeld met
reactoren |
|
|
die tot wel tweeduizend liter groot zijn,”
aldus Pijlman. |
|
|
|
|
|
Het kan nog wel anderhalf jaar duren voordat
een hierop gebaseerd vaccin, ingezet kan
worden. |
|
|
Mogelijk zijn er al eerder andere vaccins
beschikbaar. Dat is geen zorg voor Pijlman.
“We zien |
|
|
dit niet als een wedstrijd. Er is grote
saamhorigheid en openheid onder
onderzoekers. Het is |
|
|
alleen maar goed dat er verschillende
methodes zijn, waarmee nu een vaccin wordt
ontwikkeld. |
|
|
Daarnaast leveren alle strategieën
uiteindelijk wellicht een gecombineerde
aanpak op. |
|
|
Bijvoorbeeld een
combinatie van twee vaccins die een
verschillend werkingsmechanisme hebben, |
|
|
en elkaar zo versterken.” |
|
|
|
|
|
Overigens is het niet zo dat het werk met de
nep-spikes tot de ontwikkeling van alleen
een |
|
|
vaccin hoeft te leiden. Het onderzoek is ook
geschikt voor andere toepassingen, zoals het |
|
|
ontwikkelen van tests. Er kan mee in kaart
worden gebracht of mensen al immuun zijn.
Als |
|
|
iemand namelijk al antistoffen van
het virus heeft aangemaakt, zullen deze
antistoffen ook |
|
|
reageren op de nep-spikes.
Op basis van die feiten, kunnen er dus heel
goed corona-tests |
|
|
ontwikkeld worden met dit
onderzoek. |
|
|
|
|
|
De vraag is nu wanneer het vaccin gereed zou
zijn en ingezet kan worden. Pijlman meent
dat |
|
|
het project goed op schema ligt. “Binnen ons
consortium zijn al de eerste succesvolle |
|
|
dierproeven gedaan met een kandidaat-vaccin,
dat is gebaseerd op het RBD oftewel receptor- |
|
|
bindend
domein van de spikes. Dit is het
belangrijkste onderdeel van de spikes en kan
|
|
|
mogelijk op zichzelf al voldoende herkend
worden door het immuunsysteem. De spikes die
in |
|
|
Wageningen en bij andere partners worden
ontwikkeld, zijn groter en completer en dus
nog |
|
|
beter herkenbaar dan het RBD, maar zijn
ook wat lastiger om te produceren. We
verwachten dat |
|
|
onze spikes na de zomer ook getest zullen
worden. Vervolgens is het afwachten of het RBD- |
|
|
vaccin goede resultaten
geeft bij klinische testen. Als dat niet zo
is, kunnen we, mits de |
|
|
dierproeven succesvol zijn, terugvallen op
de completere spikes van ons of van collega- |
|
|
onderzoekers.” |
|
|
|
|
|
Waar we de spikes van het virus-partikel
gedurende lange tijd niet konden luchten of
zien, |
|
|
kijken we nu dan reikhalzend uit naar
het succes van de kunstmatige versies. En
naar de |
|
|
vaccins en testen die ermee gemaakt kunnen
worden. |
|
|
|
|
|
Het volledige artikel:
Scientias - Monique Siemsen 26 juli 2020 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
Afweer tegen corona verdwijnt snel uit het
bloed |
|
|
NRC Handelsblad - Sander Voormolen 13/14
juli 2020 |
|
|
|
|
|
Afweerstoffen tegen het nieuwe coronavirus
verdwijnen al na paar maanden uit het bloed.
Dat |
|
|
roept vragen op over de haalbaarheid van
groepsimmuniteit en de werking van vaccins. |
|
|
|
|
|
De afweer tegen het
nieuwe coronavirus slijt snel. De
antistoffen
die mensen aanmaken als zij |
|
|
met het SARS-CoV-2
geïnfecteerd raken, zijn soms al binnen
enkele maanden uit hun bloed |
|
|
verdwenen, waardoor de
patiënten mogelijk opnieuw vatbaar zijn voor
Covid-19. Dat blijkt |
|
|
uit een
Brits onderzoek uitgevoerd onder
65 Covid-19-patiënten in het
Londense
ziekenhuis, |
|
|
Guy’s en St. Thomas’ Hospital. Het
manuscript waarin de resultaten worden
beschreven, kwam |
|
|
dit weekend online, maar is nog niet in een
wetenschappelijk tijdschrift gepubliceerd.
Het is voor |
|
|
het eerst dat de ontwikkeling van de
immuniteit in Covid-19-patiënten gedurende
langere tijd is |
|
|
bestudeerd. |
|
|
|
|
|
Bij zestig procent van deelnemers kwam een
sterke antistoffenreactie op gang die een
piek had |
|
|
in de drie tot vier weken na de eerste
ziekteverschijnselen. Maar twee maanden
later had nog |
|
|
maar zestien procent van de patiënten veel
antistoffen in het bloed. Bij sommige mensen
was |
|
|
de concentratie wel twintig keer minder
geworden. De onderzoekers willen de groep
nog langer |
|
|
volgen om te zien of de daling nog verder
doorzet. De vraag is nog of deze herstelde
patiënten |
|
|
door die snel afnemende afweer opnieuw
Covid-19 kunnen krijgen. Daarvoor zijn
vooralsnog |
|
|
geen aanwijzingen, maar het is iets om
rekening mee te houden. |
|
|
|
|
|
De uitkomst van het onderzoek laat in ieder
geval wel de hoop vervliegen op
groepsimmuniteit |
|
|
als bescherming tegen de epidemie.
Groepsimmuniteit wordt volgens deskundigen
bereikt als |
|
|
tweederde van de bevolking afweer tegen het
virus heeft; dan zijn er zoveel mensen die
niet |
|
|
meer vatbaar zijn voor het virus dat een
epidemie vanzelf zal uitdoven. Maar als
mensen snel |
|
|
hun weerstand weer verliezen, is het
opbouwen van groepsimmuniteit tegen
SARS-CoV-2 |
|
|
onhaalbaar. |
|
|
|
|
|
Het volledige artikel:
NRC Handelsblad - Sander Voormolen 13/14
juli 2020 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
'Sommige coronapatiëenten
raken immuniteit mogelijk al binnen enkele
maanden kwijt' |
|
|
Scientias - Caroline Kraaijvanger 13 juli
2020 |
|
|
|
|
|
De
antistoffen
die ze tijdens de infectie aanmaken, houden
slechts kort stand. |
|
|
|
|
|
Een nieuw
onderzoek, uitgevoerd onder tientallen
coronapatiënten, lijkt dat nu te bevestigen.
|
|
|
Het toont aan
dat de antistoffen die mensen nadat ze door
SARS-CoV-2 geïnfecteerd zijn, |
|
|
aanmaken al vrij snel weer afnemen. Dat
schrijven Britse onderzoekers in hun
paper, dat nog |
|
|
collegiale toetsing (peer review) moet
ondergaan. |
|
|
|
|
|
Het onderzoek wijst verder uit dat het
aantal antistoffen dat mensen aanmaken, nauw
|
|
|
samenhangt met de ernst van de infectie. Bij
mensen die ernstig ziek worden door toedoen
van |
|
|
het virus, ligt de antistofconcentratie
hoger. Bovendien duurt het langer voor die
concentratie |
|
|
weer op het niveau van voor de infectie is. |
|
|
|
|
|
Met het nieuwe onderzoek stapelt het bewijs
dat mensen na infectie slechts kortdurend
immuun |
|
|
zijn voor SARS-CoV-2 zich op. Wel moet
daarbij worden opgemerkt dat in het
onderzoek slechts |
|
|
gekeken is naar één manier waarop ons
lichaam met SARS-CoV-2 kan afrekenen,
namelijk |
|
|
antistoffen. Er zijn echter nog andere
manieren waarop ons lichaam het virus te
lijf kan gaan, zo |
|
|
kan het ook T-cellen inzetten en
onderzoekers van het Erasmus MC stelden
eerder al dat het |
|
|
activeren van deze cellen minstens zo
belangrijk is als de aanmaak van
antistoffen. Bovendien |
|
|
kunnen de T-cellen een cruciale rol spelen
in de immuniteit op lange termijn. |
|
|
|
|
|
Wat ook onduidelijk blijft, is wat de afname
van antistoffen nu precies betekent voor een
|
|
|
eventuele tweede infectie. Het is namelijk
niet heel ongebruikelijk dat de concentratie
|
|
|
antistoffen – en ook de concentratie
T-cellen – na een infectie uiteindelijk weer
afneemt. Maar |
|
|
daarmee ben je niet automatisch terug bij
af. Want die concentraties antistoffen en
T-cellen |
|
|
kunnen bij een tweede infectie vervolgens
wel veel sneller toenemen, waardoor de
infectie de |
|
|
tweede keer toch anders – milder – verloopt.
Of dat ook bij SARS-CoV-2 het geval is,
weten we |
|
|
niet. Mocht het zo zijn, dan zou dat
voorzichtig goed nieuws zijn voor mensen die
het virus al |
|
|
hebben gehad. Maar het betekent
tegelijkertijd dat zij niet echt immuun zijn
voor het virus en |
|
|
het tijdens een tweede infectie – zelfs als
die milder verloopt – wel (opnieuw) kunnen
|
|
|
verspreiden. |
|
|
|
|
|
Het volledige artikel:
Scientias - Caroline Kraaijvanger 13 juli
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
Zo weten we wanneer er een vaccin tegen
COVID-19 is |
|
|
National Geographics - Roxanne Khamsi 3 juli
2020 |
|
|
|
|
|
Gezondheidsautoriteiten hebben precies
vastgesteld hoe efficiënt en veilig een
vaccin tegen |
|
|
COVID-19 moet zijn, maar het is soms een
uitdaging om dat aan het brede publiek uit
te |
|
|
leggen. |
|
|
|
|
|
Nu de hele wereld in gevecht is met COVID-19
en er aan
meer dan 140 verschillende
|
|
|
vaccins wordt
gewerkt om de wereldbevolking tegen de
ziekte te beschermen, doemt de vraag |
|
|
op: wanneer weten we dat een vaccin
efficiënt en veilig genoeg is om het als
inentingsmethode |
|
|
aan de bevolking aan te raden? |
|
|
|
|
|
Hoewel het normaliter jaren duurt voordat er
een vaccin tegen een nieuwe ziekteverwekker
is |
|
|
gevonden en getest, worden de vaccins voor
deze pandemie in een nooit eerder vertoond
|
|
|
tempo ontwikkeld. Tenminste één
veelbelovende kandidaat, van het biotech-bedrijf
Moderna, |
|
|
zal deze maand al aan
Fase 3-tests worden onderworpen.
In mei lanceerde de Amerikaanse |
|
|
regering
‘Operation
Warp Speed’, waarbij miljarden
dollars worden ingezet om het ontwikkelen
|
|
|
en testen van mogelijke vaccins vele malen
sneller te doen verlopen. |
|
|
|
|
|
De grootste uitdaging die wetenschappers en
beleidsmakers de komende maanden wacht, is
|
|
|
het vaststellen van precieze doelstellingen
voor een COVID-19-vaccin dat goed genoeg is
om op |
|
|
grote schaal te worden ingezet. Daarbij
moeten ze ervoor zorgen dat zo’n vaccin aan
de juiste |
|
|
veiligheidstests is onderworpen – anders
lopen ze het risico op een herhaling van de
fouten die |
|
|
in 1976 werden gemaakt en raken ze het
vertrouwen van de bevolking kwijt. |
|
|
|
|
|
In het geval van een COVID-19-vaccin zou de
ideale kandidaat tenminste zeventig procent
van |
|
|
de bevolking, waaronder oudere mensen,
immuun tegen de ziekte moeten maken. Deze |
|
|
doelstelling werd in
april vastgelegd door de WHO. Op
28 juni verklaarde Anthony Fauci, |
|
|
directeur van het National Institute of
Allergy and Infectious Diseases in Maryland,
dat hij |
|
|
eveneens zou inzetten op een vaccin met een
beschermingsgraad van 70 tot 75 procent. |
|
|
|
|
|
De
WHO
daarentegen zegt dat een COVID-19-vaccin
goedgekeurd zou kunnen worden dat |
|
|
slechts vijftig procent van de ingeënte
mensen bescherming biedt. Deze week
weerspiegelde de |
|
|
Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA)
deze richtlijn in een rapport waarin
dezelfde |
|
|
minimumvereiste werd geformuleerd. Maar
sommige onderzoekers zijn het daar niet mee
eens: |
|
|
“Vijftig procent zou vreselijk zijn,” zegt
Byram Bridle, viraal immunoloog aan het
Ontario |
|
|
Veterinary College van de University of
Guelph in Canada. “Om de pandemie tot staan
te |
|
|
brengen, moeten we groepsimmuniteit zien te
bereiken,” zegt hij. Een vaccin dat in
slechts |
|
|
vijftig procent van de gevallen werkzaam is,
is niet
goed genoeg om die doelstelling te halen. |
|
|
|
|
|
In de Fase 1-tests voor het
Moderna-vaccin
tegen COVID-19 werd bij 4 van de 45
proefpersonen |
|
|
die met het nieuwe vaccin waren ingeënt, medisch
significante bijwerkingen
geconstateerd; één |
|
|
man kreeg hoge koorts en viel flauw. Maar de
onderzoekers wisten al dat mRNA-vaccins het
|
|
|
afweersysteem soms
te veel kunnen aanzwengelen, en
drie van de vier personen met |
|
|
bijwerkingen hadden tijdens de test de
hoogste doses ontvangen. Die hoge doses
worden niet |
|
|
langer toegediend. |
|
|
|
|
|
Het oorspronkelijke artikel is op 30 juni
2020 in het Engels verschenen op |
|
|
National Geographic.com Dit artikel is
geactualiseerd om de nieuwe richtlijnen van
Amerikaanse |
|
|
Food and Drug Administration (FDA) te
weerspiegelen. |
|
|
|
|
|
Het volledige artikel:
National Geographics - Roxanne Khamsi 3 juli
2020 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
Immuniteit voor corona ligt mogelijk veel
hoger dan tests ons willen
|
|
|
doen geloven |
|
|
Scientias - Vivian Lammerse 2 juli 2020 |
|
|
|
|
|
Ook mensen die geen, of milde symptomen
vertonen maken op het virus reagerende
T-cellen |
|
|
aan, zelfs als ze negatief zijn getest op
antilichamen. |
|
|
|
|
|
Vanaf 1 juni kan iedereen met klachten die
passen bij het nieuwe coronavirus zich laten
testen. |
|
|
Ook kun je door te testen achterhalen of je
besmet bent geweest. In dat geval wordt er
|
|
|
gekeken of er antilichamen (of antistoffen)
tegen het nieuwe coronavirus in je bloed
zitten. |
|
|
Nieuw onderzoek suggereert echter dat we
verder moeten kijken dan deze antilichamen.
Want |
|
|
veel mensen die geen, of milde symptomen
vertonen maken op het virus reagerende
T-cellen |
|
|
aan, zelfs als ze negatief zijn getest op
antilichamen. |
|
|
|
|
|
“T-cellen zijn een type witte bloedcellen
die gespecialiseerd zijn in het herkennen
van met virus |
|
|
geïnfecteerde cellen,” legt onderzoeker
Marcus Buggert uit. “Deze vormen een
essentieel |
|
|
onderdeel van het immuunsysteem.” T-cellen
zijn dus afweercellen en ruimen de infectie
als het |
|
|
ware op. “Dankzij geavanceerde analyses
hebben we nu de T-celrespons tijdens en na
een |
|
|
COVID-19-infectie in detail in kaart kunnen
brengen,” gaat Buggert verder. “Onze
resultaten |
|
|
geven aan dat ongeveer tweemaal zoveel
mensen T-celimmuniteit hebben ontwikkeld in
|
|
|
vergelijking met degenen bij wie we
antilichamen hebben gevonden.” |
|
|
|
|
|
In de
nieuwe studie bestudeerden de
onderzoekers 200 mensen. Velen hadden milde,
of geen |
|
|
COVID-19-symptomen. Het onderzoek omvatte
onder andere patiënten die in het
Zweedse |
|
|
Karolinska Universitair Ziekenhuis hadden
gelegen en hun blootgestelde,
asymptomatische |
|
|
familieleden. Ook gezonde bloeddonors die in
de afgelopen periode bloed hadden gegeven
|
|
|
werden als controlegroep in de studie
meegenomen. Vervolgens werden alle patiënten
en hun |
|
|
familieleden gevolgd en getest. |
|
|
|
|
|
Uit de studie rolde een verrassende
bevinding. “Interessant is dat niet alleen
personen die |
|
|
COVID-19 hebben gehad tegen het virus
reagerende T-cellen hadden aangemaakt, maar
ook |
|
|
veel van hun blootgestelde, asymptomatische
familieleden,” licht onderzoeker Soo Aleman
toe. |
|
|
“Bovendien had ongeveer 30 procent van de
bloeddonors die in mei 2020 bloed hadden
|
|
|
gegeven, COVID-19-specifieke T-cellen. Dit
percentage ligt veel hoger dan eerdere tests
op |
|
|
antilichamen hebben aangetoond.” |
|
|
|
|
|
En dat is veelbelovend. We wisten namelijk
wel dat COVID-19-patiënten met ernstige |
|
|
ziektesymptomen vaak een sterke T-celrespons
en antilichaamrespons ontwikkelen. Maar het |
|
|
was niet altijd mogelijk om antilichamen te
detecteren bij mensen die mildere symptomen |
|
|
hadden ervaren. Ondanks dat deze laatste
groep negatief testte op antilichamen,
vertonen |
|
|
velen waarschijnlijk wel een duidelijke
T-celrespons, zo blijkt uit de studie. |
|
|
|
|
|
Deze bevindingen betekenen volgens de
onderzoekers dat immuniteit voor corona
mogelijk |
|
|
veel hoger ligt. “Onze resultaten geven aan
dat mogelijk veel meer mensen immuun zijn
voor |
|
|
COVID-19 dan tests op antilichamen ons
hebben doen geloven,” zegt onderzoeker
Hans-Gustaf |
|
|
Ljunggren. “Als dit daadwerkelijk het geval
is, is dat natuurlijk goed nieuws vanuit het
oogpunt |
|
|
van de volksgezondheid.” |
|
|
|
|
|
De studie suggereert dat T-cellen
belangrijke afweercellen in de strijd tegen
het coronavirus zijn |
|
|
en dat we deze goed in de gaten moeten
houden. “Er moeten grotere en langere
studies |
|
|
uitgevoerd worden naar zowel T-cellen als
antilichamen om te begrijpen hoe langdurig
de |
|
|
immuniteit is en hoe deze verschillende
componenten van COVID-19-immuniteit met
elkaar |
|
|
verband houden,” concludeert Buggert.
T-celanalyses zijn echter wat ingewikkelder
uit te voeren |
|
|
dan tests op antilichamen. Daarom worden
deze momenteel alleen nog uitgevoerd in
|
|
|
gespecialiseerde laboratoria. |
|
|
|
|
|
Het is niet voor het eerst dat de
belangrijke aard van T-cellen wordt
aangestipt. Ook in de |
|
|
zoektocht naar het ultieme coronavaccin
nemen wetenschappers T-cellen in overweging.
Zo |
|
|
moet een coronavaccin niet alleen zorgen
voor de aanmaak van antistoffen, maar ook
T-cellen |
|
|
activeren. “De meeste vaccins richten zich
op slechts één viraal eiwit en de productie
van |
|
|
antistoffen,” vertelde Erasmus MC viroloog
Rory de Vries eerder. “Maar onze studies
laten zien |
|
|
dat meerdere eiwitten leiden tot een
activatie van de T-cellen. Vaccins met
meerdere eiwitten |
|
|
die de T-cellen activeren zouden wel eens
effectiever kunnen zijn. Mogelijk zijn deze
T-cellen |
|
|
cruciaal bij immuniteit op de lange
termijn.” |
|
|
|
|
|
Het volledige artikel:
Scientias - Vivian Lammerse 2 juli 2020 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
Het ultieme coronavaccin moet meer doen dan
alleen antistoffen |
|
|
genereren |
|
|
Scientias - Vivian Lammerse 30 juni 2020 |
|
|
|
|
|
Nieuw onderzoek onthult dat het vaccin voor
een optimaal resultaat ook de T-cellen moet
|
|
|
activeren. |
|
|
|
|
|
Overal in de wereld wordt er op dit moment
hard gewerkt aan vaccins tegen het
coronavirus. |
|
|
Hoewel de ontwikkeling van een vaccin tegen
een infectieziekte normaal gesproken zo’n
vijf tot |
|
|
tien jaar in beslag neemt, worden momenteel
alle zeilen bijgezet om zo snel mogelijk een
|
|
|
coronavaccin op de markt te brengen. Op dit
moment zijn er meer dan honderd vaccins
tegen |
|
|
SARS-Cov-2 in ontwikkeling. Enkele daarvan
zijn zover ontwikkeld dat ze getest kunnen
worden |
|
|
bij mensen. Welk vaccin uiteindelijk hét
ultieme coronavaccin gaat worden? Een vaccin
dat zorgt |
|
|
voor de aanmaak van antistoffen én T-cellen
activeert, zo schrijven onderzoekers van het
|
|
|
Erasmus MC. |
|
|
|
|
|
Het betekent dat wetenschappers niet alleen
moeten kijken welke vaccinatie de beste
|
|
|
antistoffen oplevert, maar ook naar welke
T-cellen worden geactiveerd. De T-cel is
onderdeel |
|
|
van de specifieke cellulaire afweer en ruimt
de infectie als het ware op. “Het activeren
van deze |
|
|
cellen blijkt minstens zo belangrijk te zijn
als de aanmaak van antistoffen,” zegt
Erasmus MC |
|
|
Viroloog Rory de Vries. Als het virus
ondanks die antistoffen namelijk toch een
infectie |
|
|
veroorzaakt, zijn de T-cellen ook in staat
om het virus aan te vallen. |
|
|
|
|
|
In de
studie volgden
de onderzoekers tien COVID-19-patiënten met
de ernstigste |
|
|
ziektesymptomen. Alle tien waren ze
opgenomen in het Erasmus Universitair
Medisch Centrum |
|
|
en lagen aan de beademing. Twee van de
patiënten stierven uiteindelijk aan de
ziekte. Wat |
|
|
het onderzoek laat zien is dat zelfs de
ziekste COVID-19-patiënten T-cellen produceren die
het |
|
|
virus helpen bestrijden. Een grondige
analyse van de
immuunreacties
toont namelijk aan dat |
|
|
alle tien patiënten T-cellen
produceerden die het virus aanvielen. Deze
T-cellen werkten samen |
|
|
met antilichamen om het virus te vernietigen
en de infectie te stoppen. |
|
|
|
|
|
De bevindingen komen
overeen met een recente Amerikaanse
celstudie die
aantoonde dat |
|
|
mensen met matige COVID-19-symptomen
eveneens T-cellen
produceerden. In beide |
|
|
onderzoeken richten deze T-cellen zich op het zogeheten
‘spike-eiwit’ te vinden aan de |
|
|
buitenzijde van het virus. Dit eiwit is van
cruciaal belang voor SARS-CoV-2, omdat het
het virus |
|
|
helpt om menselijke cellen binnen te
dringen. Veel vaccins die momenteel in
ontwikkeling zijn, |
|
|
zijn er dan ook op gericht om het
immuunsysteem dit eiwit te laten herkennen
en aan te vallen. |
|
|
De nieuwe studie biedt meer bewijs dat het
spike-eiwit inderdaad een veelbelovend
doelwit is. |
|
|
“Het is goed nieuws voor degenen die bezig
zijn met een vaccin dat zich richt op deze
spikes,” |
|
|
zegt onderzoeker Daniela Weiskopf. |
|
|
|
|
|
Volgens De Vries is het van belang dat
lopende studies naar een coronavaccin ook
kijken of |
|
|
vaccinatie leidt tot de activering
van T-cellen. Dit gebeurt nu nog niet
altijd. “De meeste vaccins |
|
|
richten zich op slechts één viraal eiwit en
de productie van antistoffen,” zegt De
Vries. “Maar |
|
|
onze studies laten zien dat meerdere
eiwitten leiden tot een activatie van de T-cellen.
Vaccins |
|
|
met meerdere eiwitten die de T-cellen activeren zouden wel eens
effectiever kunnen zijn. |
|
|
Mogelijk zijn deze T-cellen cruciaal bij immuniteit op de lange
termijn.” |
|
|
|
|
|
Het onderzoek laat ook zien dat zowel
Nederlandse als
Amerikaanse patiënten
vergelijkbare |
|
|
reacties op het virus vertonen. “Dit is
essentieel om te begrijpen hoe het
immuunsysteem het |
|
|
virus bestrijdt,” legt onderzoeker Alessandro Sette uit. “Je
wilt dat de ontwikkeling van vaccins |
|
|
worden gebaseerd op waarnemingen uit
tamelijk diverse omgevingen om ervoor te
zorgen dat |
|
|
de resultaten algemeen toepasbaar zijn. Om
een wereldwijde pandemie echt te begrijpen,
moet |
|
|
onze aanpak dus ook wereldwijd zijn. Het is
daarbij belangrijk om immuunreacties te
bestuderen |
|
|
bij mensen met verschillende genetische
achtergronden die in verschillende
omgevingen leven.” |
|
|
|
|
|
Hoewel we nog wel even geduld moeten hebben
voordat het ultieme coronavaccin op de markt
|
|
|
verschijnt, worden er grote stappen gezet.
En dat is ook hard nodig. Ondertussen zijn
er |
|
|
namelijk al wereldwijd meer dan een half
miljoen mensen door toedoen van COVID-19 |
|
|
overleden. Tevens is het aantal bevestigde
besmettingen door de grens van 10 miljoen
heen |
|
|
gebroken. Hiermee wordt pijnlijk duidelijk
dat het virus nog altijd – en steeds sneller
– om zich |
|
|
heen grijpt. |
|
|
|
|
|
Het volledige artikel:
Scientias - Vivian Lammerse 30 juni 2020 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
Duur immuniteit
na covid-19 mogelijk vaak kort |
|
|
Medisch Contact - Henk Maassen 26 juni 2020 |
|
|
|
|
|
Twee nieuwe studies werpen licht op de duur
van de
immuniteit
tegen covid-19 nadat iemand de |
|
|
ziekte heeft doorgemaakt. In een nog niet
peerreviewed studie door Tao Liu e.a. (te
vinden op |
|
|
medrxiv.or)
vergeleken de onderzoekers 1470
covid-19-patiënten in het
Chinese
Wuhan, met |
|
|
ruim 3832 zorgverleners, 1616 patiënten die
niet vanwege covid-19 opgenomen waren
geweest |
|
|
en 19.555 overige personen. |
|
|
|
|
|
90 procent van de ex-covid-19-patiënten
bleek
IgG
antilichamen te hebben tegen 1-5 procent |
|
|
in de overige groepen. Dat dus 10 procent
geen detecteerbare antilichamen meer had
wijst er |
|
|
volgens Liu e.a. op dat na een
SARS-CoV-2-infectie heel wat ex-patiënten
vrij snel niet meer |
|
|
beschermd zijn tegen een nieuwe infectie met
het virus. Er was overigens ook meteen
kritiek op |
|
|
de studie: het zou goed kunnen dat het bij
die 10 procent om fout-negatieven zijn. De
test die |
|
|
werd gebruikt had namelijk een sensitiviteit
van 89 procent. |
|
|
|
|
|
In een tweede studie, verschenen in
Nature Medicine,
keken Quan-Xin Long e.a. naar de |
|
|
immuunrespons van 37 asymptomatische maar
positief voor SARS-CoV-2 geteste personen en
|
|
|
naar evenzoveel positief geteste individuen
met ernstige symptomen. 40 procent van de
eerste |
|
|
groep was in de vroege herstelfase van de
ziekte alweer seronegatief, tegen bijna 13
procent in |
|
|
de tweede groep. |
|
|
|
|
|
Er doemen twee, voorlopige conclusies op:
groepsimmuniteit is waarschijnlijk
onbereikbaar langs |
|
|
natuurlijke weg en de wetenschap dat niet
iedereen een even sterke immuunreactie
ontwikkelt, |
|
|
heeft mogelijk ook gevolgen voor de
effectiviteit van een vaccin. |
|
|
|
|
|
Het volledige artikel:
Medisch Contact - Henk Maassen 26 juni 2020 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
Meer aanwijzigingen gevonden dat immuniteit
voor Sars-CoV-2 maar |
|
|
kort aanhoudt |
|
|
Scientias - Caroline Kraaijvanger 19 juni
2020 |
|
|
|
|
|
Met name onder asymptomatische
coronapatiënten blijkt het aantal
antistoffen tegen het virus |
|
|
in korte tijd sterk af te nemen. |
|
|
|
|
|
Dat stellen
Chinese
onderzoekers nadat ze 37 asymptomatische
coronapatiënten gedurende |
|
|
langere tijd volgden en vergeleken met 37
coronapatiënten die wel symptomen
vertoonden. |
|
|
Hun bevindingen zijn terug te lezen in het
blad Nature
Medicine. |
|
|
|
|
|
De onderzoekers richten zich in hun studie
in principe op de tot op heden onderbelicht
gebleven |
|
|
asymptomatische coronapatiënten. Terwijl de
kranten en nieuwsuitzendingen voornamelijk
|
|
|
aandacht besteden aan de coronapatiënten die
ernstig ziek worden, in het ziekenhuis
belanden |
|
|
of zelfs door toedoen van het virus komen te
overlijden, weten we dat er ook veel mensen
zijn |
|
|
bij wie de virusinfectie mild verloopt. En
er zijn zelfs mensen die helemaal geen
symptomen |
|
|
ontwikkelen en dus niet eens merken dat ze
het virus hebben opgelopen. |
|
|
|
|
|
Omtrent die laatste groep zijn er nog een
hoop vragen. Want kunnen deze mensen ondanks |
|
|
dat ze geen symptomen hebben, het virus toch
net zo gemakkelijk als een symptomatische
|
|
|
coronapatiënt op anderen overdragen? En hoe
reageert hun immuunsysteem op het virus? En
– |
|
|
in het verlengde daarvan – ontwikkelen deze
mensen wel (een langer aanhoudende)
immuniteit |
|
|
tegen SARS-CoV-2? De Chinese onderzoekers
kunnen de vragen niet allemaal direct |
|
|
beantwoorden, maar geven in hun studie wel
iets meer inzicht in wat er tijdens en na de
|
|
|
virusinfectie in het lichaam van een
asymptomatische coronapatiënt gebeurt. Zo
suggereert het |
|
|
onderzoek dat het immuunsysteem van mensen
die SARS-CoV-2 oplopen, maar geen |
|
|
symptomen ontwikkelen, minder sterk of
efficiënter op het virus reageert. En niet
lang na de |
|
|
infectie blijkt het aantal antistoffen bij
de asymptomatische coronapatiënten al weer
sterk af te |
|
|
nemen. En ook bij de symptomatische
coronapatiënten – die in deze studie dienst
deden als |
|
|
een soort controlegroep – blijkt overigens
sprake te zijn van een (weliswaar iets
minder scherpe) |
|
|
afname. |
|
|
|
|
|
De onderzoekers trekken hun conclusies op
basis van een (kleinschalig) onderzoek. Ze
|
|
|
verzamelden contacten van coronapatiënten
die zelf ook positief waren getest en 14
dagen in |
|
|
isolatie moesten. Onder die contacten
bevonden zich 37 mensen die in de 14 dagen
voor hun |
|
|
positieve test en in de weken erna geen
symptomen ontwikkelden. Deze patiënten
werden |
|
|
vervolgens vergeleken met 37 patiënten die
wel symptomen vertoonden. Zo werd er |
|
|
bijvoorbeeld gekeken in hoeverre beide
groepen tijdens de infectie virusspecifieke
antistoffen |
|
|
aanmaakten. En acht weken na de periode van
isolatie werd nagegaan in hoeverre de
patiënten |
|
|
nog neutraliserende antistoffen tegen het
virus bezaten. |
|
|
|
|
|
Het onderzoek wijst uit dat de
asymptomatische patiënten minder
virusspecifieke antistoffen |
|
|
aanmaakten dan de symptomatische patiënten.
Wat erop wijst dat hun immuunsysteem een |
|
|
zwakkere reactie vertoont op SARS-CoV-2. Dat
is op zich niet zo heel verrassend, zo stelt
|
|
|
immunoloog Eleanor Riley, verbonden aan de
universiteit van Edinburgh en niet betrokken
bij |
|
|
het onderzoek – in reactie op de studie.
“Het is niet ongebruikelijk dat milde
infecties een |
|
|
minder uitgebreide immuunrespons oproepen,
want het immuunsysteem is ontworpen om zo te
|
|
|
reageren dat de reactie in verhouding is met
de dreiging. De vraag die werkelijk
interessant is – |
|
|
en die we nu nog niet kunnen beantwoorden –
is: waarom ontwikkelen sommige mensen zulke
|
|
|
milde infecties? Mogelijk komt het doordat
ze genetisch gezien minder vatbaar zijn voor
een |
|
|
infectie of doordat er sprake is van een
soort bestaande immuniteit die het resultaat
is van een |
|
|
eerdere infectie door een aan SARS-CoV-2
gerelateerd coronavirus.” |
|
|
|
|
|
Maar wat betekent die milde immuunreactie op
het virus voor de
immuniteit?
Na acht weken |
|
|
bleek het aantal neutraliserende antistoffen
tegen SARS-CoV-2 bij de asymptomatische
|
|
|
patiënten met zo’n 81 procent te zijn
afgenomen. Bij de symptomatische patiënten
was sprake |
|
|
van een afname van 62 procent. En dat is
misschien wel één van de belangrijkste
observaties |
|
|
van het hele onderzoek. “Het wijst er sterk
op dat immuniteit voor SARS-CoV-2 bij een
groot |
|
|
deel van de mensen binnen enkele maanden na
infectie al sterk afneemt,” aldus professor
|
|
|
Liam Smeeth, klinisch epidemioloog aan
de London School of Hygiene and Tropical
Medicine en |
|
|
niet betrokken bij het onderzoek. Hij wijst
erop dat vervolgonderzoeken – onder grotere
groepen |
|
|
mensen en waarbij mensen langduriger gevolgd
worden – hard nodig zijn. “Maar deze
resultaten |
|
|
wijzen erop dat we er niet op kunnen
vertrouwen dat mensen die bewezen
geïnfecteerd zijn |
|
|
geweest of positief testten tijdens een
antistoffentest, langdurig immuun zijn.” |
|
|
|
|
|
De onderzoekers trekken diezelfde conclusie
en pleiten op basis daarvan sterk tegen het
|
|
|
gebruik van zogenoemde ‘immuniteit-paspoorten’:
documenten die mensen waarvan bewezen |
|
|
is dat ze het virus hebben gehad, in staat
stellen om te gaan en staan en doen en laten
wat ze |
|
|
willen. Tegelijkertijd onderschrijft het
onderzoek volgens de wetenschappers de
langdurige inzet |
|
|
van belangrijke coronamaatregelen zoals:
afstand houden, het isoleren van kwetsbare
groepen, |
|
|
regelmatig de handen wassen en op grote
schaal testen. Van deze maatregelen is
inmiddels |
|
|
bewezen dat ze de verspreiding van het virus
beperken. |
|
|
|
|
|
Zowel voor onderzoekers als overheden is het
van groot belang om vast te stellen hoelang |
|
|
mensen na een doorgemaakte virusinfectie
immuun zijn voor dat virus. Hun immuniteit |
|
|
beschermt ze namelijk niet alleen tegen
infectie, maar zorgt er ook voor dat zij het
virus niet |
|
|
langer op anderen kunnen overdragen. En als
je binnen een populatie maar genoeg van deze
|
|
|
immune mensen hebt, kan het virus zich
binnen zo’n populatie eigenlijk niet meer
verspreiden |
|
|
en zijn ook mensen die nog geen infectie
hebben doorgemaakt – en er dus nog vatbaar
voor |
|
|
zijn – veilig. We noemen dat ook wel
groepsimmuniteit. Hoeveel mensen immuun
moeten zijn |
|
|
alvorens groepsimmuniteit wordt bereikt, is
afhankelijk van de besmettelijkheid van het
virus. |
|
|
In het geval van SARS-CoV-2 zou ongeveer 70
procent van de bevolking het virus gehad
|
|
|
moeten hebben. Waar het streven naar
groepsimmuniteit in de prille stadia van de
pandemie |
|
|
nog een tamelijk aanlokkelijke strategie
leek, is dat – mede door dit soort studies –
nu wel |
|
|
anders. Gaandeweg is het idee dat men na
infectie door SARS-CoV-2 langdurig immuun is
voor |
|
|
het virus, flink op losse schroeven komen te
staan. Gelukkig is het doormaken van een
infectie |
|
|
niet de enige manier waarop er
groepsimmuniteit kan worden bereikt. Ook
door te vaccineren |
|
|
kunnen wellicht in korte tijd – en zonder
dat men een potentieel gevaarlijke
virusinfectie hoeft |
|
|
door te maken – grote groepen mensen
(hopelijk langdurig) immuun worden gemaakt.
Aan |
|
|
dergelijke vaccins wordt nu hard gewerkt.
Wereldwijd zouden er zo’n 200 in
ontwikkeling zijn, |
|
|
waarvan er 10 inmiddels voorzichtig op
mensen worden getest. Wanneer deze
daadwerkelijk op |
|
|
grote schaal kunnen worden ingezet, is nog
onduidelijk. Ze moeten eerst uitgebreid
getest |
|
|
worden om vast te kunnen stellen of ze
effectief en veilig zijn. En begin dit jaar
werd dan ook |
|
|
geschat dat de ontwikkeling ervan zeker 12
tot 18 maanden in beslag neemt, wat zou
|
|
|
betekenen dat ze op zijn vroegst eind 2020
of begin 2021 beschikbaar zijn. |
|
|
|
|
|
Het volledige artikel:
Scientias - Caroline Kraaijvanger 19 juni
2020 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
Ook UMCG onderzoekt ontstekingsremmer in
strijd tegen corona: |
|
|
'Mogelijk nog effectiever' |
|
|
RTV Noord 17 juni 2020 |
|
|
|
|
|
De resultaten van een Engels onderzoek
zorgden dinsdag voor groot optimisme, maar
in het |
|
|
UMCG in Groningen wordt ook onderzoek gedaan
naar een ontstekingsremmer in de strijd
tegen |
|
|
corona. Dit middel,
Tocilizumab,
zou nog wel eens effectiever kunnen zijn en
ook de |
|
|
'gevolgschade' van corona kunnen beperken. |
|
|
|
|
|
In Engeland is de ontstekingsremmer
Dexamethason
getest. In Groningen zijn ze sinds april
|
|
|
bezig met het testen van een ander medicijn:
Tocilizumab. |
|
|
|
|
|
Internist-Immunoloog Bram Rutgers: 'Tocilizumab
wordt nu al gebruikt bij reumapatiënten. Het
|
|
|
onderdrukt ontstekingen. Vaak zien we dat
coronapatiënten niet in de problemen komen
door |
|
|
het virus zelf, maar door een overmatige
afweerreactie. De eerste dagen gaat het nog
redelijk, |
|
|
maar na zeven tot tien dagen krijgen ze hoge
koorts en gaan longproblemen optreden. De
|
|
|
afweerreactie van het lichaam brengt zo'n
patiënt dan te veel in de problemen.
Ingrijpen in het |
|
|
immuunsysteem
kan dan zinvol zijn.' |
|
|
|
|
|
De Engelse studie heeft dat inmiddels
uitgewezen. Maar in Groningen is dus gekozen
voor een |
|
|
ander middel. 'Dit middel is al aanwezig in
Nederland en het remt nog wat specifieker',
zegt |
|
|
Rutgers. In het UMCG is al een aantal
coronapatiënten behandeld met Tocilizumab.
'Het is |
|
|
eerder al toegepast in
Italië en
in
China. Maar
dat was bij patiënten bij wie ze het niet
meer |
|
|
wisten. Bij enkele werkte het wel en bij
enkele niet. Dat zegt dus nog niet zo veel.' |
|
|
|
|
|
Voor het onderzoek in het UMCG zijn zo'n 350
patiënten nodig. Rutgers: 'Toen we in april |
|
|
startten, was de verwachting dat er nog zo'n
tweehonderd patiënten in het UMCG zouden
|
|
|
belanden. We hebben toen geloot wie wel en
wie niet mee zou doen aan het onderzoek.
Maar |
|
|
uiteindelijk viel het gelukkig mee met het
aantal coronapatiënten in het Noorden. We
hebben |
|
|
ons onderzoek daarom uitgebreid naar
vijftien andere ziekenhuizen in het land.
Doordat het |
|
|
virus zich nu rustig houdt, loopt het
onderzoek vertraging op. We bereiden ons dus
nu voor op |
|
|
een eventuele tweede golf.' |
|
|
|
|
|
De studie is opgezet met als doel om de
levens van de helft van de coronapatiënten
in het |
|
|
ziekenhuis te redden. Maar bij de patiënten
die het redden, is vaak ook nog
'restschade'. |
|
|
Rutgers: 'Na de ziekte is er nog steeds
sprake van conditieverlies en longschade.
Dit medicijn |
|
|
zou ook die schade kunnen tegengaan, maar
dat moeten we nog bekijken.' |
|
|
|
|
|
Het volledige artikel:
RTV Noord 17 juni 2020 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
Wetenschap onthult hoe TBC-vaccin mogelijk
ook af kan rekenen met |
|
|
Covid-19 |
|
|
Scientias - Caroline Kraaijvanger 16 juni
2020 |
|
|
|
|
|
Eindelijk meer duidelijkheid over hoe het
vaccin ons
immuunsysteem
versterkt. |
|
|
|
|
|
Honderd jaar geleden werd het enige
effectieve
vaccin tegen TBC
ontwikkeld. Het vaccin – |
|
|
Bacillus Calmette-Guérin, of kortweg BCG –
genoemd, is sinds die tijd al aan miljarden
mensen |
|
|
toegediend. En al vrij vlot bleek het vaccin
een interessante ‘bijwerking’ te hebben.
Mensen die |
|
|
het vaccin toegediend kregen, waren opeens
ook veel minder vatbaar voor andere
infecties. Het |
|
|
leek wel alsof het vaccin het immuunsysteem
op de één of andere manier versterkte. |
|
|
|
|
|
Hoewel al die jaren onduidelijk bleef hoe
het vaccin er precies voor zorgde dat mensen
ook |
|
|
minder vatbaar waren voor andere infecties,
besloten onderzoekers eerder dit jaar de
proef op |
|
|
de som te nemen en te kijken of het ook
beschermen kon tegen COVID-19. Medisch
personeel |
|
|
in onder meer het Radboudumc kreeg het
vaccin toegediend, in de hoop dat hun |
|
|
immuunsysteem hen ook beter beschermen kon
tegen de door het virus SARS-CoV-2 |
|
|
veroorzaakte ziekte COVID-19. De resultaten
van dat onderzoek zijn er nog niet. En dus
blijft |
|
|
onduidelijk of het vaccin ook enige
bescherming biedt tegen COVID-19. Maar
dankzij een nieuw |
|
|
onderzoek weten wetenschappers nu wel hoe
het vaccin het immuunsysteem verandert. |
|
|
|
|
|
Een internationaal team van onderzoekers –
waaronder ook wetenschappers van het |
|
|
Radboudumc – heeft vijftien vrijwilligers
met het BCG-vaccin ingeënt. Vijf anderen
kregen een |
|
|
placebo toegediend. “Drie maanden later
hebben we zowel bloed- als beenmergmonsters
van |
|
|
deze personen afgenomen,” aldus onderzoeker
Mihai Netea, verbonden aan het Radboudumc. |
|
|
|
|
|
Het onderzoek wijst uit dat er enkele
opvallende verschillen zijn tussen de
monsters afgenomen |
|
|
bij de met het BCG-vaccin ingeënte personen
en de monsters afkomstig van mensen die een
|
|
|
placebo toegediend kregen. Zo bleken de
immuuncellen in het bloed van de mensen die
met |
|
|
het echte vaccin ingeënt waren meer
cytokinen te produceren. Deze cytokinen
versterken de |
|
|
immuunreactie doordat ze bijvoorbeeld andere
immuuncellen om hulp vragen en deze naar de
|
|
|
plaats van infectie leiden. Bovendien bleken
de immuuncellen van de personen die het BCG- |
|
|
vaccin toegediend kregen, activiteit te
vertonen in heel andere genen dan de
immuuncellen van |
|
|
de placebogroep, met name in genen die nodig
zijn voor de aanmaak van cytokinen. |
|
|
|
|
|
De onderzoekers hebben ook achterhaald welke
mechanismen aan deze waargenomen |
|
|
veranderingen ten grondslag liggen. Zo
blijkt het BCG-vaccin langdurige
veranderingen te |
|
|
veroorzaken in de genetische programmering
van hematopoëtische stamcellen – te vinden
in |
|
|
het beenmerg – waaruit simpel gezegd alle
immuuncellen voortkomen. “We hebben
vastgesteld |
|
|
dat bepaald genetisch materiaal na
vaccinatie toegankelijker wordt, wat
betekent dat het vaker |
|
|
door de cellen ‘gelezen’ kan worden,” aldus
onderzoeker Andreas Schlitzer, verbonden aan
de |
|
|
universiteit van
Bonn. Je
moet je voorstellen dat elke menselijke cel
tienduizenden genen |
|
|
herbergt die weer dienst doen als een soort
montage-instructie voor allerhande
moleculen. |
|
|
|
|
|
Wanneer een cel een bepaald molecuul – zoals
een cytokine – wil aanmaken, moet deze op
|
|
|
zoek naar de juiste montage-instructie. Maar
niet alle genen of montage-instructies zijn
even |
|
|
gemakkelijk te raadplegen. De BCG-vaccinatie
blijkt er echter voor te zorgen dat bepaalde
|
|
|
montage-instructies vele maanden of zelfs
jaren beter toegankelijk zijn. Dat geldt met
name |
|
|
voor de montage-instructies die een grotere
productie van cytokines mogelijk maken. “Dit
|
|
|
verklaart waarom de vaccinatie leidt tot een
verbeterde immuunrespons voor een langere
|
|
|
periode,” stelt Netea. En waarom mensen
zelfs lang nadat de immuuncellen die ten
tijde van de |
|
|
vaccinatie in het bloed circuleerden al lang
verdwenen zijn, nog steeds een krachtigere
|
|
|
immuunrespons vertonen in reactie op andere
infecties. |
|
|
|
|
|
De onderzoeksresultaten kunnen ook heel
relevant zijn in de strijd tegen COVID-19.
Men hoopt |
|
|
namelijk dat het vaccin op de hierboven
beschreven wijze ook de immuunrespons op
COVID-19 |
|
|
versterkt, waardoor de ziekte een milder
verloop kent. Onduidelijk is echter nog of
het ook |
|
|
echt zo werkt; dat wordt nog uitgezocht. In
afwachting van die onderzoeken raadt het WHO |
|
|
een grootschalige vaccinatie met het
BCG-vaccin af. Dat zou namelijk een
bedreiging kunnen |
|
|
vormen voor de voorraden in
tuberculosegebieden. Het vaccin is zelfs na
100 jaar namelijk |
|
|
nog altijd hard nodig om de ziekte waarvoor
het ontwikkeld is te bestrijden; TBC eist
nog |
|
|
elk jaar meer dan een miljoen slachtoffers
en is daarmee de dodelijkste infectieziekte
ter |
|
|
wereld. |
|
|
|
|
|
Wist je dat… |
|
|
…onderzoekers verwachten dat de coronacrisis
– en dan met name de afgekondigde lockdowns |
|
|
– ervoor zal zorgen dat het aantal doden
door tuberculose sterk zal stijgen? Doordat
de zorg |
|
|
voor TB-patiënten en op preventie gerichte
dienstverlening stil is komen te liggen,
komen er |
|
|
tussen 2020 en 2025 naar schatting zo’n 1,4
miljoen extra mensen aan TB te overlijden.
In |
|
|
diezelfde periode zouden er nog eens zo’n
6,3 miljoen extra mensen met TB
gediagnosticeerd |
|
|
worden. |
|
|
|
|
|
Het volledige artikel:
Scientias - Caroline Kraaijvanger 16 juni
2020 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
Zijn we binnenkort allemaal immuun voor
corona? |
|
|
Universiteit Antwerpen - Heidi Theeten 11
juni 2020 |
|
|
|
|
|
Sinds een paar weken
kan je je bij de huisarts laten testen op
antistoffen
tegen het coronavirus. |
|
|
Het lijkt het gouden ticket om te weten of
je al
immuun bent
voor de ziekte. Helaas is er nog |
|
|
niet genoeg geweten over antistoffen om daar
van uit te gaan, meent Heidi Theeten |
|
|
[hoofddocent Vaccine Trial Team &
Infectieziektenepidemiologie en -diagnostiek
Universiteit van |
|
|
Antwerpen]. Zij voert onderzoek naar
vaccinatieprogramma’s en antistoffen, en
focust zich dezer |
|
|
dagen volop op de aanwezigheid van
antistoffen tegen COVID-19 in het bloed van
de Belgische |
|
|
bevolking. |
|
|
|
|
|
Samen met mijn team voer ik momenteel
onderzoek naar antistoffen tegen corona. Als
er |
|
|
antistoffen in je bloed worden gevonden, is
dat een aanwijzing dat je besmet bent
geweest met |
|
|
COVID-19. Over het algemeen is het zo dat
antistoffen je beschermen tegen een volgende
|
|
|
infectie. Het lijkt dus simpel om aan te
nemen dat, eenmaal je antistoffen hebt, je
immuun |
|
|
bent voor de ziekte. Helaas is het verhaal
iets ingewikkelder. |
|
|
|
|
|
We stellen vast dat er mensen zijn die geen
antistoffen hebben, ook al zijn ze zwaar
ziek |
|
|
geweest. Anderzijds vonden we antistoffen in
het bloed van mensen die amper symptomen |
|
|
vertoonden. Anderen verliezen hun
antistoffen na verloop van tijd dan weer. |
|
|
|
|
|
Bovendien is de drempelwaarde voor
immuniteit – de hoeveelheid antistoffen je
moet hebben |
|
|
om niet meer ziek te worden – nog niet
gekend. Er zijn op dit moment nog veel
onbekende |
|
|
factoren rond deze problematiek. Binnen een
paar maanden zal dat ongetwijfeld anders
zijn: |
|
|
tegen dan zijn er meer studies over
antistoffen gedaan. |
|
|
|
|
|
De bloedstalen die we onderzoeken, zijn
afkomstig van
Belgen die
om verschillende redenen |
|
|
bloed hebben laten afnemen, ter controle op
een allergie bijvoorbeeld. Een arts neemt
altijd iets |
|
|
meer bloed af, en dat wordt in het labo
opzijgezet voor als er bijkomend onderzoek
moet |
|
|
worden gedaan. Is dat niet nodig, wordt het
bloedstaal weggegooid. |
|
|
|
|
|
Enkele grote laboratoria bewaren deze stalen
voor ons. De bloedstalen zijn geanonimiseerd |
|
|
omdat er aan de patiënten geen toestemming
is gevraagd om hun bloed te gebruiken. Het
|
|
|
enige dat we weten, is de leeftijd en het
geslacht van de patiënt. Op die manier
konden we wel |
|
|
erg snel met het materiaal aan de slag. |
|
|
|
|
|
Sinds maart meten we om de drie weken
hoeveel procent van de Belgen antistoffen in
het bloed |
|
|
heeft. Uit de meest recente analyse, die
dateert van eind mei, blijkt dat nog geen 7
procent te |
|
|
zijn. Dat is maar iets meer dan in april,
toen 6 procent van de Belgen antistoffen
had. |
|
|
|
|
|
Eigenlijk is dat positief. Dat betekent dat
er ook minder mensen de infectie hebben |
|
|
doorgemaakt, en dat onze pogingen om het
virus in te dijken hun vruchten hebben
afgeworpen. |
|
|
|
|
|
Groepsimmuniteit, dat eerst nog werd gezien
als een mogelijke strategie om corona weg te
|
|
|
bannen, lijkt hierdoor wel mijlenver weg.
Bij groepsimmuniteit moet zo’n 60 tot 70
procent van |
|
|
de bevolking immuun zijn voor het virus,
waardoor het vanzelf uitdooft. Een manier om
(groeps) |
|
|
immuniteit te verkrijgen zonder dat mensen
zwaar ziek worden, is het toedienen van een
vaccin. |
|
|
|
|
|
Bij het maken van een coronavaccin ben ik
voor alle duidelijkheid niet zelf betrokken,
dat doen |
|
|
mijn collega’s van Vaccinopolis. Wel voerde
ik al veel onderzoek uit naar vaccinatie.
Daaruit weet |
|
|
ik het volgende: de makkelijkste manier om
te testen of een vaccin werkt, is nagaan of
er |
|
|
voldoende antistoffen zijn. Alleen heb je
bij COVID-19 nog geen garantie of en wanneer
|
|
|
antistoffen genoeg beschermen. |
|
|
|
|
|
Is daarmee onze hoop op een vaccin begraven?
Helemaal niet! Er zijn namelijk ook vaccins
die |
|
|
werken zonder dat ze antistoffen opwekken.
Het
TBC-vaccin,
bijvoorbeeld, is er zo een. Behalve |
|
|
de gekende antistoffen werkt ons
immuunsysteem ook met T-cellen. |
|
|
|
• |
|
Antistoffen zijn eiwitten die zich kunnen
binden aan een virus of bacterie en die zo
onschadelijk |
|
|
kunnen maken; |
• |
|
T-cellen kunnen uit zichzelf een kiem
herkennen en die uitschakelen. |
|
|
|
|
|
Je kan de werkzaamheid van een vaccin testen
door een onschadelijk nepvirus toe te dienen |
|
|
aan gevaccineerden. Zo ken je de werking van
allebei de systemen. Het ontwikkelen van een |
|
|
vaccin dat ook T-cellen aanspreekt, is
mogelijk, maar de ontwikkeling kost wel
enige tijd. |
|
|
|
|
|
Toch is het belangrijk om te blijven
focussen op de ontwikkeling van een vaccin,
en niet enkel |
|
|
op bijvoorbeeld antivirale middelen.
COVID-19 kan je namelijk op twee manieren
ziek maken: |
|
|
een eerste keer door het virus, een tweede
keer als het virus al uitgeroeid is, maar je
|
|
|
immuunsysteem een overreactie heeft, een
zogenaamde cytokinestorm. Door een vaccin
toe te |
|
|
dienen, voorkom je die onvoorspelbare
infectie. |
|
|
|
|
|
Het volledige artikel:
Universiteit Antwerpen - Heidi Theeten 11
juni 2020 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
Middel tegen malaria blijkt 'getrainde
immuniteit' te blokkeren |
|
|
Medical facts - Jian Ling 10 juni 2020.
Bron:Radboudumc |
|
|
|
|
|
Nieuw inzicht in werking
hydroxy-chloroquine
ondergraaft het gebruik ervan bij corona. |
|
|
|
|
|
Onderzoekers van het Radboudumc hebben een
nog onbekend effect van hydroxychloroquine
|
|
|
ontdekt. Het middel remt de werking van een
bepaald type
witte bloedcellen, dat
belangrijk is |
|
|
bij de bestrijding van infecties. Op basis
van dit onderzoek is het onwaarschijnlijk
dat |
|
|
hydrochloroquine een gunstig effect heeft
bij corona-infecties, schrijven ze in een
preprint op |
|
|
MedArxiv. |
|
|
|
|
|
Hydroxychloroquine is een middel dat al
jaren gebruikt wordt, oorspronkelijk voor de
|
|
|
behandeling van malaria. Inmiddels wordt het
ook veel gebruikt om patiënten met
reumatische |
|
|
ziekten te behandelen, omdat
hydroxychloroquine het
afweersysteem afremt.
Hoe |
|
|
hydroxychloroquine dit precies doet is niet
precies bekend. Momenteel wordt het middel
|
|
|
wereldwijd ook gebruikt om patiënten met een
corona-infectie te behandelen. Het nut ervan
is |
|
|
echter controversieel omdat niet duidelijk
is of het werkt en hoe het werkt. |
|
|
|
|
|
Het volledige artikel:
Medical facts - Jian Ling 10 juni 2020.
Bron:Radboudumc |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
Opkomst en ondergang van Ruttes
groepsimmuniteit: de 'muur' blijkt
|
|
|
slechts een deurmat |
|
|
De Volkskrant - Maarten Keulemans 3 juni
2020 |
|
|
|
|
|
Amper 5 tot 6 procent
van de bloeddonoren heeft antistoffen tegen
corona, een teken dat men |
|
|
de infectie heeft doorstaan, zo blijkt uit onderzoek van
bloedbank Sanquin. De nekslag voor de |
|
|
toch al omstreden
‘groepsimmuniteit’
waar het kabinet kort mee flirtte. |
|
|
|
|
|
En nu blijkt Ruttes ‘muur’ ook nog eens niet
hoger dan een deurmat. Want wat er de
afgelopen |
|
|
maanden ook werd opgebouwd: de
groepsimmuniteit is ver te zoeken. Zelfs in
de zwaarst |
|
|
getroffen gebieden van Europa zijn veruit de
meeste mensen gewoon nog bevattelijk voor
het |
|
|
virus. In
Londen is
17 procent drager van immuunstoffen; rond
Madrid is
het 10 tot 14 procent; |
|
|
in de zwaarst getroffen delen van
Noord-Brabant lag de immuniteit vorige maand
tegen de 10 |
|
|
procent. |
|
|
|
|
|
Nieuwe cijfers van
bloedbank Sanquin bevestigen dat beeld. Zo’n
5 tot 6 procent van de ruim |
|
|
zevenduizend Nederlandse bloeddonoren die
Sanquin testte, heeft antistoffen tegen
covid-19. |
|
|
Ruw doorvertaald zou dat betekenen dat krap
één miljoen Nederlanders het virus hebben
gehad |
|
|
– en dat van iedere 18 Nederlanders er 17
het virus gewoon nog kunnen krijgen. |
|
|
|
|
|
Tenminste: áls
antistoffen al tegen de ziekte beschermen,
want ook die bouwsteen van Ruttes
|
|
|
muur zit nogal los. De afweer tegen
luchtwegvirussen is vaak immers maar
tijdelijk – denk aan |
|
|
griep of verkoudheid,
aandoeningen die we meerdere keren kunnen
krijgen. Bovendien blijkt |
|
|
uit onderzoek inmiddels
dat lang niet iedereen na besmetting
beschermende immuunstoffen |
|
|
opbouwt. Vooral na een milde infectie ziet
het lichaam kennelijk geen noodzaak om zich |
|
|
langdurig tegen het virus te bewapenen. |
|
|
|
|
|
Lichtpuntjes zijn er ook. Sanquin durft na
laboratoriumonderzoek wel te stellen dat
ex-patiënten |
|
|
met de meeste afweerstoffen echt
beschermd zijn tegen het virus,
al is het misschien maar |
|
|
tijdelijk. Wie weet zijn dergelijke
‘beschermden’ wel strategisch inzetbaar
tegen covid, |
|
|
bijvoorbeeld in verpleeghuizen of bij de
zorg van kwetsbare patiënten, opperde
Sanquin- |
|
|
wetenschapper Hans Zaaijer vorige week.
Staat er toch nog iets beschermends om de
|
|
|
kwetsbaren heen, als is het maar een
noodwandje. |
|
|
|
|
|
Ook elders in Europa is het gesprek over
groepsimmuniteit verstomd. Aanvankelijk
hoopte men |
|
|
nog op een mazzeltje: misschien heeft het
coronavirus de meeste mensen allang besmet, |
|
|
zonder dat we het weten. Zou het zomaar
ineens kunnen dat de halve bevolking het
virus al |
|
|
heeft gehad en de uitbraak al bijna voorbij
is, zoals een Oxfords onderzoeksteam in
maart nog |
|
|
opperde. |
|
|
|
|
|
Maar de cijfers boren
elke hoop op zo’n gemakkelijke uitweg nu de
grond in. In Stockholm, waar |
|
|
men vorige maand nog
hardop de hoop uitsprak dat de
groepsimmuniteit misschien nabij was,
|
|
|
moest topepidemioloog Anders Tegnell
erkennen dat de teller is blijven steken
op een |
|
|
schamele 7,3 procent. En in Groot-Brittannië
bood eerste adviseur Patrick Vallance het
|
|
|
parlement vorige maand zijn excuses aan voor
het gedagdroom over groepsimmuniteit. |
|
|
|
|
|
Het volledige artikel:
De Volkskrant - Maarten Keulemans 3 juni
2020 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
Tien Covid-19 kandidaatvaccins liggen voorop |
|
|
NRC Handelsblad - Sander Voormolen 3 juni
2020 |
|
|
|
|
|
Een vaccin kan de wereld verlossen van de
pandemie. Tien kandidaatvaccins worden al
bij |
|
|
vrijwilligers getest. |
|
|
|
|
|
Wereldwijd worden er al tien verschillende
kandidaten voor een Covid-19-vaccin bij
vrijwilligers |
|
|
getest. Dat blijkt uit een
overzicht dat de
Wereldgezondheidsorganisatie (WHO)
bijhoudt. Het |
|
|
gaat om vaccins die al in klinische studies
bij mensen getest worden op veiligheid en
|
|
|
effectiviteit. Daarnaast zijn er volgens de
WHO nog 128 andere kandidaatvaccins in
|
|
|
ontwikkeling. |
|
|
|
|
|
Één goed vaccin zou de wereld al uit de
brand helpen. Maar welk vaccin het beste zal
werken is |
|
|
niet te voorspellen. Bovendien zijn de
vaccins die in ontwikkeling zijn gebaseerd
op verschillende |
|
|
principes met ieder hun eigen voor- en
nadelen. Het is niet onwaarschijnlijk dat er
straks |
|
|
meerdere vaccins tegen SARS-CoV-2 naast
elkaar bestaan. |
|
|
|
|
|
Vaccinfabrikanten en -instituten zijn
verwikkeld in een koortsachtige race om als
eerste een |
|
|
werkend vaccin op de markt te brengen. Het
verst gevorderd lijkt een
vaccin dat Oxford |
|
|
University,
ontwikkelt in samenwerking met AstraZeneca,
gevolgd door een kandidaat van het |
|
|
Amerikaanse bedrijf
Moderna. |
|
|
|
|
|
Het
Oxford-vaccin
is gebaseerd op een verkoudheidsvirus van
chimpansees dat door genetische |
|
|
aanpassingen niet meer in staat is zich te
vermenigvuldigen. Het vaccinvirus bevat ook
het |
|
|
spike-eiwit van SARS-CoV-2; dat moet de
afweerrespons oproepen. Het zal nu verder
getest |
|
|
worden in een groep van 10.000
vrijwilligers, waarbij de helft het
coronavaccin krijgt en de |
|
|
andere helft een meningokokkenvaccin, ter
controle. |
|
|
|
|
|
Het vaccin
van de Amerikaanse concurrent Moderna is
gebaseerd op mRNA, een stukje erfelijk |
|
|
materiaal van SARS-CoV-2, dat ervoor zorgt
dat het lichaam van de gevaccineerde zelf
een |
|
|
stukje van het SARS-CoV-2-spike-eiwit maakt,
wat de afweer in gang zet. Deze aanpak is
nog |
|
|
experimenteel: er is momenteel nog geen
vaccin op de markt dat volgens dit principe
werkt, |
|
|
maar de eerste testresultaten waren
positief. |
|
|
|
|
|
In een
interview dinsdag met het
medische vakblad JAMA zei Anthony Fauci, de
directeur van de |
|
|
Amerikaanse National Institutes of Health
dat de laatste onderzoeksfase met het
Moderna- |
|
|
vaccin in
juli zal beginnen. Het vaccin zal dan getest
worden in 30.000 vrijwilligers, waarbij de
|
|
|
helft ter controle een placebo-injectie
krijgt. Hoe lang het duurt voordat duidelijk
is of en in |
|
|
welke mate het vaccin effectief beschermt
tegen Covid-19 hangt af van hoeveel
besmettingen |
|
|
er zijn in de gebieden waar het vaccin
getest wordt. |
|
|
|
|
|
Een tekort aan infecties speelt Chinese
ontwikkelaars van coronavaccins parten. Het
|
|
|
bedrijf CanSino
Biologics was op 16 maart de
eerste die een klinische studie met een
vaccin |
|
|
tegen het nieuwe coronavirus startte. Net
als Oxford gebruikt het een
verkoudheidsvirus als |
|
|
drager van een SARS-CoV-2 eiwit. CanSino
gaat de laatste fase van het onderzoek in
Canada
|
|
|
uitvoeren, aangezien er in
China
momenteel niet voldoende infecties zijn. |
|
|
|
|
|
Sinovac,
een ander Chinees bedrijf met een
vergevorderd kandidaatvaccin, is in
onderhandeling |
|
|
met
Groot-Brittannië
om daar de laatste test met vrijwilligers
uit te voeren. Dit vaccin bestaat uit |
|
|
een dood coronavirus. |
|
|
|
|
|
Fauci vertelde tegen JAMA dat hij erop
rekent dat „tegen het einde van de zomer
wereldwijd vier |
|
|
of vijf vaccins” in de cruciale laatste
testfase zullen zitten. Hij is „voorzichtig
optimistisch” dat |
|
|
een vaccin een einde kan maken aan de
pandemie van het coronavirus. Waar Fauci
zich zorgen |
|
|
over maakt is hoe lang de bescherming van
een vaccin in stand zal blijven. „We zien
dat |
|
|
mensen hun weerstand tegen goedaardige
coronavirussen snel weer verliezen.” |
|
|
|
|
|
Een vaccin zal, ook als het maar
gedeeltelijk of tijdelijk werkt, de
ontwikkeling van |
|
|
groepsimmuniteit
in de bevolking een zet in de rug geven.
Vanaf een niveau waarop zes op de |
|
|
tien mensen in de samenleving afweer hebben
tegen het virus, zal iedere uitbraak vanzelf
|
|
|
uitdoven, denken deskundigen. De opbouw van
immuniteit door natuurlijke infecties gaat
in de |
|
|
praktijk traag. Woensdag rapporteerde
bloedbank Sanquin dat het aandeel van mensen
met |
|
|
antilichamen tegen Covid-19 in Nederland
gestegen was tot 5,5 procent begin mei, ten
opzichte |
|
|
van 3 procent begin april. |
|
|
|
|
|
Het volledige artikel:
NRC Handelsblad - Sander Voormolen 3 juni
2020 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
Sanquin-onderzoeker: Pas over twee jaar
groepsimmuniteit in |
|
|
Nederland |
|
|
Trouw 3 juni
2020 |
|
|
|
|
|
De
groepsimmuniteit
voor het coronavirus is nog ver
weg. Uit onderzoek bij ruim 7000 |
|
|
bloeddonoren bij de bloedbanken van Sanquin
komt naar voren dat zo'n 5,5 procent van de
|
|
|
donoren antistoffen tegen het coronavirus
heeft ontwikkeld, meldt onderzoeksleider
Hans |
|
|
Zaaijer van Sanquin in het AD. "Er is een
vaccin nodig." |
|
|
|
|
|
Volgens de arts-microbioloog en hoogleraar
is de stijging ten opzichte van de 3 procent
die werd |
|
|
gemeten in april maar klein en duurt het zo
nog twee jaar voordat in
Nederland
|
|
|
groepsimmuniteit wordt bereikt. "De
lockdownmaatregelen zijn effectief, daardoor
zijn minder |
|
|
mensen besmet geraakt", zegt Zaaijer. "Deze
bescheiden toename toont dat een vaccin echt
de |
|
|
redding moet zijn en niet het gedoseerd over
de samenleving laten komen van corona." |
|
|
|
|
|
Zaaijer stelt dat er groepsimmuniteit kan
ontstaan als iets meer dan 60 procent van de
mensen |
|
|
van corona is genezen. "Eén besmet persoon
die het coronavirus heeft, besmet gemiddeld
|
|
|
tussen de twee à drie anderen", legt hij
uit. "Als iets meer dan 60 procent van
corona is |
|
|
genezen, is het voor het virus veel
moeilijker nog een slachtoffer te pakken."
Maar in het |
|
|
huidige tempo zouden we er volgens de
onderzoeker nog 130 weken over doen om tot
60 |
|
|
procent te komen. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
ITG, UAntwerpen en UZA brengen immuun
antwoord op COVID-19 in |
|
|
kaart |
|
|
Medical Facts - Alida Budding-Hennink / ITG
28 mei 2020 |
|
|
|
|
|
Onderzoek naar opgebouwde
immuniteit
in COVID-19 patiënten moet meer inzicht
geven in hoe |
|
|
het immuun system geimpacteerd wordt door de
huidge en mogelijke toekomstige uitbraken. |
|
|
|
|
|
Onderzoekers van het Instituut voor
Tropische Geneeskunde in
Antwerpen (ITG),
het Universitair |
|
|
Ziekenhuis Antwerpen (UZA) en van de
Universiteit Antwerpen (UAntwerpen) bundelen
krachten |
|
|
in een studie naar de immuniteit die
opgebouwd wordt in COVID-19 patiënten. Aan
de hand van |
|
|
stalen van besmette COVID-19 patiënten
zullen ze witte bloedcellen analyseren en
deze in |
|
|
hoogstaande computermodellen gieten. Met die
gedetailleerde informatie willen de |
|
|
onderzoekers de verschillen in de ernst van
het COVID 19 ziektebeeld beter begriojpen
en, |
|
|
indien er in de toekomst een nieuwe uitbraak
is, sneller de 'juiste' immuunrespons vinden
voor |
|
|
een vaccin. |
|
|
|
|
|
Het volledige artikel:
Medical Facts - Alida Budding-Hennink / ITG
28 mei 2020 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
Immuniteit komt tergend traag |
|
|
NRC Handelsblad - Sander Voormolen 26 mei
2020 |
|
|
|
|
|
Amper 3 tot 5 procent van de Europese
bevolking is nu immuun tegen Covid-19. Toch
is er nog |
|
|
hoop op groepsimmuniteit. |
|
|
|
|
|
Zelfs in
Zweden, een
van de weinige landen in Europa dat nooit
een lockdown heeft ingevoerd |
|
|
om de corona-epidemie in te dammen, is
groepsimmuniteit tegen het coronavirus nog
lang |
|
|
niet in zicht. Dat blijkt uit de eerste meting
van het Zweedse volksgezondheidsinstituut. |
|
|
|
|
|
De rapportage meldt dat in Stockholm nu 7,3
procent van de bevolking antistoffen tegen
het |
|
|
virus heeft, elders in Zweden ligt het rond
de 4 procent – teleurstellend ver van het
niveau |
|
|
waarop groepsimmuniteit verwacht kan worden.
Dat is de toestand dat zoveel mensen |
|
|
immuniteit
hebben opgebouwd tegen het virus dat de
epidemie zonder maatregelen vanzelf zal
|
|
|
uitdoven. Volgens deskundigen wordt dat
niveau voor dit virus SARS-CoV-2 bereikt
vanaf het |
|
|
moment dat 60 procent van de bevolking
immuniteit heeft ontwikkeld. |
|
|
|
|
|
De vraag is nu of die ‘bescherming door de
kudde’ ooit wel gehaald zal worden. In veel
westerse |
|
|
landen daalt het aantal nieuwe infecties
inmiddels flink, wat ook betekent dat het
aantal |
|
|
mensen dat immuniteit tegen het virus
verwerft minder snel toeneemt. De opbouw van
|
|
|
groepsimmuniteit gaat tergend langzaam. |
|
|
|
|
|
Een andere grote kwestie is hoe ‘hard’ deze
gemeten afweer in de bevolking is. Er zijn
vele |
|
|
voetangels. Ten eerste moet het onderzoek
plaatsvinden bij een voldoende grote groep
|
|
|
mensen die representatief is voor de
regionale spreiding en leeftijdsopbouw van
de bevolking. |
|
|
En in sommige onderzoeken kunnen deelnemers
zichzelf aanmelden. Dat geeft kans op |
|
|
vertekening, omdat bijvoorbeeld mensen die
vermoeden dat zij Covid-19 hebben gehad,
zich |
|
|
eerder zullen aanmelden. En binnen
landsgrenzen kan de regionale variatie erg
groot zijn, |
|
|
waardoor een landelijk gemiddelde niet
zoveel zegt. |
|
|
|
|
|
De aanwezigheid van antistoffen biedt ook
nog geen garantie dat iemand niet opnieuw
besmet |
|
|
kan raken. De ervaring met andere
coronavirussen is dat immuniteit gemiddeld
een paar jaar |
|
|
standhoudt, waarna iemand opnieuw
bevattelijk is. |
|
|
|
|
|
Afgezien van een aantal hotspots in vooral
grote steden komt nu het aandeel mensen met |
|
|
antistoffen tegen SARS-CoV-2 in geen enkel
Europees land boven de 5 procent uit. In de |
|
|
eerste testronde die
bloedbank Sanquin onder
bloeddonors uitvoerde bleek dat gemiddeld 3 |
|
|
procent van de Nederlanders antistoffen
tegen SARS-CoV-2 heeft, met grote regionale |
|
|
verschillen. In Oost-Brabant, waar de
epidemie het hevigst woedde, was het bijna
10 procent. |
|
|
Inmiddels is de antistoffentest herhaald, de
uitslag daarvan wordt volgende week
verwacht. |
|
|
|
|
|
In
België
lijkt het percentage mensen dat immuniteit
heeft tegen het nieuwe coronavirus iets |
|
|
hoger. In
het laatste onderzoek van het Belgische
instituut voor gezondheid Sciensano bleek |
|
|
dat 8,4 procent van de gezondheidswerkers in
België antistoffen heeft. Onder de algemene |
|
|
bevolking ligt het niveau beduidend lager,
bleek in een meting half april: 4,3 procent.
In een |
|
|
publicatie in Science eerder deze maand berekenden
onderzoekers dat de immuniteit in |
|
|
Frankrijk gemiddeld
uitkomt op 4,4 procent. |
|
|
|
|
|
Een nog niet
gepubliceerde overzichtsstudie laat
zien dat er in
Italië –
niet onverwacht – grote |
|
|
regionale verschillen bestaan. In de zwaar
getroffen regio Lombardije komt het aantal
mensen |
|
|
dat de infectie heeft doorgemaakt uit op 13
procent, maar voor heel Italië landt het op
4,8 |
|
|
procent. Dat komt overeen met de uitkomst
van een
kleine steekproef in buurland |
|
|
Oostenrijk:
4,7 procent. |
|
|
|
|
|
In Spanje,
een ander land dat zwaar getroffen is door
corona, springt de regio
Madrid
eruit met |
|
|
14,2 procent van de bevolking met
antistoffen. Het landelijk gemiddelde komt
ook daar weer |
|
|
uit op 5 procent. |
|
|
|
|
|
Tijdens een
persconferentie vorige week meldde de Britse
gezondheidsminister Matt |
|
|
Hancock dat
inmiddels 17 procent van de Londenaren
antistoffen tegen het coronavirus heeft. |
|
|
Elders in het
Verenigd Koninkrijk
zou het aandeel op 5 procent liggen. |
|
|
|
|
|
Uitzonderlijk laag zitten de
Denen. In een
steekproef onder ruim duizend
willekeurige |
|
|
volwassenen blijkt dat ongeveer 1 procent
van de bevolking antistoffen heeft tegen
SARS-CoV- |
|
|
2. Het zijn voorlopige cijfers, want voor
een betrouwbaar landelijk beeld is de
steekproef nog te |
|
|
klein. |
|
|
|
|
|
Er is ook hoop.
Sommige wetenschappers vragen zich hardop af
of de magische grens van 60 |
|
|
procent immuniteit wel
nodig is om uitbraken van het virus te
dempen. Gebleken is dat |
|
|
sommige mensen niet of
nauwelijks ziek worden door Covid-19,
mogelijk omdat zij beschermd |
|
|
worden door eerder
verworven immuniteit tegen milde
coronavirussen die alleen verkoudheid
|
|
|
veroorzaken. Hoe
robuust deze bescherming is en hoe wijd
verspreid die is onder de bevolking,
|
|
|
is nog niet bekend.
Maar het kan er wel toe bijdragen dat
groepsimmuniteit voor SARS-CoV-2
|
|
|
mogelijk eerder wordt bereikt, schrijven
wetenschappers onder leiding van Ricardo
Aguas van de |
|
|
universiteit van
Oxford. Hun redenering is dat de
mensen die het gevoeligst zijn voor de
|
|
|
infectie, het virus ook het snelst zullen
oplopen en dat dus na verloop van tijd
steeds meer |
|
|
mensen zullen overblijven die minder
bevattelijk zijn voor het virus. |
|
|
|
|
|
Andere onderzoekers voeren
aan dat de modellen die het niveau van
groepsimmuniteit |
|
|
berekenen uitgaan van een uniform gemengde
bevolking. Maar in de praktijk wordt er |
|
|
misschien al een heel veel groepsbescherming
geleverd als de groepen met de meeste
sociale |
|
|
contacten in de bevolking voldoende
immuniteit hebben opgebouwd. Ook in dat
scenario komt |
|
|
de door politici zo vurig gewenste
groepsimmuniteit eerder in zicht. |
|
|
|
|
|
Het volledige artikel:
NRC Handelsblad - Sander Voormolen 26 mei
2020 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
Hoogleraar: durf te experimenteren met het
voordeel dat immuniteit |
|
|
kan bieden | interview Hans Zaaijer |
|
|
De Volkskrant - Maarten Keulemans 24 mei
2020 |
|
|
|
|
|
Nederland moet overwegen om herstelde
coronapatiënten in te zetten in de zorg voor
kwetsbare |
|
|
groepen. De kans is immers groot dat
ex-patiënten in elk geval tijdelijk
gevrijwaard zijn van het |
|
|
virus. Hans Zaaijer, arts-microbioloog en
senioronderzoeker bij Sanquin, is in elk
geval om. |
|
|
|
|
|
Een ‘immuniteitspaspoort’. Een officiële
verklaring: deze persoon heeft covid-19
doorgemaakt |
|
|
en mag weer gaan en staan waar hij wil, hij
is toch immuun. Zou dat geen goed idee zijn? |
|
|
|
|
|
Beslist niet, beschikte de
Wereldgezondheidsorganisatie (WHO)
vorige maand nog in een |
|
|
plechtig
beleidsadvies.
Nadat onder meer Chili, Duitsland, de VS en
het Verenigd Koninkrijk |
|
|
hardop met het idee hadden gespeeld om
dergelijke immuniteitspaspoorten uit te
geven aan |
|
|
genezen ex-patiënten, besloot de WHO daar
toch even wat behoedzame wetenschap
tegenover |
|
|
te stellen: pas op, wie de ziekte heeft
doorgemaakt is niet per se immuun. |
|
|
|
|
|
Dat klopt, benadrukt ook Zaaijer,
arts-microbioloog, hoogleraar aan het
Amsterdam UMC en |
|
|
onderzoeksleider bij Sanquin. Misschien was
de corona-infectie maar een schampschot en
heeft |
|
|
de patiënt geen antistoffen opgebouwd. Of
wellicht heeft de patiënt wel antistoffen
maar zijn |
|
|
het de verkeerde, zodat de patiënt het virus
tóch verspreidt. |
|
|
|
|
|
Het idee vatte pas goed bij Zaaijer post
toen hij onlangs de bloedmonsters
onderzocht van ruim |
|
|
zevenduizend Nederlandse bloeddonoren. Bij
elkaar 2,7 procent van hen heeft inmiddels |
|
|
antistoffen tegen het coronavirus in het
bloed, een ontdekking die landelijk nieuws
werd. Bij |
|
|
ruwweg de helft was het antistofsignaal
buitengewoon sterk: een overtuigende piek op
de |
|
|
testapparatuur, geen twijfel over mogelijk. |
|
|
|
|
|
Research Square 29 Apr, 2020 | Hans L.
Zaaijer [et al]. |
|
|
|
|
|
Er is nog iets, vertelt Zaaijer. Uit nog
ongepubliceerd onderzoek in het lab,
uitgevoerd in |
|
|
Engeland en
bij onder meer het
RIVM,
blijkt dat juist de groep met het krachtige
signaal bloed |
|
|
heeft dat het virus actief bestrijdt. ‘Dat
is nog altijd geen garantie voor
immuniteit’, benadrukt |
|
|
hij. ‘Maar omdat we het niet zeker weten,
durft niemand ervan uit te gaan.’ |
|
|
|
|
|
'Ik denk ook dat de
immuniteit
niet erg lang aanhoudt, want dat zien we
vaker bij |
|
|
luchtwegvirussen. Maar laten we nu eens
aannemen dat iedereen na een infectie zes
maanden |
|
|
lang veilig is: dat is best lang. Wat zijn
dan de mogelijkheden?’ |
|
|
|
|
|
Het volledige artikel:
De Volkskrant - Maarten Keulemans 24 mei
2020 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
RIVM tast compleet in het duister wat
betreft immuniteit na |
|
|
coronavirus: "Daar is geen getal aan te
hangen" |
|
|
DDS De Dagelijkse Standaard - Wout Willemsen 22 mei
2020 |
|
|
|
|
|
Debbie van Baarle, hoogleraar immunologie
aan het UMC Utrecht en verbonden aan het
RIVM,
|
|
|
geeft een subtiele update over de stand van
zaken bij het RIVM rondom het vraagstuk van
|
|
|
weerstand tegen covid-19. Heel kort de
samenvatting: ‘We hebben geen flauw idee en
weten |
|
|
nog helemaal niks zeker‘. |
|
|
|
|
|
Het RIVM weet nog steeds niet zeker of men
het coronavirus voor een tweede keer kan
krijgen. |
|
|
Op zich al vreemd, want er zijn diverse
landen die hier al meldingen van hebben
gedaan. Maar |
|
|
die onderzoeken zijn dan vaak niet peer-reviewed of
geven aan dat het slechts een |
|
|
mogelijkheid en niet een zekerheid is dat
mensen het een tweede keer hebben opgelopen.
|
|
|
Dat is dus an sich al best wel een probleem,
want wat als het wél blijkt te kunnen? |
|
|
|
|
|
Daarop voortbordurend: het is ook volstrekt
onzeker hoeveel van de mensen
immuun is |
|
|
geworden nadat zij ziek zijn geworden.
Daarover zegt Van Baarle alleen: “Als iemand
niet zo |
|
|
ziek is geweest, dan lijkt de kans klein dat
diegene opnieuw ziek kan worden, maar we
kunnen |
|
|
het niet uitsluiten.” |
|
|
|
|
|
Het volledige artikel:
DDS De Dagelijkse Standaard - Wout Willemsen 22 mei
2020 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
Een eerdere coronaverkoudheid levert nu
misschien bescherming op |
|
|
Medisch Contact - Sophie Broersen 22 mei
2020 |
|
|
|
|
|
Bestuderen van de T-cel-immuniteit
levert inzichten op die bepaalde aspecten
van het |
|
|
ziektebeloop van covid-19 misschien kunnen
verklaren. Het levert ook aanknopingspunten
voor |
|
|
vaccinontwikkeling
op. |
|
|
|
|
|
Hoopvol nieuws: in een aanzienlijk aandeel
van bloedstalen die ruim voor de
covid-19-uitbraak |
|
|
zijn afgenomen, zijn T-cellen gevonden die
reageren op SARS-CoV-2. Het blijkt uit
onderzoek |
|
|
van Alba Griffoni e.a. dat in Cell
verscheen. Zij gingen eerst na in hoeverre
er SARS-CoV-2- |
|
|
specifieke CD8- en CD4-T-cellen circuleerden
bij genezen covid-19-patiënten. Dat bleek
bij |
|
|
respectievelijk 70 en 100 procent van de
patiënten het geval. In bloedstalen die
tussen 2015 |
|
|
en 2018 waren afgenomen was er
kruisreactiviteit bij 20 respectievelijk 50
procent. |
|
|
|
|
|
Verrassend? Hoogleraar immunologie Debbie
van Baarle (UMCU): ‘Aan de ene kant niet: we |
|
|
weten dat er verschillende coronavirussen
circuleren, die meestal alleen verkoudheid |
|
|
veroorzaken. We weten ook dat
T-cel-immuniteit anders werkt dan afweer op
basis van |
|
|
antilichamen.
Antilichamen herkennen driedimensionale
structuren die zich aan de |
|
|
buitenkant van een virus bevinden. Die
antigenen zijn meer variabel dan de eiwitten
aan |
|
|
de binnenkant van een virus, die op hun
beurt kunnen worden herkend door T-cellen.
Die |
|
|
eiwitten zijn pas zichtbaar als
antigeen-presenterende cellen deze hebben
opgenomen |
|
|
en gepresenteerd. T-cellen herkennen dus
minder variabele delen van het coronavirus |
|
|
en dat kan leiden tot meer
kruisreactiviteit. Dat wil zeggen dat als je
eerder besmet was |
|
|
met een ander coronavirus, dat je nu
mogelijk T-cellen hebt die aanslaan op
SARS-CoV-2. Wat |
|
|
mij wel verraste was het hoge percentage van
kruisreactiviteit. Anderzijds past het wel
bij de |
|
|
waarneming dat veel geïnfecteerde mensen
relatief weinig klachten hebben. We weten
het niet |
|
|
zeker, maar het zou kunnen dat dit met
geheugen-T-celafweer te maken heeft.’ |
|
|
|
|
|
Het onderzoek van Griffoni e.a. leverde ook
informatie op die van belang kan zijn voor |
|
|
vaccinontwikkeling, zegt Van Baarle: ‘De
meeste vaccins zijn ontworpen om een |
|
|
antilichaamrespons op te roepen. Soms
blijken ze achteraf, bij toeval, ook een
T-celreactie |
|
|
op te roepen en dat zijn doorgaans de
vaccins die langduriger bescherming bieden.
Er is veel |
|
|
interesse in vaccins die een T-celrespons
oproepen, omdat deze zoals gezegd op minder |
|
|
variabele delen van virussen reageren.
Bijvoorbeeld voor influenza is dat een
aantrekkelijk |
|
|
idee: dan is de werkzaamheid ervan niet meer
afhankelijk van antigenen die elk jaar |
|
|
anders zijn. Een ander mogelijk nadeel van
een vaccin dat alleen een antilichaamreactie |
|
|
oproept, is dat antilichamen in theorie
zouden kunnen bijdragen aan een ernstiger
beloop |
|
|
van een virale infectie. Dat kan gebeuren
als er een suboptimale hoeveelheid
antistoffen |
|
|
aanwezig is. Een virusdeeltje waar een
beperkt aantal antilichamen aankleeft, wordt
niet |
|
|
afdoende opgeruimd. Dat kan dan makkelijker
cellen infecteren, omdat de cel bindt aan |
|
|
zowel het virus als aan het antilichaam. Een
suboptimale antilichaamreactie zou zo de |
|
|
ziekte kunnen verergeren.’ Zou dat de
oorzaak kunnen zijn van het beloop van
covid-19, |
|
|
waarbij een deel van de patiënten na een
week milde klachten plots verslechteren?
‘Dat weten |
|
|
we niet. We weten nog niet welke componenten
van de afweerreactie bij covid-19 van belang
|
|
|
zijn, zeker als het gaat om de vroege fase
van de infectie. Dat proberen we goed in
kaart te |
|
|
brengen, maar daar kunnen we ook niet op
wachten met het ontwikkelen van vaccins.’
Voor |
|
|
|
|
|
Voor covid-19 richten de meeste
kandidaatvaccins zich op het spike-eiwit,
dat aan de buitenkant |
|
|
van het virus zit. Het is afwachten of deze
voldoende werkzaam zullen zijn en welke
|
|
|
afweerreactie zij oproepen. Van Baarle: ‘Uit
deze studie blijkt dat T-cellen op dat
spike-eiwit |
|
|
reageren, maar ook op andere antigenen. Als
vaccins die op het spike-eiwit zijn
gebaseerd niet |
|
|
goed werken, zou je misschien de
T-cel-respons kunnen versterken door een
vaccin te |
|
|
ontwerpen dat ook een reactie tegen andere
antigenen oproept.’ |
|
|
|
|
|
Het volledige artikel:
Medisch Contact - Sophie Broersen 22 mei
2020 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
Waarom we niet zeker weten of mensen immuun
zijn na covid-19 |
|
|
NOS - Francien Yntema 22 mei 2020 |
|
|
|
|
|
Mensen die het nieuwe coronavirus hebben
gehad willen graag weten of ze weerstand
hebben |
|
|
opgebouwd tegen covid-19. Op de website van
het RIVM staat dat het niet zeker is of
mensen |
|
|
de ziekte een tweede keer kunnen krijgen.
Hoe groot is die onzekerheid? En hoe kunnen
we |
|
|
die verkleinen? |
|
|
|
|
|
Welk deel van de mensen
immuun
wordt is onduidelijk. "Daar is geen getal
aan te hangen", |
|
|
zegt Debbie van Baarle, hoogleraar
immunologie aan het UMC Utrecht en verbonden
aan het |
|
|
RIVM. "Als iemand niet zo ziek is geweest,
dan lijkt de kans klein dat diegene opnieuw
ziek |
|
|
kan worden, maar we kunnen het niet
uitsluiten." |
|
|
|
|
|
De enige manier waarop je absolute zekerheid
krijgt is door mensen opnieuw bloot te
stellen |
|
|
aan het virus, zegt Marjolein van Egmond,
hoogleraar immunologie aan het Amsterdam UMC.
|
|
|
"Maar ethisch gezien is het onacceptabel om
gezonde mensen te besmetten met een |
|
|
potentieel dodelijk virus waartegen geen
medicijn bestaat." |
|
|
|
|
|
Voorlopig moeten de antwoorden dus komen uit
andersoortig onderzoek. Tot nu toe was er
veel |
|
|
aandacht voor de
antistoffen
die virusdeeltjes neutraliseren. Minder
aandacht was er voor de |
|
|
rest van het immuunsysteem, waarin allerlei
cellen onmisbare functies vervullen. |
|
|
|
|
|
"Voor een goede afweerreactie hebben
antistoffen en immuuncellen elkaar nodig",
zegt Van |
|
|
Baarle. "We moeten nu meer zicht krijgen op
de rol die de verschillende onderdelen van
het |
|
|
afweersysteem spelen bij de bestrijding van
dit nieuwe coronavirus. Dat is een hele
puzzel." |
|
|
|
|
|
Over één puzzelstukje werd onlangs meer
duidelijk. In het bloed van mensen die een
milde |
|
|
variant van covid-19 doormaakten, vonden Amerikaanse
wetenschappers specifieke |
|
|
afweercellen, zogeheten T-cellen, die het
virus herkennen. |
|
|
|
|
|
Dat stemt hoopvol. "Dit past bij wat je
verwacht als het lichaam immuniteit
opbouwt", zegt Van |
|
|
Egmond. "Kanttekening is dat we nog niet
weten of die cellen daadwerkelijk bijdroegen
aan het |
|
|
herstel. Vergelijk het met het vinden van
een fiets bij iemand in de schuur. Zo'n
vondst bewijst |
|
|
niet dat iemand kan fietsen. Het is
aannemelijk, maar je weet het niet zeker." |
|
|
|
|
|
Een puzzelstuk waar we volgens Van Baarle
nog weinig over weten is het aangeboren |
|
|
immuunsysteem. "Dat bestaat uit cellen die
altijd klaarliggen. Zij signaleren het virus
heel kort |
|
|
na de infectie en ze produceren
signaalstoffen die het specifieke,
aangeleerde afweersysteem |
|
|
activeren. Dat aangeleerde afweersysteem
produceert ook de antistoffen. Hoe het
aangeboren |
|
|
afweersysteem in actie komt bij een infectie
met het nieuwe coronavirus, weten we nog
niet." |
|
|
|
|
|
Ook over de antistoffen zelf is nog veel te
leren. "Naarmate we ouder worden keldert het
aantal |
|
|
immuuncellen", zegt Jacques van Dongen,
hoogleraar medische immunologie bij het LUMC.
|
|
|
"Veel ouderen hebben daardoor ook minder
cellen die na herkenning van het virus
stapsgewijs |
|
|
steeds betere antistoffen maken en die zich
kunnen specialiseren tot
antistoffenfabriek." |
|
|
|
|
|
Tot slot willen de immunologen weten welke
geheugencellen er in welke hoeveelheden
worden |
|
|
aangemaakt.
Dat zijn de cellen die ervoor moeten zorgen
dat er bij een nieuwe infectie |
|
|
razendsnel weer nieuwe antistoffen en
specifieke afweercellen worden geproduceerd
en dat het |
|
|
virus snel wordt opgeruimd. |
|
|
|
|
|
Het volledige artikel:
NOS - Francien Yntema 22 mei 2020 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
Waarom er mogelijk helemaal geen goed
coronavaccin komt |
|
|
Welingelichte Kringen
- Jeanette Kras |
The Guardian - Ian Sample 22 May 2020 |
|
|
|
|
|
De hele wereld heeft de hoop gevestigd op
een vaccin dat beschermt tegen Covid-19,
maar |
|
|
hoewel vaccins gebaseerd zijn op een simpel
principe, is de ontwikkeling ervan complex.
Het is |
|
|
dan ook niet gezegd dat het lukt om een
vaccin tegen het huidige coronavirus te
maken. |
|
|
|
|
|
Immuniteit |
|
|
Een van de grootste zorgen is dat de meeste
coronavirussen na besmetting niet tot
langdurige |
|
|
immuniteit leiden, schrijft The Guardian.
Ongeveer een kwart van de normale
verkoudheden |
|
|
worden veroorzaakt door menselijke
coronavirussen, maar de immuniteitsreactie
neemt zo snel |
|
|
af dat mensen een jaar later al weer besmet
kunnen worden. |
|
|
|
|
|
“Dat is de grootste uitdaging,” zegt
oud-coronavirusonderzoeker aan de
universiteit van Iowa, |
|
|
Stanley Perlman, tegen de Britse krant. “Als
de natuurlijke infectie weinig immuniteit
biedt, |
|
|
tenzij het om een heel zware infectie gaat,
wat zal een vaccin dan doen? Misschien werkt
het |
|
|
beter, maar we weten het niet.” Als een
vaccin maar een jaar bescherming biedt dan
is het virus |
|
|
nog wel een tijdje onder ons. |
|
|
|
|
|
Mutaties |
|
|
Ook de genetische stabiliteit van het virus
speelt een rol. Sommige virussen, zoals de
griep, |
|
|
muteren zo snel dat er ieder jaar een nieuw
vaccin nodig is. De snelle evolutie van HIV
is |
|
|
bijvoorbeeld een belangrijke reden dat er
nog geen vaccin is tegen de ziekte. |
|
|
|
|
|
Volgens de wetenschapper is de kans groot
dat we uiteindelijk een of meerdere vaccins
krijgen, |
|
|
die maar gedeeltelijk effectief zijn. Een
vaccin met een verzwakte versie van het
virus kan te |
|
|
gevaarlijk zijn voor ouderen, maar wel
geschikt zijn voor jongeren met een
robuuster |
|
|
immuunsysteem. Zo wordt de verspreiding van
het virus verminderd. |
|
|
|
|
|
Ondertussen krijgen ouderen een vaccin dat
voorkomt dat een besmetting uitmondt in een |
|
|
levensbedreigende longontsteking. “Als je
niet in staat bent om immuniteit voor elkaar
te |
|
|
krijgen dan moet je een strategie bedenken
om de ziekte minder ernstig te maken,” zegt |
|
|
John McCauley, directeur van het Worldwide
Influenza Centre. |
|
|
|
|
|
Volgens David Heymann, die leiding gaf aan
de reactie van de
Wereldgezondheidsorganisatie |
|
|
(WHO) op de
Sars-epidemie is het nog te vroeg om te
kunnen voorspellen hoe de huidige |
|
|
pandemie eindigt. “We weten nog niet wat het
virus gaat doen,” zegt hij. “Blijft het
circuleren na |
|
|
de eerste pandemie? Of zal het, zoals
sommige andere pandemische virussen
verdwijnen of |
|
|
minder agressief worden? Dat weten we gewoon
nog niet.” |
|
|
|
|
|
Het volledige artikel:
Welingelichte Kringen
- Jeanette Kras |
The Guardian - Ian Sample 22 May 2020 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
Helft mensen heeft afweercellen tegen
coronavirus |
|
|
NRC Handelsblad - Sander Voormolen 16/17 mei 2020 |
|
|
|
|
|
Afweercellen tegen verkoudheidsvirussen
bieden mogelijk ook bescherming tegen het |
|
|
coronavirus. Dat verklaart ook milde
infecties. |
|
|
|
|
|
De helft van de mensen die nog niet besmet
is geweest met het nieuwe coronavirus heeft
toch |
|
|
al afweercellen die het virus kunnen
aanvallen. Dat blijkt uit Amerikaans
onderzoek dat is |
|
|
verschenen in het wetenschappelijke blad Cell.
De conclusie werpt nieuw licht op de
Covid-19- |
|
|
epidemie: het kan helpen verklaren waarom
niet iedereen even ziek wordt van het
coronavirus |
|
|
SARS-CoV-2. Iemand die in eerder in
aanraking is geweest met een ander
coronavirus dat |
|
|
over het algemeen alleen verkoudheid
veroorzaakt (er zijn daarvan vier varianten
die |
|
|
circuleren) hebben daartegen een afweer
ontwikkeld die hen mogelijk ook beschermt
tegen |
|
|
SARS-CoV-2. |
|
|
|
|
|
Naast de afweer op basis van antilichamen
bestaat er ook een afweer die op basis van
witte |
|
|
bloedcellen (T-cellen). Waar antistoffen
zich voornamelijk richten op de buitenkant
van het |
|
|
virus, zetten de T-cellen de aanval breder
in en richten zich ook op andere eiwitten
van het |
|
|
virus. Voor SARS-CoV-2 betekent het dat
antistoffen vooral gericht zijn tegen de |
|
|
spijkervormige uitsteeksels (spikes) op het
virusdeeltje, terwijl de immuuncellen
behalve op |
|
|
de spikes ook reageren op de eiwitten dieper
in het virus. Zelfs op de kleine eiwitjes
die het |
|
|
virus alleen aanmaakt als het cellen
geïnfecteerd heeft. Die bredere aanpak kan
verklaren |
|
|
hoe eerder verworven afweer tegen
verkoudheidscoronavirussen ook bescherming
biedt |
|
|
tegen het nieuwe coronavirus. |
|
|
|
|
|
„Dit onderzoek heeft interessante
implicaties”, zegt Debbie van Baarle,
hoogleraar immunologie |
|
|
van het UMC Utrecht en tevens verbonden aan
het RIVM. „Kennelijk heeft een gedeelte van
de |
|
|
bevolking op deze manier al weerstand tegen
dit nieuwe virus. Als iemand antilichamen
heeft, |
|
|
voorkomt dat het binnendringen van een
virus. Maar antilichamen tegen
coronavirussen |
|
|
verdwijnen na een paar jaar weer uit het
bloed. De cellulaire immuniteit biedt
waarschijnlijk |
|
|
langduriger bescherming, het virus komt wel
binnen maar wordt dan effectief bestreden.
Die |
|
|
langdurige bescherming zien we bijvoorbeeld
ook bij de vaccinatie tegen gele koorts. De
T- |
|
|
cel-respons is daarna nog 10 tot 20 jaar
meetbaar.” |
|
|
|
|
|
Het
Amerikaanse
onderzoek, uitgevoerd onder leiding van
Alessandro Sette en Shane Crotty |
|
|
van het La Jolla Institute for Immunology,
is het eerste dat de cellulaire afweer tegen
SARS- |
|
|
CoV-2 goed in kaart brengt. De omvang was
beperkt: twintig mensen zonder corona |
|
|
(bloedmonsters verzameld tussen 2015 en
2018) en twintig mensen die besmet zijn
geweest |
|
|
met het coronavirus (bevestigd door ofwel
een genetische test ofwel een
antilichaamtest). Met |
|
|
opzet hebben de onderzoekers gekozen om het
vooral te bestuderen bij mensen met milde |
|
|
klachten. |
|
|
|
|
|
Schoolgaande kinderen hebben vaker
snotneuzen en voor ouderen is dat misschien
wat langer |
|
|
geleden. Zou dat verschil in blootstelling
aan coronavirussen ook de gevoeligheid voor
Covid- |
|
|
19 bepalen? Volgens Van Baarle is dat nog
niet duidelijk, maar zou het wel interessant
zijn om |
|
|
uit te zoeken. „Maar je moet wel naar het
hele plaatje bij elkaar blijven kijken.
Kinderen |
|
|
hebben misschien ook minder receptoren via
welke het virus kan binnendringen, en
ouderen |
|
|
hebben ook een immuunsysteem dat minder goed
reageert, zowel wat betreft het aanmaken |
|
|
van antistoffen als wat betreft het
activeren van afweercellen. Dat kan evengoed
een rol |
|
|
spelen.” |
|
|
|
|
|
Maar stel dat het zo werkt, zouden we dan
niet de bevolking kunnen beschermen tegen
Covid- |
|
|
19 door iedereen verkoudheidsvirus in de
neus te spuiten? „Dat is zeker een
mogelijkheid”, |
|
|
zegt Van Baarle, „Maar bij kwetsbare ouderen
kan een mild verkoudheidsvirus ook al
stevige |
|
|
ziekte veroorzaken, dus ik zou dan meer
denken in de richting van vaccinatie met een |
|
|
verzwakt verkoudheidsvirus, dat wel de
afweer oproept maar geen ziekte
veroorzaakt.” |
|
|
|
|
|
Het volledige artikel:
NRC Handelsblad - Sander Voormolen 16/17 mei 2020 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
Groepsimmuniteit zonder vaccin is
hersenschim |
|
|
Medisch Contact - Henk Maassen 15 mei 2020 |
|
|
|
|
|
Ondanks meer dan 27 duizend bevestigde
sterfgevallen door covid-19 is slechts 4,4
procent |
|
|
van de
Fransen
daadwerkelijk besmet geweest, met
uitschieters naar 10 procent in de hardst |
|
|
getroffen Franse regio’s. Dat is ver beneden
het getal dat nodig is voor
groepsimmuniteit, dat |
|
|
wordt geschat op 65 procent. |
|
|
|
|
|
Henrik Salje e.a. melden dat in
Science. In
Spanje is een vergelijkbaar getal gevonden:
ook |
|
|
meer dan 27 duizend doden en slechts 5
procent van de geteste bevolking had
antistoffen |
|
|
tegen het virus. Al met al is de conclusie
van Salje e.a. dat er vrijwel zeker een
tweede golf |
|
|
komt als de lockdown-maatregelen worden
opgeheven, hetgeen in Frankrijk nu
geleidelijk |
|
|
gebeurt. |
|
|
|
|
|
Zolang er geen vaccin is, zal er langs
natuurlijke weg geen groepsimmuniteit kunnen
komen, |
|
|
stelt een editorial van de
Nature Biomedical
Engineering-redactie, dat mooi
aansluit op deze |
|
|
bevindingen. Om de simpele reden dat er dan
veel te veel slachtoffers zullen vallen. De
enige |
|
|
remedie is daarom vanaf nu over een (zeer)
lange periode fysieke afstand houden,
massaal |
|
|
testen, nieuwe gevallen isoleren, contacten
opsporen en die vervolgens twee weken
quarantaine |
|
|
opleggen. Dat testen op het RNA van het
virus moet dan wel breed en frequent
gebeuren. |
|
|
Vergis je niet: dat betekent dat dagelijks
ten minste 2 procent van de bevolking van
een land |
|
|
moeten worden getest. En dan moeten, aldus
de redactie van het vakblad, GGD’s en andere
|
|
|
instellingen vervolgens zeker 60 procent van
de contacten van een geïnfecteerd persoon
vinden, |
|
|
in quarantaine kunnen plaatsen en die ook
testen, teneinde zo de verspreiding van het
virus |
|
|
voldoende te beheersen. Het blijft een
immense opgave. |
|
|
|
|
|
Het volledige artikel:
Medisch Contact - Henk Maassen 15 mei 2020 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
Bewust besmetten met corona voor vaccintest
komt dichterbij |
|
|
FD - Thieu Vaessen 14 mei 2020 |
|
|
|
|
|
Nu de coronacrisis aanhoudt, gaan wereldwijd
stemmen op om de ontwikkeling van een
vaccin |
|
|
te versnellen door proefpersonen bewust te
besmetten met het coronavirus. Het gaat om
een |
|
|
precair debat: is het ethisch gezien wel
toelaatbaar om vrijwilligers bloot te
stellen aan een |
|
|
ziekte die deze proefpersonen het leven kan
kosten? |
|
|
|
|
|
Tot de voorstanders behoort de
Wereldgezondheidsorganisatie WHO,
die wel een reeks |
|
|
voorwaarden stelt. Ook Congresleden in de
Verenigde Staten
pleiten voor zogenoemde |
|
|
'blootstellingsstudies'. Inmiddels bekijkt
het medische onderzoeksagentschap National |
|
|
Institutes of Health (NIH) van de
Amerikaanse regering of het bewust
blootstellen van |
|
|
vrijwilligers aan het coronavirus
uitvoerbaar is. |
|
|
|
|
|
De verantwoordelijke instantie in Nederland,
de
Centrale Commissie Mensgebonden Onderzoek |
|
|
(CCMO) sluit een Nederlandse blootstellingsstudie naar het coronavirus
niet bij voorbaat uit. |
|
|
'Maar
dergelijke studies moeten aan strenge eisen
voldoen', zegt Joop van Gerven, voorzitter |
|
|
van de CCMO. |
|
|
|
|
|
Wetenschappers werken aan circa honderd
mogelijke vaccins tegen het coronavirus. Een
klein |
|
|
aantal vaccins wordt inmiddels getest op
menselijke vrijwilligers, vooral op
bijwerkingen. |
|
|
Onderzoek naar de effectiviteit van de
geboden bescherming is veel lastiger, zolang
het min |
|
|
of meer toeval is of proefpersonen in
aanraking komen met het virus. |
|
|
|
|
|
Blootstellingsstudies kunnen volgens de WHO
grote voordelen hebben, met name doordat de |
|
|
resultaten veel sneller beschikbaar zijn.
Een ander voordeel is dat onderzoekers de
effectiviteit |
|
|
van verschillende vaccins beter met elkaar
kunnen vergelijken, zo schrijft de
organisatie in een |
|
|
document dat eerder deze maand is
gepubliceerd. |
|
|
|
|
|
De organisatie doet een aantal suggesties om
de risico's te beperken. Een van de ideeën
is |
|
|
om alleen jonge volwassenen tot 30 jaar aan
de onderzoeken te laten deelnemen. Als de |
|
|
proefpersonen toch Covid-19 oplopen, is de
kans op een ernstig ziekteverloop bij deze |
|
|
jonge volwassenen klein. |
|
|
|
|
|
In
Nederland
reageren deskundigen terughoudend. 'Echt nog
te riskant', oordeelt virologe |
|
|
Marion Koopmans van het ErasmusMC.
Bewuste besmetting met het coronavirus is
volgens |
|
|
haar pas acceptabel als er zicht is op een
succesvolle behandeling van proefpersonen
die |
|
|
ziek worden. |
|
|
|
|
|
Net als Koopmans wijst ook Van Gerven van de
CCMO op de risico's voor proefpersonen. |
|
|
Vrijwilligers moeten volgens hem goed
worden geïnformeerd over de gevaren. Ook
moeten de |
|
|
onderzoeksresultaten 'een betrouwbare
voorspelling' geven over de beschermende
werking |
|
|
van een vaccin. 'De geschiedenis leert dat
deze waarden juist in een crisis snel in de |
|
|
verdrukking komen', aldus Van Gerven, tevens
hoogleraar neuropsychofarmacologie bij het
|
|
|
LUMC in Leiden. |
|
|
|
|
|
Toch gooit Van Gerven de deur niet dicht.
Hij wijst erop dat de CCMO in het verleden
al eens |
|
|
groen licht heeft gegeven voor een onderzoek
naar een malariavaccin, waarbij
proefpersonen |
|
|
zich lieten prikken door malariamuggen. Het
ging om een malariavariant die goed te |
|
|
behandelen is. |
|
|
|
|
|
Nederland speelt een belangrijke rol bij de
ontwikkeling van een vaccin tegen Covid-19.
Dat |
|
|
komt met name doordat de
Amerikaanse multinational Johnson & Johnson
honderden |
|
|
miljoenen dollars investeert in
vaccinontwikkeling door zijn dochterbedrijf
Janssen in Leiden. |
|
|
De onderneming liet onlangs weten dat ze
zeker een blootstellingsstudie zal
overwegen, |
|
|
indien toezichthouders daar toestemming voor
geven. |
|
|
|
|
|
Volledig artikel:
FD - Thieu Vaessen 14 mei 2020 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
WHO maakt gehakt van groepsimmuniteit |
|
|
Joop BNN Vara 12 mei 2020 |
|
|
|
|
|
Tijdens een briefing over Covid-19 van de
Wereldgezondheidsorganisatie (WHO)
wilde een |
|
|
Braziliaanse journalist weten of er al iets
bekend is over groepsimmuniteit. Met name in |
|
|
hoeverre het percentage van mensen met
antistoffen in lichaam bepalend is voor de
|
|
|
bescherming van de samenleving tegen het
coronavirus. Groepsimmuniteit werd op 18
maart |
|
|
door premier Rutte gepresenteerd als het
uiteindelijke beschermingsmiddel tegen het
virus. |
|
|
|
|
|
De Amerikaanse epidemioloog Maria Van
Kerkhove, technisch leider van het WHO- |
|
|
bestrijdingsteam, antwoordde dat er in
verschillende landen een groot aantal
onderzoeken |
|
|
loopt, zo’n 90 stuks, naar de aanwezigheid
van antistoffen onder de bevolking. Van
slechts |
|
|
een studie zijn de resultaten al
gepubliceerd maar de WHO heeft van andere
onderzoeken de |
|
|
voorpublicaties kunnen inzien dan wel de
voorlopige resultaten. |
|
|
|
|
|
In de meeste gevallen blijkt het aantal
mensen met antistoffen tussen de 1 en 10
procent van |
|
|
de bevolking te bedragen. Dat is opvallend
laag en veel te weinig om te zorgen voor |
|
|
groepsimmuniteit. Ze legde uit dat het
concept van groepsimmuniteit eigenlijk
thuishoort bij |
|
|
vaccinatie en dan aangeeft welk percentage
van de mensen gevaccineerd moeten worden om
|
|
|
een ziekte onder controle te krijgen. In het
geval van Covid-19 is er geen vaccin
beschikbaar. |
|
|
|
|
|
Michael Ryan, de Ierse arts die
hoofd-directeur is van het WHO Health
Emergency Programma, |
|
|
wees er op dat de term herd immunity afkomstig
is uit de diergeneeskunde en gebruikt wordt |
|
|
om ziektes binnen veestapels te controleren.
“Daarbij wordt niet gekeken op een dier meer
of |
|
|
minder, het gaat om het economisch belang
van de kudde.” Het concept is ongeschikt om
toe |
|
|
te passen op mensen, maakte Ryan in niet mis
te verstane woorden duidelijk. |
|
|
|
|
|
Ryan vertelde dat het lage
besmettingspercentage er ook op wijst dat de
ziekte veel |
|
|
gevaarlijker is dan eerder gedacht. “We
gingen er vanuit dat de sterfgevallen de
uitzonderingen |
|
|
waren en de rest van de bevolking er weinig
last van had. Dat blijkt niet het geval.
Gezien het |
|
|
lage percentage personen met antistoffen is
het aandeel zware gevallen veel groter dan
we |
|
|
eerst dachten. Deze ziekte is echt
volksvijand nummer een. We zijn pas veilig
als iedereen |
|
|
veilig is, van verzorgingshuis tot
vluchtelingenkamp.” |
|
|
|
|
|
Het lage percentage personen met antistoffen
maakt de samenleving ook veel kwetsbaarder.
|
|
|
Volgens Van Kerkhove zijn de middelen
beschikbaar om de ziekte onder controle te
krijgen: |
|
|
het testen van personen, het traceren van
hun contacten als ze besmet blijken en het
isoleren |
|
|
van de patiënten. Daarnaast moet de
bevolking zich aan de voorzorgsmaatregelen
houden. |
|
|
|
|
|
Ryan: “We hebben nu een tweede kans om de
ziekte onder controle te krijgen.” |
|
|
|
|
|
Premier Mark Rutte verklaarde in zijn
historische speech van 18 maart dat
groepsimmuniteit |
|
|
zou zorg dragen voor de bescherming van
ouderen en kwetsbaren. Dat zorgde voor
kritische |
|
|
vragen en opmerkingen. Later stelde hij dat
het concept geen doel van het beleid vormde. |
|
|
|
|
|
Volledig artikel:
Joop BNN Vara 12 mei 2020 |
|
|
Video
WHO
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
We kunnen de zestigplussers beschermen |
|
|
NRC Handelsblad - Jaap Goudsmit 4 mei 2020 |
|
|
|
|
|
Passieve immuniteit Voordat er een vaccin is
kan de huisarts een cruciale rol spelen om
ons |
|
|
met virustests en antistoftherapie te
verlossen van de ‘lockdown’. |
|
|
|
|
|
In Nederland zijn 4,3 miljoen mensen boven
de 60 jaar. Vanaf die leeftijd beginnen |
|
|
ouderdomsziekten zich op te hopen en
Covid-19 komt daar nog eens bovenop. Dit
aspect is |
|
|
veronachtzaamd. |
|
|
|
|
|
Wel kunnen we het rijksvaccinatieprogramma
voor 60-plussers uitbreiden met zogeheten |
|
|
passieve
immunisatie,
via het toedienen van
antistoffen
aan ouderen boven de 60 jaar als ze |
|
|
een bewezen coronavirusinfectie hebben en
progressieve luchtwegklachten. |
|
|
|
|
|
Er zijn inmiddels
de eerste proeven gedaan die erop
wijzen dat deze strategie, mits op tijd |
|
|
begonnen, succes kan hebben. De lokale
productie van een
coronavirusantistofpreparaat – |
|
|
‘hyperimmuun globuline’ – moet worden
opgeschaald tot een voorraad voor minstens
20.000 |
|
|
ouderen. Alle 60-plussers zouden deze
passieve immunisatie van de huisarts moeten
kunnen |
|
|
krijgen bij het eerste teken van aanhoudende
kortademigheid. |
|
|
|
|
|
Volledig artikel:
NRC Handelsblad - Jaap Goudsmit 4 mei 2020 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
WHO: "Ex-coronapatiënten die voor een tweede
keer positief testen, |
|
|
zijn niet opnieuw besmet" |
|
|
HLN 7 mei 2020 |
|
|
|
|
|
Hoewel gezegd werd dat een eerste besmetting
met Covid-19 je (een tijdlang)
immuun
maakt |
|
|
voor een tweede besmetting, testten sommigen
na hun herstel voor een tweede keer
positief. |
|
|
De Wereldgezondheidsorganisatie
(WHO)
formuleert eindelijk een antwoord op de
vraag |
|
|
waarom patiënten twee keer ziek kunnen
worden van het coronavirus. |
|
|
|
|
|
Dankzij recente data kan de WHO nu klaar en
duidelijk stellen dat personen (op korte
termijn) |
|
|
onmogelijk tweemaal besmet kunnen worden met
het coronavirus. “We zijn ons ervan bewust |
|
|
dat sommige patiënten positief testen nadat
ze klinisch terug hersteld zijn”, aldus de
WHO. |
|
|
Volgens de WHO gaat het daarbij niet om een
tweede besmetting, maar wel om de laatste |
|
|
restjes van het virus die op dat moment uit
de longen worden verdreven. Het is een |
|
|
onderdeel van de herstelfase.” |
|
|
|
|
|
Voorlopig is nog wel onduidelijk hoelang
patiënten die besmet zijn met het
coronavirus bestand |
|
|
zijn tegen een nieuwe besmetting. Ook weten
experts niet zeker hoelang besmette
patiënten |
|
|
het virus exact verspreiden. “Om te
begrijpen hoelang ze het virus verspreiden,
is de |
|
|
systematische verzameling van monsters van
herstelde patiënten vereist”, besluit de
WHO. |
|
|
|
|
|
Volledig artikel:
Welingelichte Kringen - Jeanette Kras 7 mei 2020 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
WHO biedt uitsluitsel over immuniteit na
besmetting |
|
|
Welingelichte Kringen - Jeanette Kras 7 mei 2020.
Bron HLN. |
|
|
|
|
|
Sommige mensen die besmet zijn geweest met
het coronavirus zijn voor een tweede keer |
|
|
positief getest. Daardoor ontstond de vrees
dat een besmet persoon niet immuun zou zijn.
De |
|
|
Wereldgezondheidsorganisatie
(WHO) komt
nu met goed nieuws: wie besmet is geweest,
|
|
|
heeft wel degelijk
immuniteit.
De vraag blijft hoe lang dat zo is. |
|
|
|
|
|
Met name in Azië zijn zeker honderd mensen
voor een tweede keer positief getest op
Covid-19. |
|
|
Op basis van recente data concludeert de WHO
nu dat het onmogelijk is om twee keer achter |
|
|
elkaar besmet te raken met het coronavirus.
Het zijn de overblijfselen van de eerste
|
|
|
besmetting die voor een tweede positieve
test zorgen. |
|
|
|
|
|
“We zijn ons ervan bewust dat sommige
patiënten positief testen nadat ze klinisch
zijn |
|
|
hersteld”, aldus de WHO. “Maar dit is een
onderdeel van de herstelfase.” |
|
|
|
|
|
Nu blijven er twee vragen over: Hoe lang
verspreiden besmette mensen het virus nog?
En hoe |
|
|
lang zijn ze immuun? Om daar iets over te
kunnen zeggen, zijn nog meer data nodig van
|
|
|
herstelde patiënten, klinkt het. |
|
|
|
|
|
Volledig artikel:
Welingelichte Kringen - Jeanette Kras 7 mei 2020 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
Wat we wél en nog niet weten over immuniteit
tegen het coronavirus |
|
|
Business Insider / Holly Secon 4 mei 2020 |
|
|
|
|
|
Volgens de officiële tellingen zijn meer dan
een miljoen mensen genezen van de symptomen |
|
|
van Covid-19 |
|
|
|
|
|
“We weten nog niet precies hoelang mensen
immuun blijven, hoe het zit met de mate van |
|
|
mmuniteit en of iedereen voor een langere
termijn immuun blijft”, zegt microbioloog
Francesi |
|
|
Lund van de University of
Alabama
tegen Business Insider. |
|
|
|
|
|
Je immuunsysteem werkt met twee soorten
afweer: de zogenoemde aspecifieke afweer en
het |
|
|
adaptieve systeem. |
|
|
|
|
|
De algemene of aspecifieke afweer werkt
deels aan de buitenkant van je lichaam om
virussen, |
|
|
schimmels en bacteriën tegen te houden. Het
gaat dan om fysieke barrières zoals de huid, |
|
|
maar ook slijmlagen, reacties zoals niezen,
en de spoelende werking van tranen en urine |
|
|
houden ongewenste indringers buiten. |
|
|
|
|
|
Het adaptieve afweersysteem werkt trager,
maar als je herstelt van een eerste
besmetting, |
|
|
ontwikkelt dit systeem antistoffen waardoor
een lichaamsvreemde structuur uitgeschakeld
kan |
|
|
worden als die na een eerste besmetting
opnieuw opduikt. |
|
|
|
|
|
De onderzoekers vonden ook een verband
tussen de leeftijd van patiënten en de mate
waarin |
|
|
mensen antistoffen hadden ontwikkeld. Bij
ouderen werden hogere concentraties van |
|
|
antistoffen gevonden dan bij jongeren. |
|
|
|
|
|
De bekende Amerikaanse viroloog Anthony
Fauci gaf begin april aan dat mensen die
herstellen |
|
|
van Covid-19 waarschijnlijk immuun zijn,
mocht er dit najaar een tweede coronagolf
komen. “In |
|
|
algemene zin weten we van dit type infectie
dat je in ieder geval voor een behoorlijke
periode |
|
|
antistoffen ontwikkelt die beschermend
werken”, aldus Fauci. |
|
|
|
|
|
Volledig artikel:
Business Insider / Holly Secon 4 mei 2020 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
Nederlandse groepsimmuniteit nog niet in
zicht: 3 procent heeft |
|
|
antistoffen tegen corona |
|
|
De Volkskrant - Maarten Keulemans 16 april 2020 |
|
|
|
|
|
De veelbesproken ‘groepsimmuniteit’ voor het
nieuwe coronavirus is nog ver te zoeken. In |
|
|
Nederland heeft tot dusver zo’n 3 procent
van de bevolking afweerstoffen tegen het
virus |
|
|
opgebouwd. Voordat het virus is uitgeraasd,
moet minstens 50 procent een infectie hebben
|
|
|
gehad. |
|
|
|
|
|
Dat blijkt uit gegevens van bloedbank
Sanquin, die
RIVM-hoofdwetenschapper
Jaap van Dissel |
|
|
woensdagochtend presenteerde aan Tweede
Kamerleden. De cijfers duiden erop dat in
ons land |
|
|
minstens een half miljoen mensen een
infectie door het coronavirus moeten hebben |
|
|
doorgemaakt. Dat lijkt veel, maar betekent
vooral dat veruit de meeste mensen nog |
|
|
bevattelijk zijn voor de ziekte. |
|
|
|
|
|
‘Het laat zien dat we ons voor wat betreft
de bijdrage van beschermende immuniteit niet
rijk |
|
|
moet rekenen’, reageert hoogleraar virologie
Marion Koopmans desgevraagd. Experts hoopten |
|
|
dat het virus ongemerkt al veel meer mensen
had geïnfecteerd, zodat de vloedgolf van de |
|
|
ziekte in feite voorbij was. |
|
|
|
|
|
De huidige gegevens lopen een week of vier
‘achter’, omdat de opbouw van
immuniteit
tijd kost |
|
|
en omdat men bloedmonsters onderzocht die
Sanquin vorige week binnen kreeg. Bovendien
|
|
|
zitten mensen die geen bloed kwamen doneren
omdat ze ziek thuis zaten er niet bij,
benadrukt |
|
|
Sanquin. |
|
|
|
|
|
‘Maar stel dat we straks uitkomen op 6
procent, het dubbele’, zegt Koopmans. ‘Dan
nog zal het |
|
|
niet veel invloed hebben op het remmen van
de epidemie.’ |
|
|
|
|
|
Anderzijds, alle beetjes helpen. ‘Drie
procent betekent toch weer dat het
besmettelijkheidsgetal |
|
|
R ongeveer 3 procent lager ligt’,
constateert statisticus Casper Albers (RUG).
Dat getal is een |
|
|
maat voor hoeveel mensen worden aangestoken
per besmet persoon, en speelt een sleutelrol
|
|
|
bij de maatregelen die men neemt. |
|
|
|
|
|
Volgens de voorlopige bloedbankcijfers is
onder dertigers nu 3,4 procent drager van
antistoffen |
|
|
tegen corona. Bij veertigers heeft 3,5
procent antistoffen, bij vijftigers 3,1
procent. Experts |
|
|
nemen overigens aan dat antistoffen bij
eventuele milde ziektegevallen soms in het
geheel niet |
|
|
aantoonbaar zijn in het bloed. |
|
|
|
|
|
Het volledige artikel:
De Volkskrant - Maarten Keulemans 16 april 2020 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
Eerste resultaten over opbouw immuniteit
tegen corona komende |
|
|
weken verwacht |
|
|
NOS - Francien Yntema 6 april 2020 |
|
|
|
|
|
Zicht op de
immuniteit heeft consequenties voor iedereen. In zijn briefings
aan de Tweede |
|
|
Kamer zegt RIVM-baas
Jaap van Dissel dat die informatie helpt om te bepalen hoe lang |
|
|
maatregelen van kracht moeten
blijven. En in Nieuwsuur zei hij dat zo'n 50 tot 60 procent van |
|
|
de bevolking het virus moet
krijgen voordat we 'groepsimmuniteit' bereiken: het punt waarop |
|
|
mensen die immuun zijn een
beschermende muur vormen rond kwetsbare groepen. |
|
|
|
|
|
Vaststellen wie
beschermd is blijkt niet eenvoudig. "Iemand die met het virus in
contact is |
|
|
geweest maakt
antistoffen aan", zegt Marion Koopmans, hoofd van de afdeling
virologie van het |
|
|
Erasmus MC. "Maar
er bestaan verschillende soorten antistoffen die niet allemaal
tegelijkertijd |
|
|
worden aangemaakt.
En er zijn grote verschillen tussen personen." |
|
|
|
|
|
Om te weten of
mensen écht beschermd zijn, meten het Erasmus MC en het RIVM
niet alleen de |
|
|
hoeveelheid
antistoffen. Ze onderzoeken ook de effectiviteit van de
antistoffen in celkweekjes. |
|
|
"Daarin zie
je of antistoffen daadwerkelijk een infectie van cellen tegen
kunnen gaan. Dat is op |
|
|
dit moment de
beste manier om te bepalen of iemand immuun is", zegt Koopmans. |
|
|
|
|
|
Over de immuniteit
zelf bestaan ook nog prangende vragen. "We weten nog niet hoe
lang de |
|
|
bescherming tegen
het virus blijft bestaan", zegt Fiona van der Klis. Zij leidt
bij het RIVM het |
|
|
zogeheten
PIENTER-onderzoek naar de opbouw van immuniteit. "Daarnaast
willen we weten of |
|
|
bepaalde
leeftijdsgroepen sneller weerstand opbouwen." |
|
|
|
|
|
Om deze en andere
vragen te beantwoorden zijn onlangs vier onderzoeken van start
gegaan. |
|
|
Bij het RIVM, het
Rotterdamse Erasmus MC, het Leids Universitair Medisch Centrum
en bij |
|
|
bloedbank Sanquin. |
|
|
|
|
|
Het volledige artikel:
NOS - Francien Yntema |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|