Zwitserland

		Bill Gates geeft boost aan coronavaccin van Belg in Boston
		De Tijd België - Nico Schoofs 1 februari 2021

		Luk Vandenberghe, een specialist in gentechnologie in Boston, krijgt 2 miljoen
		dollar van Microsoft-stichter Bill Gates voor de ontwikkeling van zijn één-dosis-
		vaccin dat lang op kamertemperatuur kan worden bewaard. 'Dit creëert een
		sneeuwbaleffect.'

		We checken het nog eens, maar het is wel degelijk 5 uur 's ochtends in Boston wanneer we Luk
		Vandenberghe bereiken voor een Zoom-gesprek.

		'Ah, ik werk al een jaar 15 uur per dag, zeven op zeven', lacht de specialist in gentechnologie
		die er het Grousbeck Gene Therapy Center leidt, verbonden aan de Harvard Medical School.

		Het typeert de gedrevenheid van Vandenberghe, die eerder mee aan de basis lag van de
		technologie achter de Novartis-gentherapie Zolgensma, in onze contreien bekend als het
		medicijn dat baby Pia uit Wilrijk nodig had.

		Met gelijkaardige technologie - een onschuldig virus smokkelt een gen in de lichaamscellen om
		antilichamen aan te maken die kenmerkend zijn voor het coronavirus -, maar met een schijntje
		van de middelen waarover big pharma beschikt, sleutelt de Belgische academicus sinds januari
		2020 aan een kandidaat-coronavaccin.

		'Wij ontwikkelen een zogenaamd 'tweede golf'-vaccin, dat weliswaar een stuk trager is dan de
		al goedgekeurde vaccins, maar straks nog een rol kan spelen. Waarom? Omdat je maar één
		dosis nodig hebt en omdat uit stabiliteitstesten blijkt dat je het minstens één maand op
		kamertemperatuur kan bewaren.'

		'Dat is straks cruciaal voor vaccinaties in ontwikkelingslanden, die niet over dezelfde
		koudeketeninfrastructuur beschikken als het Westen. Die is vereist voor de vaccins van Pfizer-
		BioNTech en Moderna. En zolang niet de hele wereld ingeënt is, kan ook een virusbrandhaard
		in Botswana problemen opleveren in het Westen.'

		Precies omwille van die troefkaarten stopt de Bill & Melinda Gates Foundation 2 miljoen dollar in
		de ontwikkeling van het kandidaat-vaccin van Vandenberghe. Maar evenzeer omdat pas
		gepubliceerde, eerste resultaten bij muizen en apen veelbelovend zijn, al moeten
		onafhankelijke experts die nog bekrachtigen.

		Afweergordel
		'Ons kandidaat-vaccin toont een sterke tweeledige immuunrespons, zowel voor de aanmaak
		van neutraliserende antilichamen als voor de respons van de T-cellen, onze tweede
		afweergordel, zeg maar', zegt Vandenberghe, die aangeeft dat klinische testen op mensen 'in
		de eerste jaarhelft' zouden starten.

		'We zitten wel met een halfjaar vertraging omdat het als academici nu eenmaal veel langzamer
		gaat om de vereiste middelen binnen te halen. Maar zolang de resultaten bevestigen dat we
		op de goede weg zitten, blijf ik doorgaan.'

		De Belg sloot in mei vorig jaar al een pro-bonodeal met Novartis Gene Therapies, een divisie
		van het Zwitserse farmabedrijf die al gratis 400.000 dosissen van proefvaccins heeft
		geproduceerd. 'We verzamelden tot dusver al zo'n 15 miljoen dollar. Maar om de eerste fase
		van klinische testen tot een goed einde te brengen, hebben we nog 10 miljoen dollar nodig.'

		'Ik ben er zeker van dat ons dat snel zal lukken, omdat er ver gevorderde gesprekken lopen
		met overheden, investeerders en grote vaccinproducenten. De investering van Gates creëert
		een sneeuwbaleffect. Zeker voor latere, grootschalige klinische testen en de uiteindelijke
		productie moeten we de krachten bundelen met een grote vaccinproducent. Novartis produceert
		alleen de experimentele vaccins voor de klinische testen.'

		'Kunnen alle dosissen gebruiken'
		Als alles meezit, schat Vandenberghe dat zijn coronavaccin er binnen een jaar kan zijn. 'Nee,
		dat is niet veel te laat', zegt hij. 'Alleen al het komende anderhalf jaar, en allicht nog langer,
		zullen we wereldwijd alle mogelijke dosissen kunnen gebruiken.'

		'En dan spreek ik nog niet over herhalingsinentingen op latere termijn. Bovendien gelooft
		Gates, net als wij, dat we ons technologieplatform later nog zullen kunnen gebruiken voor
		vaccins voor andere virale infecties.'

		Het volledige artikel: De Tijd België - Nico Schoofs 1 februari 2021

		Coronageneesmiddel van Novartis helpt niet
		Nieuwsblad België 15 december 2020

		Het geneesmiddel ruxolitinib helpt niet om ernstige complicaties van het
		coronavirus te voorkomen. Dat heeft het Zwitserse farmabedrijf Novartis
		maandag bekendgemaakt. “Het fase 3-onderzoek heeft niet het verwachte
		resultaat opgeleverd van een daling van het aantal in het ziekenhuis opgenomen
		Covid-19-patiënten met ernstige bijwerkingen”, aldus Novartis.

		De groep benadrukt dat er geen gevolgen zijn voor de lopende studies naar de rol die
		ruxolitinib kan spelen bij andere ziektes. Het product wordt onder de naam Javaki al verkocht
		voor andere behandelingen.

		Een geneesmiddel tegen artritis lijkt dan wel weer een beetje te helpen. Uit Amerikaans
		onderzoek blijkt dat Baricitinib – niet van Novartis – in combinatie met Remdesivir de hersteltijd
		met één dag kan versnellen.

		Het volledige artikel: Nieuwsblad België 15 december 2020

		Zwitsers bedrijf dat coronamedicijn ontwikkelt steeg dit jaar al
		33.000 procent op de beurs, maar aandeel kost niets
		Business AM - Ruben van Lent 14 december 2020

		Relief Therapeutics, dat een medicijn ontwikkelt tegen ademhalingsproblemen
		door een besmetting met Covid-19, zag zijn aandeel al 33.000 procent stijgen dit
		jaar. Kleine nuance wel: één aandeel kost nog steeds maar 0,40 Zwitserse frank
		(0,37 euro).

		Het Zwitserse farmabedrijf ontwikkelt het medicijn samen met zijn Amerikaanse partner
		NeuroRX. De bedrijven konden vorige week het vereiste aantal patiënten bijeenkrijgen om hun
		klinische proeven in fase 2b en 3 van start te laten gaan.

		De therapie met de naam RLF-100 is gebaseerd op de stof aviptadil. Dat is een peptide die
		helpt tegen erectiestoornissen. Hij herstelt het immuunsysteem en stimuleert de
		bloedsomloop. In die zin kan het middel dus ook interessant zijn voor mensen met zware
		ademhalingsproblemen door Covid-19. In eerdere onderzoeken overleefde 72 procent van de
		kritieke patiënten.

		RLF-100 was tot begin dit jaar in handen van Biogen, maar werd dan overgenomen en
		gepatenteerd door Relief. Die zag het potentieel als coronamedicijn en ging daarvoor een
		partnerschap aan met NeuroRX.

		Noodgoedkeuring
		In het begin van dit jaar was Relief Therapeutics niets waard. Een aandeel kostte 0,01 frank en
		de beurswaarde bedroeg minder dan 100 miljoen frank. Ondertussen is het bedrijf 1,3 miljard
		frank waard, maar een aandeel kost nog wel maar steeds 40 cent. Ter vergelijking: voor
		concurrent Roche betaalt u 306 frank per aandeel.

		In juni kreeg het middel noodgoedkeuring van de Amerikaanse farmawaakhond FDA en het
		wordt ook gebruikt als middel tegen de zeldzame ziekte ARDS, waarbij ademhalingsproblemen
		optreden na bijvoorbeeld een longontsteking. In januari verwacht Relief resultaten voor de
		testen op coronapatiënten.

		Het volledige artikel: Business AM - Ruben van Lent 14 december 2020

		Coronamedicijnen: hoe staat het met de zoektocht naar COVID-19-
		behandelingen?
		New Scientist - Michael Le Page 27 mei 2020

		Er lopen nu verspreid over de hele wereld enkele honderden studies naar potentiële
		behandelingen van het coronavirus. Vroege resultaten suggereren dat een aantal de kans om te
		sterven aan COVID-19 iets verlagen, maar dat weten we pas zeker als grotere studies zijn
		voltooid.

		Er zijn twee aanvliegroutes. Bij de eerste probeert een middel de schade die het virus
		veroorzaakt te verminderen. Dat kan bijvoorbeeld door de overreactie van het immuunsysteem
		die bekend staat als een cytokinestorm te voorkomen. Die reactie zou veel van de mensen die
		sterven aan COVID-19 fataal worden. Een medicijn dat hier iets tegen doet, moet voorkomen
		dat de immuunrespons zó sterk is dat hij de longen begint te beschadigen en er zo voor zorgt
		dat de patiënt niet genoeg zuurstof krijgt.

		Bekend is dat veel verschillende moleculen die een signaal afgeven aan het immuunsysteem,
		de cytokines, een rol spelen bij dit proces. Er zijn al medicijnen die sommige van die signalen
		blokkeren, bijvoorbeeld om auto-immuunziektes als artritis te behandelen.

		Tocilizumab en canakunumab
		Een van die medicijnen is tocilizumab, dat de receptoren blokkeert die reageren op een cytokine
		genaamd interleukine-6, of IL-6. Een aantal vroege studies suggereert dat de sterfkans iets
		kan afnemen als mensen die een ernstige vorm van COVID-19 hebben dit middel krijgen.

		In één studie naar 94 COVID-19-patiënten op de intensive care, van wie een deel aan een
		beademingsapparaat lag, overleefde bijvoorbeeld 61 procent van de patiënten die tocilizumab
		kregen (27 van de 44), tegen 48 procent van de controlegroep (24 van de 50).
		Dit was echter een retrospectieve studie, waarbij al verzamelde data achteraf werden onderzocht.
		We zullen moeten wachten voor de resultaten van een grotere, gerandomiseerde studie die
		wordt gerund door Roche, de maker van tocilizumab, voordat we weten of het middel echt werkt.

		Talloze vergelijkbare studies worden eveneens opgestart. Het farmaceutische bedrijf Novartis
		begint bijvoorbeeld een grote studie met canakunumab. Dat blokkeert een andere cytokine
		genaamd interleukine-1 bèta, of IL-1β.

		Alle antivirale middelen, inclusief degene die werken met antilichamen, kampen echter met een
		groot nadeel. Sommige antivirale middelen werken misschien als ze snel genoeg worden
		toegediend na het moment waarop iemand het virus oploopt. ‘Alles wat werkt door het virus aan
		te pakken, zal minder effectief zijn op een later moment tijdens iemands ziekte’, zegt Babak
		Javid, arts-onderzoeker gespecialiseerd in infectieziektes aan de Tsinghua-universiteit in
		Beijing. Maar hoe ontdekken we welke middelen direct na infectie werken als we alleen studies
		doen met mensen die al ernstig ziek zijn, zoals nu gebeurt?

		En stel dat we een antiviraal middel vinden dat werkt als een patiënt het snel genoeg krijgt. Dan
		zou een brede toepassing afhangen van het vermogen om infecties vroeg op te sporen en de
		mensen die het grootste risico lopen ermee te behandelen. De meeste landen zijn echter niet in
		staat om mensen te vinden die net besmet zijn. Ook weten we nog niet goed welke patiënten
		ernstig ziek zullen worden, zegt Lang.

		Trudie Lang, hoogleraar mondiale gezondheidszorg aan de Universiteit van Oxford, is minder
		zeker van haar zaak. ‘Het feit dat we geen vroege successen hebben geboekt, kan betekenen
		dat er geen magic bullet is’, zegt zij. Om een echt baanbrekend medicijn te vinden, zou het
		zomaar kunnen dat we bij nul moeten beginnen in plaats van bestaande medicijnen een nieuwe
		functie te geven. En dat zou weleens jaren kunnen gaan duren.

		Het volledige artikel: New Scientist - Michael Le Page 27 mei 2020

		Leids medicijn komt veelbelovend uit test bij Zwitserse
		coronapatiënten; groter onderzoek op stapel
		Leids Dagblad 21 april 2020

		Het medicijn Ruconest van het Leidse biotechbedrijf Pharming kan vanwege zijn
		ontstekingsremmende eigenschappen wellicht van nut zijn bij de behandeling van
		coronapatiënten met longontsteking. Dat blijkt uit een test met vijf patiënten in Basel.
		Nu wordt een groter onderzoek opgetuigd.

		De ondersteunende werking van het medicijn - ontwikkeld tegen acute aanvallen van een
		erfelijke zwellingsziekte - staat evenwel nog niet vast. Het werd in Basel toegediend in het
		kader van een zogeheten ’compassionate use’-programma aan vijf patiënten (tussen 53 en
		85 jaar) met levensbedreigende longontsteking. Omdat hun situatie niet verbeterde na een
		behandeling met onder andere hydroxychloroquine en lopinavir/ritonavirara, besloot men
		Ruconest te proberen. Dat richt zich onder meer op een fatale ontstekingsreactie van het
		immuunsysteem, iets wat ook voorkomt op momenten dat de situatie verslechtert van
		coronapatiënten met longontsteking.

		Bij vier van de vijf patiënten verdween de koorts volgens Pharming binnen 48 uur en namen
		de ontstekingswaarden in het bloed aanzienlijk af. ,,Kort daarna werden de patiënten volledig
		hersteld uit het ziekenhuis ontslagen. Eén patiënt had een verhoogde zuurstofbehoefte en werd
		voor beademing tijdelijk naar de Intensive Care afdeling overgebracht, maar herstelde in de
		daaropvolgende dagen en is inmiddels weer van die afdeling af’’, schrijft het bedrijf. Vanwege
		deze bemoedigende resultaten wordt nu een grotere, wetenschappelijke klinische studie
		gepland met maximaal 150 patiënten. De studie zal onder leiding staan van Dr. Michael
		Osthoff van het Universitair Ziekenhuis Basel.

		Volledig artikel: Leids Dagblad 21 april 2020

		Pharming: bemoedigende testresultaten ruconest tegen Covid-19
		Iex.nl 21 april 2020

		De in Leiden gevestigde biotechnoloog Pharming meldt bemoedigende resultaten met zijn
		geneesmiddel Ruconest tegen de ziekte Covid-19, die wordt veroorzaakt door het nieuwe
		coronavirus. Resultaten uit tests onder vijf patiënten zijn aanleiding voor een groter opgezet
		onderzoek naar de werking van het medicijn tegen het longvirus.

		Pharming ontwikkelde Ruconest aanvankelijk als medicijn tegen erfelijke vormen van angio-
		oedeem, oftewel acute zwellingen in het lichaam. Via een speciaal onderzoeksprogramma werd
		het middel in het Zwitserse Basel getest op vijf patiënten met Covid-19. Bij vier van de vijf
		patiënten nam de koorts af en waren er minder tekenen van ontstekingen. Zij genazen snel.
		Een patiënt moest voor extra beademing tijdelijk naar de intensive care.

		Nu volgt een groter onderzoek naar de werking van Ruconest tegen de gevolgen van het nieuwe
		coronavirus. Onder leiding van onderzoekers van het academisch ziekenhuis van Basel wordt
		het middel bij 150 patiënten met Covid-19 getest.

		Volledig artikel: Iex.nl 21 april 2020

Vaccins en medicijnen tegen coronavirus SARS-CoV-2 | Liliane Limpens | Disclaimer | update 04 februari 2021